Kronika
Dnia 26 sierpnia 1921 roku wybuchł w Bielczy z nieznanych bliżej powodów wielki pożar. Pastwą pożaru padło wówczas ogółem domów mieszkalnych i zabudowań gospodarskich razem 120 budynków. Zgorzał także wówczas i budynek szkolny drewniany, jako też całe zabudowanie gospodarskie należące do szkoły. Ofiarą pożaru stały się także i akta szkolne. Szkoła była wówczas dwuklasowa, a kierownikiem tejże był Zgłobisz Józef1. Po przeniesieniu tegoż ze względów służbowych do Dołów w powiecie brzeskim, tymczasowym kierownikiem był Matczyk Józef2. Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego w Krakowie z dnia 23 zamianowało stałym naucz. kier. przy tutejszej szkole Gawrona Jana od dnia 1 stycznia 1923 roku, urodzonego 13 grudnia 1875 roku w Wierzchosławicach powiecie tarnowskim, który objął obowiązki służbowe z dniem 1 stycznia 1923. Jako trzecia siła nauczycielska była nauczycielka Anna Bartoszkówna3. Ponieważ nauczycielka tutejsza, która po spaleniu szkoły została przydzielona do szkoły w … , obecnie na własne żądanie została naprzód nadawną posadę przywrócona – po przybyciu więc P. Zofii Billówny4 do Bielczy – Rada szkolna powiatowa w Brzesku dekretem z dnia 28 sierpnia 1923.L:2418 przeniosła tutejszą nauczycielkę Annę Bartoszkównę do szkoły w Borzęcinie Dolnym. Rada Szkolna Powiatowa w Brzesku pismem z dnia 29 sierpnia 1925 L:2.773. zawiadomiła P. Matczyka Józefa o przyjęciu tegoż na kurs wych. fizycznego w Instytucie Państwowym w Warszawie. W jego miejsce Rada szkolna powiatowa w Brzesku na miejsce Matczyka Józefa pismem z dnia 31 sierpnia 1925. L:2.325 poruczyła obowiązki nauczycielki kontraktowej nauczycielce Emilji Gawronównie5 od dnia 1 stycznia 1925 do 30 czerwca 1926 roku. Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego w Krakowie dekretem z dnia 29 października 1925 r. L:21.442 przemianowało tutejszego nauczyciela kierującego 2-klasowej szkoły w Bielczy kierownikiem szkoły czteroklasowej w Bielczy od dnia 1 września 1925 roku. Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego w Krakowie rozporządzeniem z dnia 31 grudnia 1926 roku L:12416/26 wyznaczyło szkole tutejszej stopień organizacyjny jako czteroklasowej od dnia 1 września 1926 roku.
Rada szkolna pismem z dnia 2 maja 1927.L:1527 przemianowała kontraktową nauczycielkę Emilję Gawronównę tymczasową nauczycielką dla tutejszej szkoły od 1 maja 1927.
Dekretem z dnia 15 września 1927.L:11439 Kuratorjum Okręgu Szkolnego Pomorskiego nadało tutejszemu nauczycielowi P. Matczykowi Józefowi po ukończeniu Instytutu Państwowego w Warszawie posadę nauczyciela gimnastyki w Seminarjum Morskiem Państwowem w Wejherowie. Rada szkolna powiatowa w Brzesku rozporządzeniem z dnia 5 grudnia 1927.L:924 zamianowała tymczasową nauczycielką dla tutejszej szkoły P. Stanisławę Wildównę6 od dnia 1 grudnia 1927 roku. Ze względu, że do tutejszej szkoły została stale zamianowana P. Janina Kłosińska z Biskupic radłowskich, Rada szkolna powiatowa w Brzesku rozporządzeniem z dnia 3 marca 1928 roku L:803 przydzieliła tutejszą nauczycielkę P. Wildównę Stanisławę do 7 klasowej szkoły w Okocimiu od dnia 1 marca 1928. Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej był Pan Ignacy Mościcki, a Prezydentem Ministrów P. Bartel K. Profesor Politechniki we Lwowie.
Rok szkolny 1928/1929
Ponieważ w gminie Bielczy odbywały się ćwiczenia wojskowe pułków stacjonowanych w Tarnowie7 i Wadowicach8, a lokale szkolne były przez kwaterujące wojska zajęte na cele wojskowe – dlatego nauka w roku szkolnym 1928/29 rozpoczęła się 13 września uroczystym nabożeństwem odprawionym w kościele parafialnym przez miejscowego księdza Proboszcza Stanisława Smołę.
W dniach 5 i 6 października 1928 przystąpiły dzieci do św. sakramentów Pokuty i Ołtarza. 20 października 1928 jako w dniu św. Jana Kantego patrona uczącej się młodzieży wzięły udział dzieci w nabożeństwie odprawionym przez Księdza Proboszcza Stanisława Smołę.
Dnia 11 listopada 1928 roku jako w pierwszą rocznicę dziesięciolecia odbudowy niepodległości Polski odbyła się w tutejszej gminie piękna uroczystość. Utworzony już wcześniej komitet uroczystości, do którego należał także miejscowy kierownik szkoły P. Gawron Jan, miejscowy Ksiądz Proboszcz Stanisław Smoła, naczelnik gminy Jan Niedojadło i kilku innych gospodarzy obmyślił już przedtem porządek i projekt całego obchodu. W uroczystości wzięły udział dzieci szkolne z Gronem Nauczycielskiem, Rada gminna, Straż pożarna oraz Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej. W kościele wygłosił kazanie stosowne Ks. Proboszcz i odprawił uroczyste nabożeństwo. Z kościoła ruszył pochód do budynku P. Franciszka Wróbla, gdzie był urządzony uroczysty poranek. W czasie pochodu była defilada przed przedstawicielami miejscowych Władz i Urzędów. Na poranek złożyły się przemówienia, odczyt, deklamacje i śpiewy. Śpiewem „Nie rzucim ziemi” i „Boże coś Polskę” zakończono te pamiętne dla nas Polaków uroczystości.
Na mocy rozporządzenia Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego w Krakowie z dnia 16 stycznia 1929.L:146 pierwsze półrocze roku szkolnego 1928/29 należy zakończyć dnia 31 stycznia po lekcjach szkolnych, a drugie półrocze ma się rozpocząć dnia 5 lutego 1929.
W myśl rozporządzenia Kuratorium O.S.K. z dnia 12 marca 1929.L:0554/29 urządzono dla dziatwy szkolnej poranek ku czci Marszałka Józefa Piłsudskiego, na którym wygłoszono przemówienie na temat „Rola Marszałka Piłsudskiego w odbudowie Państwa Polskiego”. Poranek urządzono w dniu 19 marca 1929 r.
Święto narodowe „Trzeciego Maja” obchodzono w Bielczy uroczyście. W obchodzie brała udział także dziatwa szkolna. Po nabożeństwie i kazaniu wygłoszonem przez miejscowego Księdza Proboszcza Stanisława Smołę wszyscy uczestnicy udali się do sali w budynku p. Franciszka Wróbla gdzie odbył się „Poranek”. W program wchodziły: śpiewy, deklamacje i odczyt. Uroczystość wypadła bardzo dobrze. Uczestników było bardzo dużo.
Podczas obchodu pierwszego dziesięciolecia odbudowy Polski, na posiedzeniu Rady gminnej w tym dniu odbytem 11 listopada 1918, (winno być 1928 r.- L.K.) uchwalono, aby ten dzień uczcić trwałą pamiątką. Pamiątką ma być nowa szkoła. Wniosek jednogłośnie przyjęto i uchwalono przystąpić do budowy nowej szkoły w roku 1929. Szkoła ma być 5 klasowa, murowana, piętrowa i ma stanąć na parceli budowlanej, która jest własnością funduszu szkolnego w Bielczy. Kosztorys wykonany został przez p. Michała Mikosia budowniczego w Tarnowie i wynosił kwotę 72.915,05 zł. Do budowy przystąpiono w miesiącu czerwca roku 1929. Przedsiębiorstwo budowy oddał Komitet zarządzający budową P. Okoniowi inżynierowi i architekcie z Tarnowa za cenę 79.000 zł. Budynek ma być wykończony do 1 sierpnia 1930 roku, aby nauka mogła się rozpocząć w nowym budynku we wrześniu 1930 roku.
Dnia 18 lipca 1929 odbyto się poświęcanie kamienia węgielnego nowej szkoły. Poświęcenia dokonał miejscowy Ks. Prob. Stanisława Smoła. Na uroczystość przyjechał Pan inżynier Edward Okoń przedsiębiorca budowlany z Tranowa, byli obecni przedstawiciele miejscowych władz i zrzeszeń oraz lud miejscowy. Po dokonaniu aktu poświęcenia przemówił do zebranych miejscowy kierownik szkoły P. Gawron Jan zaznaczając, że budynek ten będzie świadkiem dla potomnych, że myśleliśmy nie tylko o sobie ale i o naszych następcach, aby im dać sposobność kształcić się w tym budynku, a przez to zapewnić sobie i ojczyźnie lepszą przyszłość.
Rok szkolny 1929/30
Rozpoczęto stosownie do rozporządzenia M.W.R. i O.P9. dnia 3 września 1929 uroczystym nabożeństwem odprawionym przez Ks. Prob. Stanisława Smołę. Naukę regularną rozpoczęto dnia 4 września 1929. Ze względu, że była tylko wynajęta jedna izba szkolna, naukę pobierały tylko dzieci klasy pierwszej i drugiej, roczniki starsze miały naukę rozpocząć później w nowym budynku szkolnym, gdzie na ten cel ma się jeszcze tego roku 1929 wykończyć dwie sale naukowe. Rada Szkolna Powiatowa w Brzesku dekretem z dnia 7 września 1929.L: 2530 zamianowała od 1 września 1929 tymczasowa nauczycielką P. Bogumiłę Szydełkównę10 przy tutejszej szkole na miejsce P. Emilji Janickiej, która otrzymała posadę tymczasowej nauczycielki w Sosnowcu. Dnia 6 października 1929 nawiedziła tutejsza gminę wielka klęska pożaru. W niedziele o godzinie 19-stej 6 października 1929 z powodu nieostrożnego obchodzenia się z ogniem wybuchł pożar w szopie jednego gospodarza i przy sprzyjającym wietrze pożar rozlał się na wielką przestrzeń. Ogółem budynków zgorzało 118, a 181 ludzi pozostał bez dachu nad głową. Z ludzi nikt życia nie utracił, natomiast klęską pożaru padło kilka sztuk bydła. Celem niesienia pomocy nieszczęśliwym pogorzelcom zawiązał się w Gminie Komitet ratunkowy na którego czele stanął kierownik szkoły Gawron Jan jako przewodniczący. Bardzo gorliwie i z poświęceniem się zajął się losem pogorzelców p. Andrzej Hałaciński11 starosta powiatu brzeskiego.
W dwa tygodnie później wybuchł znowu pożar w dniu 19 października 1929 r., którego pastwą padło sześć stodół. Energiczna akcja ratunkowa straży pożarnych z okolicy potrafiły ogień zlokalizować.
Od 20 października 1929 ze względu że wykończenie nowych sal przeciągło się zbyt długo naucz. kier. Gawron Jan zarządził, aby nauka odbywała się w jednej klasie dla wszystkich oddziałów przynajmniej przez dwie godziny codziennie.
Organizacja pięcio- klasowej szkoły powszechnej w Bielczy
Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego w Krakowie z dnia 26 sierpnia 1929.L:I-P.9308/29 nadesłało następujące oświadczenie:
W sprawie organizacji pięcio-klasowej publicznej szkoły powszechnej w Bielczy, w powiecie brzeskim. Po rozpatrzeniu planu sieci szkolnej gminy Bielczy w powiecie brzeskim, protokołu posiedzenia Rady Szkolnej Miejscowej w Bielczy z dnia 28 stycznia 1929 r., protokołu posiedzenia Rady Szkolnej Powiatowej w Brzesku z dnia 8 marca 1929 r.L:1100/29 i sprawozdania Rady Szkolnej Powiatowej w Brzesku z dnia 26 marca 1929 r. L:1100/29, Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego orzeka co następuje:
I. W środku gminy Bielczy powiatu brzeskiego organizuje się pięcio-klasową publiczną szkołę powszechną, do której obwodu włączona zostaje gmina Bielcza bez przysiółka „Waryś”.
II. Gmina Bielcza obowiązana jest w myśl ustawy z dnia 17 lutego 1928 r. o zakładaniu i utrzymywaniu oraz budowaniu publicznych szkół powszechnych – wznieść budynek szkolny, mieszkalny i budynki gospodarcze, zaopatrzyć szkołę w całkowite urządzenie wewnętrzne oraz pokrywać przypadające na nią z ustawy koszty utrzymywania powyższej szkoły.
III. Orzeczenie niniejsze otrzymują: gmina Bielcza, Rada Szkolna Miejscowa, i Kierownictwo publicznej szkoły powszechnej w Bielczy, Rada Szkolna Powiatowa w Brzesku oraz wydział Powiatowy w Brzesku.
Kurator Okręgu Szkolnego Dr. T. Kupczyński
11 letnia rocznica odbudowy Polski. Dzień 11 listopada 1929 jako 11 letnia rocznicę wolności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej obchodzono w Bielczy uroczyście. Uroczystość urządzona została już w nowym budynku, w którym na ten cel wykończono jedna salę. Na uroczystość złożyło się nabożeństwo i poranek. Tak w nabożeństwie jako też w poranku wzięła udział młodzież szkolna, nauczycielstwo oraz miejscowe władze i urzędy a także licznie lud. Śpiewem „Nie rzucim ziemi” i „Boże coś Polskę” zakończono uroczystość.
10 lecie morza polskiego. Dnia 10 lutego 1930 r. obchodzono uroczyście pierwsze dziesięciolecie odzyskania morza polskiego i Komitetu Floty Narodowej. Zawiązany Komitet miejscowy do którego wszedł miejscowy kierownik szkoły p. Gawron Jan na posiedzeniu swem w dniu 8 lutego 1930 ustalił program uroczystości. W dniu 10 lutego b.r. miejscowy Ks. Proboszcz Stanisław Smoła odprawił nabożeństwo, na którem była obecna młodzież szkolna z gronem nauczycielskim, Rada gminna, Straż pożarna i lud miejscowy. Po nabożeństwie odbył się w szkole poranek, na który złożyły się śpiewy, deklamacje i odczyt wygłoszony przez naucz. kierującego. Uroczystość wypadła pięknie i poważnie. Miejscowy Komitet zarządził zbiórkę po wsi, aby zasilić fundusze na zakupienie okrętu z ziemi krakowskiej.
Obchód Imienin. W dniu 19 marca z okazji imienin Marszałka Józefa Piłsudskiego urządzono uroczystość w tutejszej szkole. Na uroczystość złożyły się uroczyste nabożeństwo i poranek urządzony przez dzieci szkolne. W program weszły deklamacje, śpiewy i odczyt wygłoszony przez kierownika szkoły Gawrona Jana. W uroczystości prócz dzieci szkolnych wziął udział lud miejscowy oraz miejscowe organizacje i zrzeszenia.
Uroczystość „Trzeciego Maja w Bielczy”. Święto Narodowe „Trzeciego Maja” obchodzono w Bielczy uroczyście. Uroczystość rozpoczęto w kościele parafialnym nabożeństwem i kazaniem. Na nabożeństwie obecna była młodzież szkolna z nauczycielami oraz miejscowe organizacje i zrzeszenia. Po nabożeństwie w sali szkolnej odbył się poranek na który złożyły się śpiewy, deklamacje i przemówienie naucz. kier. p. Gawrona Jana. Obchód wypadł nadzwyczaj pięknie, a uroczystość wywarła na obecnej publiczności wielkie wrażenie.
Kronika ..., s. 9.
„Tydzień Dziecka”. W myśl rozporządzenie Kuratorjum O.S.K. w Krakowie z dnia 29 kwietnia 1930.Nr L.6.1158/30.r Rsp. w Brzesku okólnikiem z dnia 13 maja 1930.L:1647/30 zawiadomiła Zarząd szkoły, że w okresie od 26 maja b.r. do 31 maja b.r. organizuje Komitet Opieki nad Dzieckiem „Tydzień Dziecka” poświęcony propagandzie opieki nad dzieckiem. W tutejszej szkole uroczystość ograniczyła się do tego, że w dniu 26 maja b.r. każda z sił nauczycielskich w swojej klasie poświęciła jedną godzinę, aby dziatwie wytłumaczyć znaczenie tej uroczystości oraz zachęcić ją do pracy i pilności nad sobą, aby wyrosły na dobrych synów Ojczyzny, Kościoła.
Dalszy urlop Szydkówny do 30 V 1930. Rozporządzeniem z dnia 8 lipca 1930.L.I.U.26.74/30 udzieliło Pani Szydełkównie Bogumile Kuratorjum O.S.K. dalszego płatnego urlopu od dnia 15 maja br. do dnia 30 czerwca 1930 z tem, że na dalszy urlop liczyć Pani nie może.
Obchód 10 tej rocznicy „Cudu nad Wisłą”. Dnia 17 sierpnia 1930 roku urządzono w budynku szkolnym piękną uroczystość z okazji 10 lecia Cudu nad Wisłą. Na uroczystość złożyły się przemówienie naucz. kier. o zwycięstwie pod Warszawą 15 sierpnia 1920 roku, deklamacja ucznia VII kl. gimnazjum w Tarnowie i odegranie sztuczki w 3 aktach p.t. „Orlęta12 ”
Rok szkolny 1930/31
Rozpoczęcie roku szkol. 1930/31. Rok szkolny 1930/31 rozpoczęto dnia 1 września b.r. uroczystym nabożeństwem, które na te intencję odprawił miejscowym kościele Ks. Prob. Stanisław Smoła. Przed nabożeństwem, przemówił do dzieci od ołtarza zachęcając je do pracy, pilności i miłości Pana Boga jako dawcy wszystkiego. Następnego dnia 2 września rozpoczęto naukę normalnie w nowym budynku szkolnym, który już wykończono. Skład grona nauczycielskiego pozostał ten sam co w poprzednim roku szkolnym. Szydełkówna Bogumiła zaraz na początku roku szkolnego wniosła podanie do Kuratorjum prosząc o dalszy urlop naprowadzając jako przyczynę bardzo zły stan zdrowia.
Urlop p. Szydełkówny. K.O.S.K. rozporządzeniem z dnia 10 października1930 r. Nr. I. U.35.251 udzieliło Pani Bogumile Szydełkównie płatnego urlopu od dnia 1 lipca 1930 do dnia 31 października 1930 dla poratowania zdrowia. Równocześnie Rsp. w Brzesku działając na podstawie postanowień art. 69 i 71 ustawy z dnia 1 lipca 1926 r. w brzmieniu rozp. z dnia 3 lutego 1928 Dz. U. Rz. P. Nr. 47 poz.462 o stosunkach służbowych zwalnia P. Szydełkównę z dniem 31 stycznia 1931 z zawodu naucz. ponieważ pozostaje Pani na płatnym urlopie od 14.12.1929, a świadectwo lekarskie stwierdza czynną chorobę płuc na tle specyficznym.
10 lecie Cudu nad Wisłą. Dnia 18.10.1930 obchodzono w tutejszej szkole uroczystość odparcia Rosji Sowieckiej od Warszawy jako 1sze dziesięciolecie.
25 lecie walki o polską szkołę. Dnia 25 X 1930 jako w 25 rocznice walki o polska szkołę wygłoszono dziatwie szkolnej na jednej godzinie odpowiednie przemówienie.
Przystąpienie do św. Sakramentów dzieci szkolnych. W dniach 26 i 27 września 1930 przystąpiły dzieci do Sakramentów świętych, a mianowicie dnia 26 września b.r. po południu odbyła się spowiedź dzieci, a drugiego dnia 27 września b.r. przystąpiły do Komunii świętej.
Wiec rodzicielski w szkole. W niedzielę dnia 9 listopada b.r. odbył się w budynku szkolnym wiec rodzicielski na którym omawiano sprawy wychowania, karności, higieny, odżywiania. Uchwalano otworzyć Kurs gospodarski dla kobiet i dziewcząt. Na kurs zgłosiło się 14 kobiet.
Obchód X-ciolecia zwycięskiego odparcia Najazdu Rosji Sowieckiej i Dnia Odzyskania Niepodległości. Obchód urządzono dnia 11 listopada 1930 według programu ułożonego przez miejscowy Komitet. Rano o godz. 7 Straż Pożarna odegrała pobudkę po wsi. O godzinie 8 ½ odprawił miejscowy Ksiądz Proboszcz mszę święta i powiedział od ołtarza patriotyczne kazanie. W nabożeństwie wzięły udział dzieci szkolne z nauczycielstwem, Straż Pożarna, Urząd gminy, Stowarzyszenie młodzieży i miejscowa ludność. Po mszy świętej wszyscy odśpiewali „Boże coś Polskę”. Z kościoła wszyscy udali się do budynku szkolnego, gdzie w sali pięknie przystrojonej na ścianach były portrety Marszałka Józefa Piłsudskiego, Prezydenta Ignacego Mościckiego i Godło Państwa odbył się uroczysty poranek. Na poranek złożyły się śpiewy, deklamacje dzieci, przemówienia. Na zakończenie wszyscy zebrani w Sali odśpiewali bardzo poważnie „Nie rzucim ziemi”, poczem podniesieni na duchu opuścili budynek.
Ś.p. Bogumiła Szydełkówna. Dnia 21 listopada 1930 umarła nauczycielka tutejszej szkoły ś.p. Bogumiła Szydekówna. Pogrzeb odbył się w Grybowie dnia 23 listopada 1930, gdzie przebywała podczas choroby.
Wybory do Sejmu i Senatu. Dnia 16 listopada 1930 odbyły się wybory posłów do Sejmu, a dnia 29 listopada do Senatu. Wybory odbyły się w budynku szkolnym.
Obchód 100 letniej rocznicy powstania listopadowego. Dnia 29 listopada 1930 przypadła 100 letnia rocznica powstania listopadowego. W całej Polsce 100 lecie obchodzono bardzo uroczyście. W tutejszej gminie Bielczy święcono ten dzień uroczyście. Rano odegrała Straż pożarna pobudkę. W nabożeństwie wzięła udział dziatwa szkolna z nauczycielstwem oraz miejscowe organizacje i ludność gminy. Po nabożeństwie odbył się w sali szkolnej poranek. Po południu odegrano w Sali szkolnej sztuczkę z powstania listopadowego. Przez cały dzień był w gminie podniosły nastrój.
Kolaudacja13 nowej szkoły w Bielczy. Budynek szkolny wykończony odebrała komisja kolaudacyjna do użytku szkolnego dnia 5 listopada 1930. Budynek odbierał P. Inż. Gawalewicz radca budownictwa z Brzeska. Obecni byli P. Józef Sawicki insp. szkolny., naczelnik gminy Jan Niedojadło, kier. szkoły Gawron Jan, przedsiębiorca budowlany P. Inż. Edward Okoń z Tranowa.
Uroczystość 19 marca. Dzień Imienin 19 marca 1931 Marszałka Józefa Piłsudskiego obchodziła młodzież tutejszej szkoły uroczyście. Po nabożeństwie urządzono w sali szkolnej poranek przeplatany śpiewami, deklamacjami. Do zebranych przemówił p. Gawron Jan i uczeń z szóstego roku nauki Latocha Piotr. W uroczystości oprócz młodzieży wzięło udział dużo ludzi z Bielczy. Odśpiewaniem przez zgromadzonych „Nie rzucim ziemi” zakończono uroczystość.
Poranek dnia 3 maja 1931.Dnia 3 maja 1931 urządzono w budynku szkolnym poranek na pamiątkę uchwalenia „Konstytucji 3 maja 1791r.”O godzinie 9 odprawione było uroczyste nabożeństwo, na którem była młodzież szkolna z gronem nauczycielskim. Po nabożeństwie pochód ruszył z kościoła do szkoły. Na poranek złożyło się przemówienie, deklamacje przeplatane śpiewami, a na zakończenie wszyscy odśpiewali „Nie rzucim ziemi”.
Przystąpienie dzieci po raz drugi do św. Sakramentów. W kwietniu odbyły dzieci starsze spowiedź wielkanocną, a mianowicie 24 kwietnia 1931 odbyły spowiedź po południu, a na drugi dzień dzieci to jest 25 kwietnia 1931 przystąpiły do Komunji świętej.
Poświęcenie nowej szkoły. Dnia 7 czerwca 1931 odbyła się w Bielczy piękna uroczystość poświęcenia nowej szkoły pomnika 10 lecia odzyskania niepodległości Ojczyzny. Poświęcenia nowej szkoły dokonał Ksiądz Prałat Jan Pilch14z Olesna rodak z Bielczy i uczeń tutejszej szkoły. W poświęceniu wzięło udział wiele gości, a mianowicie starosta z Brzeska Dr. Zygmunt Döllinger15, który zastępował także Pana Wojewodę Dr Kwaśniewskiego, Inspektor szkolny powiatowy Józef Sawicki, Ks. Dr Czuj poseł na Sejm i inni. Liczny udział wziął w poświęceniu lud miejscowy. Po poświęceniu goście i lud zebrali się w pięknie przybranej Sali gdzie wszystkich powitał kier. Szkoły Gawron Jan. Po przemówieniu kierownika szkoły przemawiali goście. Śpiewy dzieci i muzyka przeplatały przemówienia. Po obiedzie wspólnym urządzono dla ludu zabawę. Na pamiątkę odbyła się fotografja gości i dzieci. Uroczystość opisana została w księdze pamiątkowej, gdzie wielu gości położyło swe podpisy.
Zakończenie roku szkolnego 1930 - 31.Dnia 27 czerwca 1931 zakończono uroczyście rok szkolny 1930 - 31.Dnia 27 czerwca po odprawionem nabożeństwie dzieci zebrały się w budynku szkolnym. W jednej z sal pięknie ubranej wprowadzały opiekunki klas swoje dzieci, gdzie dzieci popisywały się śpiewami, deklamacjami, a na końcu dostawały świadectwa szkolne. Do dzieci najstarszych przemówił kier. szkoły żegnając je i zachęcił do dalszego kształcenia się.
Rok szkolny 1931/32
Rozpoczęcie r. szk. 1931/32. Rozpoczęto dnia 1 września 1931 uroczystym nabożeństwem, a dnia 2 września rozpoczęto normalną naukę. Skład grona nauczycielskiego pozostał taki sam co roku poprzedniego.
Dzieci przystąpiły I raz do św. sakramentów. Dnia 25 września b.r. odprawiły dzieci spowiedź, a na drugi dzień 26 września przyjęły Komunię świętą.
„Dzień Oszczędności”. Dnia 31 października 1931 roku obchodzono w Polsce „Dzień Oszczędności”. Dla młodzieży wyłożyło Grono nauczycielskie znaczenie tego dnia, podnosząc, że przez oszczędność przychodzą do dobrobytu jednostki, państwa i narody.
13 letnia rocznica odbudowy Polski. Dnia 11 listopada 1931 urządziła młodzież poranek dla tej wielkiej rocznicy. Po nabożeństwie młodzież oraz goście zebrali się w Sali szkolnej. Tutaj przez odpowiednie deklamacje, śpiewy i przemówienia dano wyraz wielkiej radości tej uroczystości tak wielkiej dla każdego Polaka.
Zamianowanie nowego Inspektora w powiecie brzeskim. Po przejściu w stan spoczynku dotychczasowego Inspektora szkolnego P. Józefa Sawickiego nowo mianowany inspektor P. Jan Figiel zawiadomił zarządy szkół, że decyzją ministerstwa W.R.i O.P. z dnia 17 listopada 1931 Nr B.P.448/31 objął obowiązki Inspektora szkolnego i Przewodniczącego Rady szkolnej powiatowej w powiecie brzeskim.
Spis ludności 9 grudnia 1931. Dnia 9, 10 i 11 lutego 1931 odbyły się spisy ludności, nauczycielstwo miejscowej szkoły było zajęte jako komisarze spisowi przez 3 dni, dlatego przez 3 dni nauki nie było.
Dzieci przystąpiły do św. sakramentów. Dnia 19 grudnia 1931 z okazji misji św. urządzonej dla tutejszej parafii dzieci przystąpiły do św. sakramentów po raz drugi.
Zakończenie I półr. 1931/32. Dnia 30 stycznia 1932 zakończono pierwsze półrocze roku szkol. 1931/32 rozdaniem świadectw na ostatniej godzinie nauki. W drugim półroczu roku szkolnego 1931/32 podjęto naukę dnia 3 lutego.
Dzień Imienin Marszałka. Dnia 19 marca jako dzień imienin Pana Marszałka Józefa Piłsudskiego obchodzono w całej Polsce bardzo uroczyście. Gmina Bielcza urządziła też tego dnia piękną uroczystość w której wzięły udział dzieci szkolne z gronem nauczycielskim, wszystkie miejscowe organizacje i ludność gminy. Na uroczystość złożyło się uroczyste nabożeństwo i poranek w budynku szkolnym urządzony przez młodzież szkolną. Poranek wypadł wspaniale i wywarł na zgromadzonych bardzo wielkie wrażenie.
Dzieci przystąpiły 3-ci raz do św. sakramentów. Dnia 23 kwietnia b.r. dziatwa tutejszej szkoły przystąpiła po raz 3ci do św. sakramentów.
Święto tępienia chwastów. Rsp16. w Brzesku pismem z dnia 24 maja 1932.L:1457/32 poleciła w dniu 7 czerwca 1932 urządzić w gminie uroczystość „Święto tępienia chwastów”. Dnia poprzedzającego dzień 7.VI b.r. urządzono w budynku szkolnym dla dziatwy szkolnej i ludności gminnej Bielczy odczyt o tępieniu chwastów.
Pierwsza Komunja św. W dniu 3.VI. b.r. dzieci odbyły spowiedź, a dnia 4.VI. b.r. przystąpiły pierwszy raz do Komunji św. Podczas uroczystego nabożeństwa dzieci złożyły ślubowanie.
Zakończenie roku szkolnego. Rok szkolny 1931/32 zakończono dnia 28 czerwca b.r. nabożeństwem i uroczystością w szkole połączona z odczytaniem klasyfikacji, rozdaniem świadectw i nagród, oraz przemówieniem naucz. kier.
Zamianowanie P. Heleny Machajówny17 naucz. w tutejszej szkole. Rozporządzeniem z dnia 14 lipca 1932 Nr BP16128/32 zamianowało Kuratorjum OSK. P. Helenę Machajównę stałą nauczycielką tutejszej szkoły od dnia 1 sierpnia 1932 w miejsce p. Henryki Dziubkowej.
Rok szkolny 1932/33
Rozpoczęcie r. szk. 1932/33. Rok szkolny 1932/33 rozpoczęto w tutejszej szkole dnia 1 września 1932 uroczystym nabożeństwem, naukę rozpoczęto normalnie dnia 2IX 1932.
Zwinięcie 1 etatu przy tutejszej szkole. W roku szkolnym 1932/33 został zwinięty jeden etat przy tutejszej szkole – zatem p. Billówna Zofia została przeniesiona do szkoły w Niewachlawie18 w powiecie kieleckim.
Dzieci przystąpiły do św. sakramentów. Dnia 24 września b.r. dzieci odprawiły po południu spowiedź, zaś dnia 24 września b.r. przystąpiły do św. Komunji wspólnie.
Ś.p. Michalina Mościcka Żona P. Prezydenta Rz. P.W drugiej połowie sierpnia 1932 żałobna wieść obiegła Polskę. Po długiej chorobie zmarła Małżonka Pierwszego Obywatela Rzplitej ś.p. Michalina z Czyżowskich Mościcka. Zgasło życie Niestrudzonej Bojowniczki o sprawę polską i Działaczki, która długie lata trwała w znojnym trudzie o świetlane, wielkie Jutro naszego narodu. Urodzona 1872 roku ziemi płockiej – umarła w sierpniu 1932 r.
Tragiczna śmierć Żwirki i Wigury19. Cała Polskę okryła żałoba po śmierci wybitnego bohatera przestworzy ś.p. Żwirki i inżyniera Wigury. Bohaterską śmierć tych ludzi podano dzieciom do wiadomości w celach wychowawczych.
Tydzień oszczędności. Dnia 31 października 1932 zakończono „Tydzień Oszczędności”. Dnia 29 października b.r. naucz. kier. wygłosił dziatwie odczyt na temat oszczędzania.
Ignacy Łukaszewicz. Dnia 3 listopada 1932 na jednej godzinie miał naucz. kier. pogadankę o wynalazcy lampy naftowej Ignacym Łukaszewiczu.
Dzień 11 listopada 1932. Dnia 11 listopada 1932 dziatwa uczciła 14 letnia rocznicę odzyskania niepodległości. Młodzież z gronem nauczycielskim wzięła udział w nabożeństwie, odśpiewała hymn narodowy: „Boże cos Polskę”20. Po nabożeństwie odbył się w sali szkolnej poranek. Na poranku było obecnych prócz dzieci dużo publiczności. Na poranek złożyło się przemówienie naucz. kier. Gawrona Jana, śpiewy dzieci i deklamacje. Na zakończenie pokazano żywy obraz. Jako ostatni punkt programu było odśpiewanie roty: Nie rzucim ziemi.
Dzień 1 lutego. W dniu 1 lutego 1933 jako dzień Imienin Pana Prezydenta Profesora Ignacego Mościckiego odprawione zostało nabożeństwo w kościele, a po nabożeństwie urządzono w budynku szkolnym „Poranek” dla dziatwy szkolnej i mieszkańców gminy Bielczy. Na poranek złożyły się śpiewy, odpowiednie deklamacje i przemówienie naucz. kier. p. Gawrona Jana.
Urlopowanie naucz. kier. P. Jana Gawrona. Kuratorjum O.S.K. W Krakowie udzieliło p. Gawronowi Janowi naucz. kier. trzech miesięcznego urlopu od 1 marca 1933 do 31 maja na mocy rozporządzenia z dnia 20 lutego 1933Nr B.P.4898/33.
Dzień Imienin Mar. Józefa Piłsudskiego. W dniu 19 marca 1933 jako dzień Imienin Marszałka P. Józefa Piłsudskiego urządzono w budynku szkolnym poranek dla dziatwy szkolnej i ludności Bielczy. Po nabożeństwie dziatwa szkolna z Gronem nauczycielskim oraz mieszkańcy gminy Bielczy zebrali się w pięknie ubranej sali szkolnej gdzie odbył się poranek przeplatany śpiewem, deklamacjami oraz odpowiednim odczytem.
Zmiana osoby piszącej kronikę.
Spowiedź i komunia święta dziatwy szkolnej. Dnia 11 kwietnia b.r. odbyła się spowiedź wielkanocna. W następnym dniu przystąpiły dzieci szkolne do komunji świętej.
Dzień 3 maja 1933. Rokrocznie obchodzi się bardzo uroczyście rocznicę uchwalenia Konstytucji majowej 1791. Po tradycyjnem nabożeństwie i okolicznościowem kazaniu w kościele oraz odśpiewaniu hymnu nazwanego „Boże cos Polskę” udali się zebrani, a więc dziatwa szkolna z Gronem nauczycielskim, organizacje miejscowe i liczna ludność w pochodzie do szkoły. Tu odbył się poranek z nader urozmaiconym programem zainicjonowanym i opracowanym przez dzieci szkolne starsze pod kierunkiem nauczycielek. Wykonano szereg pieśni, deklamacyj, odczyt, taniec narodowy. Produkcje dziatwy wywołały na zebranych miłe wrażenie.
Wybór prezydenta Rzpsp. Dnia 8 maja 1933 dokonało Zgromadzenie Narodowe wyboru Prezydenta Polski. Został nim ponownie wybrany prof. Ignacy Mościcki. Wydarzenie to podano dziatwie szkolnej do wiadomości.
Lot polski przez Atlantyk. W dniu 9 maja, radosna wieść obiegła świat cały. Polska zauważona nad Atlantykiem. Na samolocie polskiej konstrukcji21 kapitan St. Skarżyński dokonał przelotu nad płd. Atlantykiem. Dzieci szkolne przyjęły tę wiadomość z wielkim entuzjazmem.
Przedstawienie dzieci szkolnych. Dnia 11 czerwca br. odbyło się w szkole przedstawienie, którego wykonawcami była dziatwa szkolna z wszystkich oddziałów pod kierunkiem miejscowych nauczycielek. Program wypełniły deklamacje solowe i chóralne, śpiewy i dwie sztuczki dla dzieci „Literki” „Baśń Jagienki”. Licznie zebrana ludność zachwycona była produkcjami dziatwy i darzyła ją niemilknącemi oklaskami. Dochód z imprezy przeznaczono na zakup książek do biblioteki szkolnej.
Zakończenie roku szkolnego. Rok szkolny 1932/33 zakończono dnia 4 czerwca 1933 uroczyście. Po nabożeństwie w kościele, na którem pieśni do Serca P.J. wykonała dziatwa szkolna, zebrały się dzieci w sali szkolnej, wygłosiły kilka okolicznościowych deklamacyj, zaśpiewały szereg pieśni, poczem nastąpiło rozdanie świadectw i nagród.
Rok szkolny 1933/34
Rozpoczęcie roku szkolnego. W dniu 21 sierpnia rozpoczęto nowy rok szkolny uroczystym nabożeństwem i przemówieniem aktualnem. Nauka rozpoczęła się normalnie t.j. 22 b.r.
Przeniesienie w stan spoczynku. Rozporządzeniem O.S.K. w Krakowie przeniesiono długoletniego kierownika szkoły p. Gawrona Jana w stan spoczynku z dniem 1 września 1933. W miejsce ustępującego kierownika szkoły Rsp. zamianowano p. Trytówną Marję22 kontraktową nauczycielką w tutejszej szkole
Spowiedź i komunija dziatwy szkolnej. W dniach 28 i 229 września odbyła się spowiedź i komunija dziatwy szkolnej po raz pierwszy w b.r. szk.
Święto Niepodległości 11 listopada 1933 r. W dniu Święta Niepodległości jako w piętnastą rocznicę odzyskania wolności, odbyło się w kościele uroczyste nabożeństwo w którem wzięła udział dziatwa szkolna z Gronem naucz., miejscowe organizacje i ludność. Po nabożeństwie odbył się w szkole poranek. Na program złożyło się: przemówienie naucz. H. Wójtowiczowej, referat ucznia VI klasy śpiewy, deklamacje i obraz sceniczny „Żywe dzwony”. Licznie zebrana ludność oklaskiwała wykonawców. Nastrój był bardzo uroczysty.
Dzień Imienin Prezydenta Polski I. Mościckiego. W dniu 1 lutego jako w dniu święta Imienia Prezydenta Polski. I. Mościckiego dziatwa szkolna i Grono nauczycielskie wzięli udział w nabożeństwie i urządzili poranek, który wypełniły śpiewy, deklamacje, referat.
Dzień Imienin Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Dzień Imienin wodza narodu P. Marszałka Polski obchodziła dziatwa szkolna uroczyście. Po nabożeństwie dobył się w szkole poranek ułożony przez młodzież szkolną pod kierunkiem nauczycielstwa. Na program złożyły się: śpiewy, przemówienia, deklamacje i sztuka „Dary Imieninowe”. Na poranku zjawiła się licznie ludność miejscowa, wszystkie organizacje i okrzykami wyrażali zebrani hołd i cześć J. Piłsudskiemu.
Spowiedź i komunja wielkanocna. W dniach 16 i 17 kwietnia (dzieci szkolne) odbyła się wspólna spowiedź i komunja dla dziatwy szkolnej. W bieżącym roku szkolnym staraniem Rady Szk. Miejscowej gmina wykonała ogrodzenie szkoły. Ogródki szkolne przeznaczono na hodowle kwiatów, którą zajmą się dzieci klas V i III z IV.
Dzień 3-go maja. W rocznicę wiekopomnej konstytucji 3go maja odbyło się w tutejszym kościele uroczyste nabożeństwo z krótkiem okolicznościowem kazaniem wygłoszonem przez ks. St. Smołę. Na zakończenie zebrani tj. młodzież szkolna z nauczycielstwem, organizacje i licznie przybyła ludność odśpiewali „Boże coś Polskę” poczem pochodem przeszli do szkoły. W sali szkolnej odbył się piękny poranek zainicjowany i wykonany przez młodzież szkolną pod kierunkiem nauczycielstwa. Na program złożyły się śpiewy, deklamacje, obraz sceniczny w 1 odsłonie p.t. „Dzień 3 go maja” i żywy obraz. Słowo wstępne wygłosiła kierowniczka szkoły, która przemówienie swe poświęciła konstytucji 3 maja. Po odśpiewaniu Roty rozeszli się zebrani do domów. Uroczystość miała nastrój radosny.
Przedstawienie dzieci szkolnych. Z okazji zakończenia roku szkolnego urządziła młodzież szkolna z wyższych klas pod kierunkiem Grona nauczycielskiego przedstawienie. Na program złożyły się 2 sztuki „W krainie baśni” i „W czerwcową noc” oraz taniec „Uciekła mi przepióreczka w proso”. Dochód z przedstawienia w kwocie 16 zł przeznaczono na remont szkoły, gdyż z braku funduszów gmina nie odczyszczały szkoły przez kilka lat.
Pierwsza spowiedź i komunja dzieci szkolnych. W dniach 1go i 2go czerwca przystąpiły dzieci szkolne do spowiedzi i komunii św. Po raz pierwszy przyjęły SS. Św. dzieci z klasy II i częściowo III. Na mszy świętej chór szkolny wykonał szereg pieśni religijnych.
Kongres Eucharystyczny w Tarnowie. W dniach 9 i 10 czerwca br. Dziatwa szkolna wzięła udział w kongresie Eucharystycznym w Tarnowie.
Zakończenie roku szkolnego. Rok szkolny zakończono dnia 15 czerwca uroczystym nabożeństwem. Poczem w budynku szkolnym nastąpiło rozdanie świadectw. Do dziatwy opuszczającej szkołę wygłosiła przemówienie Kierowniczka szkoły.
Zmiana osoby piszącej kronikę.
Rok szkolny1934/35
Początek roku szkolnego. Rok szkolny 1934/35 rozpoczęto normalnie t.j. 20 sierpnia uroczystym nabożeństwem, poczem odbyły się pogadanki w poszczególnych klasach na temat rozkładu zajęć, podręczników itp., oraz odbyło się posiedzenie Rady pedagogicznej.
Zmiana w Gronie nauczycielskim. Z tym rokiem nastąpiła zmiana w Gronie nauczycielskim o tyle że nauczycielka p. Kłosińska Janina na własna prośbę została przeniesiona do 4ro kl. Szkoły w Porębie Spytkowskiej pow. brzeski, zaś naucz. kontr. p. Trytówna do 7mio kl. szkoły w Jadownikach podgórnych. W miejsce tych pań przeniesiony został z Łoponia kier. szk. p. Józef Łucarz oraz żona tegoż p. Władysława Łucarzowa z 7mio kl. szkoły z Okocimia.
Klęska powodzi. Nowy rok szkolny zaczął się pod znakiem klęski jaka przeszła płudn. zach. Małopolska t.j. klęską powodzi. Powodzią nawiedzona została i Bielcza 10 sierpnia b.r. Wody Uszwicy i Dunajca zalały pola w czasie żniw, częściowo kopy zboża złożonego zabierając, częściowo zatapiając. Wioska narażona została w 70 % na nędzę z powodu braku zboża zwłaszcza na siew i z braku ziemniaków które wygniły. Akcja całego społeczeństwa pod egidą rządu zaopatrywała powodzian w żywność, zboże do siewu itp. Ofiarność społeczeństwa polskiego, wszystkich warstw na rzecz powodzian była ogromna.
Mord ś.p. gen. Min. Spraw Wew. Ś.p. Bronisława Pierackiego. W czerwcu b.r. w drugi dzień wakacji t.j. 16 czerwca, zamordowano w Warszawie, żołnierza-legionistę generała i Min. Spraw Wewnętrznych Ś.p. Bronisława Pierackiego – który był wzorem obywatela – Polaka. Mord czysto polityczny po raz drugi splamił kartę historii Młodej Niepodległej Polski. Toteż oburzenie wśród polskiego społeczeństwa było bezgraniczne, gdyż Rząd Polski przez śmierć zasłużonego męża stanu poniósł niepowetowana stratę.
Śmierć króla Jugosławii Aleksandra I i min. Francji Barthou. Dnia 8 października dokonano mordu politycznego w Marsylii na osobie króla Jugosławii Aleksandra I oraz min. Spr. Zagr. Barłu23.Tak min. francuski, jak i król Aleksander zginęli na miejscu. Obaj mężowie stanu byli. b.[bardzo] przychylnie ustosunkowani do Państwa Polskiego.
Sadzenie drzewek. Dnia 10 listopada dzieci starszych roczników oraz młodzież Zw. Strzeleckiego obsadziła obejście szkolne drzewkami owocowymi (15 szt. jabłoni) dla uczczenia 16tnej rocznicy Śta Niepodległości. Drzewka bezpłatnie dostarczyła szkółka drzewek owocowych Stow. Mł. Męski. Praca ta …
Święto Państwowe 11 listopada. W dniu 11 listop. (niedziela) młodzież szkolona po nabożeństwie urządziła w szkole piękny poranek – na którym obecne były wszystkie org. miejscowe jak, O.Z.S24, St.M.Pol, 25St.M.Ż26 oraz licznie zebrani uczestnicy około 200 osób. Po przemówieniu kier. szkoły – Józefa Łucarza, dzieci szkolne odśpiewały szereg pieśni, wygłosiły deklamacje zbiorowe i solowe oraz odegrały sztuczkę 11 listopad. Poranek wywarł na zebranych b. dodatnie wrażenie.
Wieczorek. Wieczorem tego samego dnia odbył się uroczysty wieczorek w tym samym celu urządzony przez O.Z.S. „4 konni? Strzelcy” odegrali piękną sztuczkę w 4-ech aktach: „Więzień Magdeburga”. Dochód z przedstawienia obrócono na urządzenie świetlicy (gry towarzyskie, prenumeratę pism, oraz czapki strzeleckie).
Grudzień. W dniach 19 i 20 zwiedzał szkołę Inspektor Szkolny P. St. Zacharzewski.
Styczeń. Uchwalenie Konstytucji. Dnia 26 stycznia Sejm Rzpl. uchwalił nowa Konstytucję na której opierać się będzie nowy (nieczytelne słowo - L. Kołodziejski) Rzpl.
Marzec. Dnia 19 marca młodzież szkolna urządziła uroczysty poranek ku uczczeniu Imienin Marszałka J. Piłsudskiego. Dziatwa odegrała 2 sztuczki, wygłosiła przemówienia, deklamacje o Legionie polskimi ich Wodzu.
Kwiecień. Dnia 25 kwietnia została podpisana przez P. Prezydenta Rzpl. nowa Konstytucja i z tą chwilą weszła w życie.
Ogłoszenie uchwalonej Konstytucji. Konstytucja ta zrywa z wadą psychiki polskiej Sejmowładztwem, a stawia jako czynnik nadrzędny osobę Prezydenta Rzpl. który jest najwyższą władzą ponad Sejmem, Rządem, Wojskiem, a dewizą naczelną i osnową Konstytucji w ich wszystkich przejawach jest dobro Rrzplitej.
Maj. Śmierć Marszałka J. Piłsudskiego. Dzień ten został uroczyście święcony w całem Państwie. Dnia 12 maja godz. 20 minut 45 zakończył życie swoje utrudzone, Wielki człowiek, najlepszy syn Ojczyzny, Twórca i wskrzesiciel Państwa Polskiego, Wódz i Wychowawca Narodu i Marszałek Polski Józef Piłsudski. Nastał okres 6 tygodniowej żałoby narodowej, z powodu ciosu jaki dotknął cały naród polski, Pan Prezydent wydał orędzie do Narodu. Uroczystości pogrzebowe trwały cały tydzień t.j. od 12 -18 b.m. Marszałek trwał w Belwederze, w Warszawie. Cały naród składał Mu hołd należny. Z narodem polskim współczuł cały świata, a 20 przedstawicieli państw obcych brało udział w uroczystościach pogrzebowych tak w Warszawie, jak w Krakowie. Prochy Marszałka spoczęły w dn.18 maja w podziemiach Katedry Wawelskiej w Krakowie pomiędzy Królami Duchami. Uroczystości pogrzebowe miały przebieg więcej niż królewski. Na uroczystości oddania ostatniej usługi w Krakowie wziął udział kier. szk. Józef Łucarz, jako Legionista usługiwał Komendantowi.
Uroczystość żałobna miejscowa. Grono nauczycielskie i dziatwa urządziła oficjalną uroczystość oddania hołdu w dn. 17 maja. Z inicjatywy kierownika szkoły odbyło się żałobne nabożeństwo za duszę ś.p. Marszałka w którem wzięły udział zaproszone przez Tegoż miejscowe organizacje, jak OZS, Koło BBWR27, S.M.?, Och. Str. Poża., Rada Gromadzka i miejscowa ludność. Po nabożeństwie wszyscy zebrali się w klasie, gdzie na podwyższeniu ubrany kirem, wśród zieleni i kwiatów widniał portret Marszałka. Po odczytaniu orędzia P. Prezydenta, po 1 minutowem milczeniu, oddano hołd Wielkiemu Wodzowi Narodu. Tam odśpiewano Boże coś Polskę i w żałobnem nastroju rozeszli się do domów, a dzieci do klas. W dniu 18 maja dzień wolny od nauki. Młodzież i naucz. p. Łucarzowa słuchali audycji radjowych nadawanych z Krakowa z uroczystości pogrzebowych.
Zmiana osoby piszącej kronikę.
Maj. Wycieczka do Krakowa, do Trumny Marszałka. Dn. 29 maja młodzież klas wyższych, Grono nauczycielskie t.j. Kierownik szkoły p. Łucarz oraz nauczycielka p. Łucarzowa odbyli całodniową wycieczkę do Krakowa celem złożenia hołdu u trumny Śp. Marszałka Piłsudskiego. Poza tem dzieci zwiedziły historyczne pamiątki Krakowa jak: katedrę, skarbiec, Kościół Marjacki, Sukiennice. Były również na filmie dźwiękowym „Pogrzeb Marszałka”.
Czerwiec. Zakończenie roku szkolnego i żałoby narodowej. Dnia 15 czerwca zakończono rok szkolny uroczystym nabożeństwem oraz rozdaniem świadectw. Z powodu 3-miesięcznego urlopu p. Heleny Wójtowiczowej nauczycielki tutejszej, nauka odbywała się w niepełnym wymiarze godzin. Wakacje w obecnym roku zarządzeniem ministerstwa trwać maja 2½miesiaca, tj. do 3 września.
23 czerwca skończyła się 6 tygodniowa żałoba narodowa po Twórcy Odrodzonej Polski Marszałku J. Piłsudskim.
Lipiec. Rozwiązanie Sejmu i Senatu. Rozpisanie nowych wyborów. 12 lipca zarządzeniem P. Prezydenta został rozwiązany Sejm i Senat. Rzpl. i rozpisane w dn. 14 lipca nowe wybory do ciał ustawodawczych, które to wybory na podstawie nowo uchwalonej Konstytucji oraz ordynacji wyborczej odbędą się w dniach 8 i 15 września b.r.
Zmiana osoby piszącej kronikę.
Rok szkolny1935/36
Wrzesień. Początek r. szk. Rok szkolny 1935/36 rozpoczęto dnia 3 września uroczystym nabożeństwem. Z nowym rokiem szkolnym wszedł w życie nowy statut szkolnictwa powszechnego.
Wybory do Sejmu. W dniu 8 i 15 września odbyły się wybory do Sejmu Rzpl. Na podstawie nowej Konstytucji i nowej ordynacji wyborczej liczba posłów jak i senatorów została zmniejszona do połowy. Znikły również partje polityczne w obu Izbach ustawodawczych, a posłowie i senatorowie wybrani zostali jako przedstawiciele obywateli a nie partyj.
Polska wybrana do Ligi Narodów. Dnia 16 września weszła Polska w ciągu dalszym do Ligi narodów, jako mocarstwo (stały czł. Ligi Narod.) co jest sukcesem dla Państwa, bardzo wielkim.
Październik. Wojna w Afryce. Dnia 4 października wybuchła wojna między Włochami, a Abisynią w Afryce, której bieg śledzą państwa całej Europy, gdyż jest możliwość przeniesienia jej na kontynent europejski: zwłaszcza, gdy Liga Narodów zastosuje w stosunku do Włoch art.16 o sankcjach.
Obrady Sejmu i Senatu. Dnia 4/X P. Prezydent zwołał posiedzenie nowowybranego Sejmu i Senatu.
Listopad. Ś-to Niepodległości. W dniu 10 listopada młodzież szkolna urządziła ku uczczeniu rocznicy Niepodległości uroczysty wieczorek na który złożyły się: przemówienie ucznia, śpiewy, deklamacje oraz sztuczka: „Sen o królu Salomonie” W uroczystości wzięła udział miejscowa ludność. Uroczystość odbyła się w pięknie udekorowanej świetlicy. W dniu 11 listopada (poniedziałek) odbyło się nabożeństwo, potem w szkole odczytano odezwę nowego ministra W.R. i O.P. do młodzieży. W dniu tym samorząd klasowy obsadził świerkami wejście do szk.
Kursy wiecz. dokształcające. 26 listopada rozpoczęły się kursa wieczorowe dla młodzieży pozaszkolnej. Kurs odbywa się w 2óch zespołach dziewcząt i chłopców. Prace na kursie prowadzi Grono nauczycielskie dobrowolnie w 8 godz. tygodniowo. W okresie Świąt Boż. Narodz. przygotowuje się do odegrania widowiska lud[owego]. „Idziemy z kolędą”.
Grudzień. Zakończenie I półrocza. W dniu 21 grudnia zakończono I półrocze szkolne po normalnych zajęciach odczytaniem wyników ocen i rozdaniem świadectw szkolnych za I półrocze.
Luty. Sprzedaż gruntu. Z końcem lutego odbyła się publiczna licytacja pola przeznaczonego dotychczas do użytku kier. szkoły o obszarze 1 morga na pokrycie długów zaległych z tytułu budowy szkoły w kwocie ponad 10 tysięcy złotych. Dla użytku kier. szk. pozostało zatem jeszcze około 2 morgi lichego gruntu piaszczystego pod Warysiem w oddaleniu 4 km od szkoły.
Marzec. Wspomnieć wypada o chmurnej sytuacji międzynarodowej wywołanej przez Niemcy które zerwały układ Lokareński, obsadziły wojskiem pas strefy zdemilitaryzowanej nad Renem, przeciw czemu wystąpiła energicznie Francja.
I rocznica śmierci Marszałka. Dnia 19 marca, jako pierwszy dzień Imienin po śmierci Marszałka – wolnej od nauki – po nabożeństwie odbył się w Sali szkolnej uroczysto-poważny poranek poświęcony pamięci Wielkiego Marszałka. Poranek urządzony wyłącznie przez dziatwę szkolną w/g według uchwalonego na zebraniu Samorządu klasowego programu.
Maj Ś-to 3 Maj. W Święto Narodowe 3 Maja dziatwa szkolna urządziła po uroczystym nabożeństwie poranek w sali szkolnej na który złożyły się przemówienie, śpiewy, deklamacje. Na poranku sala wypełniła się po brzegi.
Rocznica śmierci Marszałka Piłsudskiego. 12 maja w pierwszą rocznicę Marszałka Józefa Piłsudskiego odbyło się w kościele żałobne nabożeństwo na którem wzięła udział młodzież szkolna wraz z Gronem nauczycielskim. Po nabożeństwie odbyła się w szkole żałobna akademia ma której w myśl rozp. Kuratorjum O.S. Kierownik szkoły odczytał wyjątki z pism, mów i rozkazów Marszałka. Sala ubrana przez dzieci w zieleń i kwiaty Na podwyższeniu wśród kwiatów, widniał portret Marszałka obramowany kirem. W tymże dniu zostało złożone serce wielkiego Syna u stóp Matki na cmentarzu Rossie w Wilnie. Pamięć Ojca Narodu uczciła cała Polska 3 minutowem milczeniem o godz. 13.tej, składając tem samem hołd wielkiemu Twórcy Polski i Wychowawcy Narodu. Po odczytaniu wyjątków z pism Marszałka, dzieci odśpiewały Hymn państwowy oraz „Brygadę”; poczem w skupieniu rozeszły się do domów.
„Dzień Matki” Staraniem Koła Szkolnego P.C.K. z inicjatywy powiatowego Komitetu P.C.K., urządzono dnia 24 maja ku czci „Matki” uroczystą akademję. Na program złożyły się: przemówienie kir. szkoły, referat uczennicy, śpiewy, deklamacje, poczem zgromadzone, w zieleń udekorowanej klasie matki dzieci szkolnych zostały przez dzieci obsypane kwieciem. Uroczystość wywarła na zebranych jak najlepsze wrażenie. Matki dziękowały serdecznie za szczery i miły objaw uczuć dziecięcych dla nich.
Zakończenie wojny Włosko-Abisyńskiej. W maju zakończyła się wojna włosko-abisyńska w Afryce. Po siedmiu miesiącach wojna skończyła się zwycięstwem Włoch, którzy pomimo represji t.z.w. „sankcyj” stawiane im przeszkody łamali, a skupiając się około swojego wodza Mussoliniego w zgodzie i ofiarności, cel swój osiągnęli. Włosi to naród, który świecić może przykładem dla innych, jeśli chodzi o pracę i ofiarność dla ojczyzny.
Czerwiec. Wizytacja Szkoły przez podinsp. H. Zacharzewskiego. Dnia 4 czerwca wizytował szkołę poinsp. szk. p.H. Zacharzewski. Wizytacje (hospitacje klas, badanie wyników) odbywały się w obecności kierownika szkoły. Po hospitacji klas odbył konferencję z kierownikiem szkoły poczem o godz. 6-tej po południu opuścił szkołę.
Wycieczka całodniowa do Okocimia. Dnia 15 czerwca dzieci klas wyższych wraz z Gronem naucz. pod kierownictwem p. Józefa Łucarza, odbyły wycieczkę całodzienną do Browaruw Okocimie. Wycieczka odbyła się wozami. Po drodze dzieci złożyły wizytę szkołom powsz. w Brzesku gdzie słuchały wspólnie radjofonu, bawiły się, śpiewały, gawędziły. Następnie zwiedzono browar p. …Götza w Okocimiu. W końcu odbyło się w pawilonie przyjęcie gościnne zgotowane przez p. bar. Götza dziatwa szkolna bawiła się w parku kilka godzin. Po południu młodzież pełna wrażeń mile spędzonych chwil wróciła śpiewając po drodze do domów.
Zakończenie roku szkol. Dnia 20 czerwca zakończono rok szkolny uroczystym nabożeństwem, rozdaniem świadectw. W następnym dniu t.j. 21 na zakończenie roku szkolnego odbyło się przestawienie w świetlicy szkolnej odegrane przez samorząd uczniowski. Dochód czysty w kwocie 5,75 zł przeznaczono na cele P.K.C28 (sprawienie maszynki do strzyżenia włosów, oraz bibliotekę szkolną).
Lipiec W lipcu zginął śmiercią tragiczną - śmiercią lotnika i marynarza Inspektor lotnictwa polskiego gen. Orlicz Dresser29 w nurtach polskiego Bałtyku.
Sierpień. Po marszałku Piłsudskim następcą Jego pozostał lubiany przez armię i naród Inspektor armii gen. Rydz Śmigły. Powołał On pod hasłem Obrony Narodowej cały naród do pracy i ofiar dla państwa. Inspektorowi który jest drugą osobą po Panu Prezydencie złożył wizytę w Warszawie naczelny wódz Francji gen. Gamelee.
Nadużycia władzy sołtysa Wróbla Franciszka.
a) Z końcem lipca bez wiedzy i porozumienia się z kier. szkoły sołtys p. Wróbel zabrał około 7.000 cegły z podwórza szkolnego oraz polecił zrąbać i zabrać cegły z chodnika szkolnego na podwórzu szkolnym. Sprawę tę miały załatwić władze szkolne.
b) Dnia 4 sierpnia bez porozumienia z kier szkoły zabrani z klasy/świetlicy scenę ruchomą, kurtynę, która pozostała po Zw. Strzeleckim z tem, że ze sceny miała korzystać szkoła. Scenę zabrano do sołtysa Wróbla Franciszka.
Rok szkolny1936/37
Wrzesień. Początek roku szkolnego. Rok szkolny 1936/37 rozpoczął się nabożeństwem dn. 3 września poczem odbyło się posiedzenie Rady Pedagogicznej. Z nowym rokiem szkolnym wchodzi w życie nowy program dla II-giego stopnia organ. szkół. W pierwszej połowie września Naczelny wódz Armii Polskiej gen. Rydz Śmigły, zrewizytował wodza Francji, gdzie był serdecznie i entuzjastycznie przyjmowany. Doprowadził on do ściślejszego sojuszu wojsk (pomiędzy) z Francją, a na polu gospodarczym przyszło do układu, mocą którego Polska otrzymała od swojej sojuszniczki 2 miljardy franków pożyczki.
Listopad. W 18 rocznicę Ś-ta Niepodległości młodzież szkolna urządziła uroczysty poranek. Po nabożeństwie wspólnem zgromadziła się młodzież szkolna oraz ludność miejscowa w pięknie udekorowanej Sali szkolnej. Na tle zieleni … Godła Rzpl. Portrety Marszałka Piłsudskiego, P. Prezydenta oraz Marszałka Rydza Śmigłego. Na poranek złożyły się: przemówienie kier. szkoły, śpiewy i deklamacje uczniów wszystkich klas. Uroczystość ta tem piękne miała znaczenie gdyż związana była z wręczeniem buławy marszałkowskiej gen. Śmigłemu-Rydzowi.
Urlop naucz. Od dnia 8 listopada nauczycielka tutejszej szkoły p. H. Wojtowicz przestała pełnić obowiązki służbowe jako chora na serce i osłabiony ustrój nerwowy. Przedłużony urlop w dalszym ciągu od 5 grudnia zakończyła 22 grudnia. Chorą nauczycielkę zastępował w pracy (kl.V i VI) kier. szk. p. Józef Łucarz.
Pomoc zimowa. W okresie zimy Naczelny Komitet Pomocy Zimowej pod Protektoratem Pana Prezydenta, wydał odezwę spieszenia z pomocą bezrobotnym i biednym. W akcji tej bierze udział i Grono nauczycielskie, ofiarując na ten cel ½ % swych poborów miesięcznych, strącanych przy podejmowaniu miesięcznego wynagrodzenia.
Grudzień. W dniu 22 grudnia zakończono I półrocze szkolne w szkolnych, rozdaniem świadectw i odczytaniem …
Obrona Narodowa. Hasło obrony narodowej zyskuje coraz bardziej na sile. Marszałek Śmigły – Rydz podczas wizyty w Paryżu zdołał wystarać się od Francji na ten cel poważniejszą pożyczkę w kwocie 1½ miliarda złotych co jednak wobec gigantycznych zbrojeń zwłaszcza naszych sąsiadów Niemiec i Rosji, jest maleńką cyfrą (Rosja na rok 1937/38 na dozbrojenie ustawia kwotę ponad 20 miliardów złotych). Naszym naczelnym obowiązkiem jako nauczycieli będzie wyrabiać przy każdej sposobności nastrój psychiczny wśród młodzieży i ludności, jak wskazał wódz Naczelny Marszałek Śmigły Rydz t.j. skupienie się i scementowanie wszystkich wokoło Jego osoby w zgodzie i harmonii, tak ażeby żaden z sąsiadów widząc nasz ustrój nie pokusił się na własność naszą, która wiele krwi i ofiar młodego życia kosztowała.
Luty. Imieniny P. Prezydenta. W dniu 1 lutego, jako dzień Imienin Pana Prezydenta młodzież szkolona (nieczytelne słowo, L.K.) wspólnem urządziła w szkole poranek, na który złożyły się przemówienie kierownika szkoły, śpiewy, deklamacje i tańce uczniów. Na poranku prócz dziatwy szkolnej była obecna miejscowa ludność.
Marzec. Dnia 9 marca odbyła się konferencja nauczycielstwa całego powiatu brzeskiego. Na konferencji tej prócz p.p. Inspektorów był obecny Nacz. Wydz. S.P. p. Kabaciński, który wysunął na czele jako hasło w pracy szkolnej dozbrojenie duchowe młodzieży oraz organizację powszechną pomocy naukowych których szkoły dotkliwie odczuwają, co odbija się na pracy szkolnej. Wniosek p. Wizytatora Nauczycielstwo przyjęło. Nastąpił później wybór członków delegatów do Rad. Szk. Powiatowej. W konferencji wzięło udział Grono tut. Szkoły.
Dochodzenie prokur. w sprawie cegły. W dniu 8 marca został przesłuchany na miejscu przez Pol. Pań. z polecenia Prokuratora, w sprawie zabrania cegły oraz zrąbania chodnika Kier. Szk. p. Józef Łucarz. Przesłuchany osobno został sołtys Fr. Wróbel, Prezes Straży Pożarnej p. St. Wojdak. Na podstawie odpisu z Kuratorium Kier. szk. oraz naucz. W. Łucarz wnieśli skargę sadową przeciwko Fr. Wróblowi o zniesławienie.
Pamięci I Marszałka J. Piłsudskiego. Dnia 19 marca ku czci Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego odbył się … .
Zakończenie II okresu. Dnia 20 marca odbyło się posiedzenie Rady Pedag., zakończono drugi okres w dniu 23.b.m. Poczem nastąpiły ferie Świąt Wielkanocnych.
Maj. Ku czci 3 Maja młodzież szkolna urządziła /samorząd uczniowski przedstawienie i zbiórkę na T.S.L. Dnia 29 maja p. Inspektor Zacharzewski zwizytował szkołę.
Dnia 30 Maja Koło Szk. P.C.K. urządziło ku czci Matki uroczystą akademię. Zaproszone matki imprezą były głęboko rozrzewnione.
Czerwiec. Dnia 21 czerwca nabożeństwem zakończono rok szkolny oraz na zakończenie młodzież odegrała 2 sztuczki.
Rok szk. 1937/38
Wrzesień. Rok szkolny rozpoczął się nabożeństwem po którem odbyły się zajęcia wstępne dn. 3 września 1937.
Październik. W nowym roku szk. zaszła zmiana w gronie naucz. o tyle, że p. H. Wojtowicz została przeniesiona do Jasienia a w jej miejsce została zamianowana (powołana ze stanu …) p. Aniela Żechowska30 z Przyborowia.
Październik. Tyd. S. Powsz. Samorząd uczniowski urządził w dn. 2-8 /X T.S.P31, zajął się sprzedażą nalepek-znaczków oraz kwestą. Zebraną kwotę 10,40 zł, odesłano czekiem do Zarządu Okr. Tow. Pop. B. S. P.32.
Znaczek o wartości 10 groszy Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych. Ze zbiorów Lucjana Kołodziejskiego
Listopad. Epidemia Szkarlatyny. Z początkiem listop. pojawiła się w tut. szkole wśród dzieci szkolnych epidemia szkarlatyny. Po stwierdzeniu na miejscu choroby przez lek. pow. Dr. Piotra Rudnickiego szkoła została zamknięta z miejsca od dnia 6 listop. do 19 listop. włącznie t.j. na przeciąg 2-óch tygodni. Wobec tego uroczystość Ś-ta Niepodległości jak zwykle przez szkołę w b.r. nie miała miejsca.
Styczeń. Od dn.27 stycznia rozpoczęto dożywianie dzieci szkolnych. Na dużej przerwie dzieci otrzymują po kawałku chleba i kawę. Dożywianiem zajmuje opiekunka P.C.K. p. Łucarzowa wraz z członkiniami P.C.KI. z kl. V i VI. Dożywianych 30 dzieci.
Luty. Samorząd uczniowski zorganizował ku czci Pana Prezydenta dnia 1 lutego uroczysty poranek z okazji Jego Imienin. Na poranku, prócz dziatwy szkolnej brała udział ludność i młodzież miejscowa.
Urlop nauczycielski. Dnia 24 lutego rozpoczęła urlop zdrowotny całotygodniowy w ostatnim miesiącu ciąży nauczycielka p. Anna Żechowska. Zastępstwo za chorą nauczycielkę w kl. IV tej wziął kier. szk. Józef Łucarz w kl. I-szej nauczycielka p. Łucarzowa. Urlopy podobne powtarzają się 3-ci rok z rzędu.
Kurs dla przedpoborowych. Od dnia 10 stycznia do kwietnia odbywa się w porze wieczornej co drugi dzień kurs dla przedpoborowych, zorganizowany w myśl programów dostarczonych przez Obwodowego Instruktora Ośw. Pozaszkolnego. Kurs odbywa się co drugi dzień, t.j. trzy razy tygodniowo, w ilości 8 godzin tygodniowo, języka polskiego oraz nauki o Polsce współczesnej udziela kier. szkoły p. J. Łucarz, rachunki prowadzi miejscowa nauczycielka bezrobotna p. Stefania Wołkowa. Na kurs zapisało się 15 przedpoborowych roczników oraz 40 chłopców z młodszych roczników. Przeciętna frekwencja 28 obecnych.
Zmiana Karty Europy. Dnia 13 marca, Kanclerz Rzeszy Niemieckiej Adolf Hitler dokonał przyłączenia Rzpl. Austrii do Rzeszy Niemiec. Austria straciła niepodległość - kanclerz Hitler ogłosił się wodzem narodu niemieckiego, wojsko złożyło przysięgę na wierność Hitlerowi i w ogóle nastąpiło zunifikowanie na każdym polu. b. Austrii z Rzesza niemiecką. Dla Polski czyn ten ma specjalne znaczenie historyczne, gdyż silnie uzbrojone Niemcy zyskały terytorialnie, moralnie i liczebnie (75 milonów Niemców) jeszcze więcej na sile, co dla nas, jako sąsiada jest poważnym „memento”33 abyśmy byli czujni – silni - solidarni i gotowi bez oglądania się na pomoc innych do obrony Państwa w każdej chwili.
Imieniny Marszałka Śmigłego-Rydza. Dnia 18 marca marszałek Polski – następca wielkiego Marszałka Józefa Piłsudskiego, Marsz Śmigły-Rydz obchodzi swoje Imieniny. W dniu tym kiedy cała Polska armia składa Mu hołdy i nasze myśli i młodzieży są przy Nim. Z okazji tej w klasach odbyły się pogadanki.
Rocznica Imienin Wielkiego Marszałka J. Piłsudskiego. Jak [w] roku ubiegłym dnia 19 marca jako rocznica Imienin Budowniczego i Wskrzesiciela Państwa Polskiego, odbyło się w kościele nabożeństwo, w którem wzięła udział dziatwa szkolna. Poczem odbyła się normalną praca z naświetleniem że postać Piłsudskiego jest dla nas tą siła moralną, na której budujemy i z której czerpiemy moc dla wychowania młodego pokolenia. W rocznicę Imienin Wodza Narodu M. Piłsudskiego Litwa została zmuszona do nawiązania stosunków dyplomatycznych i gospodarczych z Rzeczpospolitą Polską co wpłynie dodatnio dla obydwu stron. Ultimatum przesłane przez rząd polski Litwa musiała wykonać w ciągu 48 godzin, a sprawiło to, zdecydowana i silna postawa M. Śmigłego-Rydza, Rządu i społeczeństwa polskiego.
Ś-to Narodowe. W dniu 3 maja jak zwykle szkoła świętowała uroczyście rocznicę 3 Maja biorąc udział we wspólnym nabożeństwie, sprzedaży znaczków i nalepek T.S.L34.
3-cia rocznica śmierci W. Marszałka J. Piłsudskiego. Dnia 12 maja jako 3-ia rocznica zgonu Wielkiego Marszałka J. Piłsudskiego odbyło się żałobne nabożeństwo w kościele parafialnym, poczem żałobna akademia w szkole urządzona staraniem kier. szkoły i dziatwy szkolnej. Wieczorem o godz. 20.45 młodzież klas wyższych i członkowie Z.S35. i P.W36. wzięła udział w paleniu ogniska i 3 minutowej chwili ciszy nad Uszwicą.
Czerwiec. Ś-to pieśni. Dnia 12 czerwca dzieci klas wyższych wzięły udział w „Święcie Pieśni” zorganizowanym łącznie ze szkołą w Borzęcinie Górnym, w domu kat. w Borzęcinie.
1938/39
Wrzesień. Rok szkolny rozpoczął się nabożeństwem w dniu 5 września, poczem odbyły się wstępne zajęcia w klasach. Liczba dzieci zwiększyła się w stosunku do r. ubiegłego o 24. Skład Grona naucz. jak w r. ub.
Październik. W dniu 2 października decyzją Marszałka Śmigłego Rydza oraz wolą i solidarnością całego Narodu armia polska zajęła na rzecz Polski Śląsk Zachodni od lat 20 od Polski podstępnie przez Czechów zagrabiony.
W dniu 18 b. m. Insp. szkolny p. H. Zacharzewski zwizytowała szkołę od 8-mej do 15-tej. Dnia 20 b.m. w dzień Patrona młodzieży szkolnej odbyło się w kościele nabożeństwo przy współudziale Grona naucz. i dziatwy szkolonej.
Listopad. Dnia 11 listop. w dniu 20 letniej rocznicy Ś-ta Niepodległości młodzież szkolna oraz p. nauczycielki wzięły udział w nabożeństwie. Po nabożeństwie odbyła się akademia w szkole, w której udział wzięła miejscowa ludność. W przeddzień t.j. 10 b.m. dziatwa klas wyższych wzięła udział wraz z gronem nauczycielskim w urządzonem ku czci Niepodległej i Twórcy Państwa Polskiego J. Piłsudskiemu ognisku.
Kier. szkoły p. Józef Łucarz w dniu 11 b.m. był obecny na uroczystości Święta w Brzesku, gdzie powiat brzeski wręczył armii polskiej 10 ciężkich karabinów maszynowych ufundowanych ze składek mieszkańców pow. oraz nauczycielstwa. Po uroczystej akademii w szkole odbyła się dekoracja osób zasłużonych, wśród których udekorowany został Srebrnym Krzyżem Zasługi Kier. Szkoły Józef Łucarz „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Dnia 27 listopada wojska polskie zajęły ziemie zawarte układem z Czechosłowacją t.j. część ziem na Spiszu, Orawie i Sądecczyźnie.
Od 27 b.m. nauczycielka Żechowska37 do dnia 4 grudnia wzięła urlop 10 dniowy jako chora.
Nauka prawdopodobnie jak roku ubiegłym z tego powodu ucierpi, gdyż stan taki nie jest tokiem pracy normalnej.
Grudzień. Przedłużenie urlopu nauczycielce Żachowskiej do końca marca 1939 r. Urlop bezpłatny dla poratowania zdrowia.
Luty. Z dniem 1 lutego został w zastępstwie chorej nauczycielki Anieli Żechowskiej zamianowany kontr. nauczyciel p. Olko Józef, absolwent Państ. Pedagogium.
Dnia 2 lutego młodzież szkolna i Grono naucz. wzięła udział w nabożeństwie i poranku ku czci Dostojnego Solenizanta Pana D-ra Prof. Ignacego Mościckiego Prezydenta Polski.
Dnia 18 lutego młodzież szkolna i Grono naucz. wzięła udział w nabożeństwie żałobnem za duszę Papieża Piusa XI wielkiego przyjaciela Polski i Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Marzec. Z dniem 1 marca b.r. w zastępstwie p. Olki kontr. naucz. przeniesionego w tym samym charakterze do szk. pow. w Biesiadkach została zatrudniona kontr. nauczycielka p. Apolonia Kapałkowa, do końca marca b.r.
Zmieniła się również Karta Europy o tyle, że państwo Czechosłowację zagarnęły Niemcy wraz z bogactwem Czech. Ze Słowacji stworzono państewko38 niby samodzielne pod protektoratem III –ej Rzeszy względnie Kanclerza A. Hitlera. W kilka dni później Niemcy zagarnęły i włączyły do swego państwa port litewski wraz z wolnym okręgiem Kłajpedę.
Wobec b. napiętej sytuacji w Europie Polska mająca rozległe granice z których 75% to Niemcy, nie mogąc na nikogo liczyć, musi czuwać i być gotowa bronić swych granic. Kiedy wódz naczelny Marszałek Śmigły Rydz wyda rozkaz „maszerować”. Wobec niebezpieczeństwa, następuje coraz większa konsolidacja Narodu, co ujawnia się w ofierze składanej na F.O.N.39 i postawie społeczeństwa gotowego w każdej chwili złożyć ofiarę i z krwi w obronie chociażby skiby ziemi polskiej.
Nastawienie obronności Państwa widoczne jest u całego społeczeństwa polskiego jak również u młodzieży i dziatwy szkolnej.
Maj. Ku czci rocznicy Konstytucji majowej – po nabożeństwie w kościele – odbył się w szkole poranek względnie manifestacja obronności Państwa przeciw Niemcom pragnącym polskiego Gdańska i autostrady przez woj. Pomorskie,
Dzień 9 maja młodzież wraz z gronem wysłuchała przemówienia p. Ministra J. Beka z radia w remizie Straży Ogniowej.
W dniu 12 maja jaka 4 tą rocznicę śmierci M. J. Piłsudskiego, młodzież szkolna wraz z Gronem wzięła udział w nabożeństwie żałobnem, a następnie w żałobnej Akademii w Szkole urządzonej staraniem Grona naucz. i młodzieży.
Czerwiec. Dnia 13 czerwca dzieci klas II- VI–tej wzięły udział ochotniczo w wycieczce krajoznawczej do kopalni soli w Wieliczce pod opieką Kier. szk. p. Józefa Łucarza.
Lipiec. Napięcie nerwowe wśród narodów wzrasta. Niemcy urządzają raz po raz sabotaże na siedziby Polaków na Śląsku. Wreszcie dzienniki donoszą, że mobilizują wielomilionową armię, rzekomo dla celów ćwiczebnych.
Sierpień. W dniu 3 sierpnia Polska zawarła pakt z Anglią celem utrzymania pokoju z powodu pogróżek kanclerza Rzeszy niemieckiej A. Hitlera. Są coraz widoczniejsze objawy zbliżającej się wojny. Polska cała zalana dosłownie niemieckimi szpiegami, którzy dokonują sabotażu, niszczenia mostów, linii telefonicznych i.t.p. W dniu 26 sierpnia bomba zegarowa /dzieło niemieckich sabotażystów/ rozsadza 1/3 część budynku stacji kolejowej w Tarnowie przyczem ginie 18 osób i 34 ranne osoby. Wśród zabitych znajdowała się robotnica z Bielczy Rozalia Postawa.
W dniu 29 sierpnia kanclerz Hitler ogłosił ultimatum Polsce w którym między innymi żąda: Zwrotu Górnego Śląska i drogi (pas 25 km szer.) przez woj. Pomorskie do Prus Wschodnich i plebiscytu na Pomorzu, w Wielkopolsce, w ogóle żąda granic Niemiec z 1914.Na te postulaty Rząd Polski wcale dał odpowiedzi, tylko zarządził częściową mobilizację. Tymczasem Niemcy gotowi od kilku miesięcy wtargnęli na granic Polski ze wszystkich stron t.j. od strony Słowacji, Czech i Moraw, Zachodu i północy. Zmotoryzowane dywizje niemieckie oraz lotnictwo bombowe uszkadzały w całej Rzpl. tory kolejowe, mosty i tym samem utrudniały względnie uniemożliwiały mobilizację. Tysiące wagonów, a całe setki pociągów z ludnością cywilną zostały zbombardowane. W przestrzeni, gdzie zostały unieruchomione, jęki rannych i zabici w pociągach, świadczyły o kulturze sąsiada z zachodu. Wobec powyższego mobilizacja się nie udała, a panika jaka ogarnęła ludność pogranicza zachodniego ze Śląska i od południa udzieliła się i mieszkańcom innych województw i setki tysięcy osób cywilnej ludności wszelkiej płci, zawodów, częściowo z inwentarzem żywym i martwym uciekał na wschód przed nacierającym stale wrogiem.
4 wrzesień ’39. O pracy jakiejkolwiek i gdziekolwiek mowy być nie mogło. W dniu 5 września kier. szk. ózef Łucarz opuścił służbowe stanowisko (polecając zastępstwo żonie naucz. p. Wł. Łucarzowej) w tym celu, aby wypełnić obowiązek obywatelski i zgłosił się ochotniczo do wojska. Chciał to uskutecznić w Kolbuszowej, jednak wobec warunków od niego niezależnych (Brak władz wojsk. organizacji) po kilku dniowym pobycie w pow. janowskim wrócił wraz z synem jedynakiem do Bielczy. Tutaj zastaje w budynku szkolnym kwaterujące oddziały wojsk niemieckich.
Po ścisłej, szczegółowej rewizji w pryw. mieszkaniu kier. szkoły Niemcy zajęli wszystkie sale szkolne i ubikacje, jak kancelarie, pokoje na pomoce itp. Wiele z mebli zniszczyli, porżnęli na prycze kilkanaście sztuk ławek szkolnych. Zniszczyli wiele pomocy naukowych jak mapy, obrazy, globusy itp.
W Dnia 10 października wojska niemieckie opuściły b. szkoły i całą wioskę. Budynek szkolny pozostawili zanieczyszczony, potrzeba go znów na nowo czyścić, aby był zdolny do użytku. Meble jak ławki, (nieczytelne) pomoce uszkodzone lub całkiem zepsute.
Rok szkolny 1939/40
Październik. Rok szkolny rozpoczął się uroczystym nabożeństwem dn. 16 października, za zezwoleniem starosty niemieckiego na pow. brzeski i bocheński. Zezwolenie to uzurpował sobie mianowany przez władze niemieckie okupacyjne podwójci gminy Borzęcin a obywatel gromady Bielcza Fr. Pałach i wydał surowe zarządzenie na piśmie, aby wszyscy nauczyciele rozpoczęli naukę, nie mówiąc ani pisząc nic o wynagrodzeniu za ich pracę.
Wobec powyższego kier. szkoły zwołał zebranie rodzicielskie które po jego przedstawieniu położenia materialnego nauczycieli, uchwaliło opodatkować się z góry miesięcznie po 2 zł od dziecka względnie równoważnik w naturze (artykułami żywnościowymi) za ich pracę t.j. naukę.
Z końcem października liczba dzieci uczęszczających wszystkich oddziałów wynosiła 64. Dzieci te w trzech kompletach uczyło dwoje nauczycieli oraz ks. Proboszcz St. Smoła. Nauczycielka p. A. Żechowska do szkoły się nie zgłosiła, gdyż nie miałaby formalnie z czego żyć (co oświadczył mąż naucz. p. Żechowski).
W myśl władz okupacyjnych niemieckich nauka ma się odbywać na podstawie dotychczasowego programu z wyjątkiem historii i geografii których uczyć zabroniono, co z naciskiem podkreślił kierownikowi szkoły urzędujący wójt Fr. Pałach.
Praca szkolna idzie w bardzo ciężkich warunkach, ze zrozumiałych powodów różnorodnych, jednak praca ta uratować może tylu najmłodszych obywateli z powodzi analfabetyzmu i b[ardzo]. często złego wpływu otoczenia dziecka. Na złą i małą frekwencję składa się również stan obecny: brak odzieży, obuwia których wogóle i za pieniądze najdroższe kupić nie można. Stan psychiczny materialny, inteligencji straszny o którym można by spisać dziesiątki stronic i tematu jeszczeby nie wyczerpał o czem przyszłości dopiero historia mówić będzie.
Listopad. Z dniem 1 listopada zamianowana została w tutejszej szkole przez władze niemieckie naucz. kontraktowa tymcz. bezrobotna p. Stefania Wołek40 w miejsce etatowej naucz. p. Anieli Żebrowskiej. Pomimo sprzeciwu tej nominacji kierownika szkoły p. Wołek zatrudniona została na osobistą odpowiedzialność wójta gminy Borzęcin z grom. Bielcza Fr. Pałacha.
Grudzień. W dniu 7 grudnia objął urzędowanie w tutejszym powiecie mianowany przez władze niemieckie kier. szkoły w Zakliczynie p. Józef Grele41 jako inspektor szkolny powiatowy. Dnia 22 grudnia wypłacono pobory za m/c listopad z potrąceniem 20-25 % dawnych poborów. Wójt gminy potrącił pozatym kwotę 30 zł kierownikowi szkoły nieprawnie, którą to kwotę otrzymał jako wynagrodzenie za naukę za m/c październik od rodziców dzieci na mocy uchwały Zebrania Rodzicielskiego z 18 paź. 1939r.
Styczeń 1940. Z dniem 1 stycznia została zwolniona ze służby nauczycielskiej przez władze niemieckie etatowa nauczycielka tutejszej szkoły p. Władysława Łucarzowa po 20 latach pracy zawodowej – jako mężatka. W piśmie zwolnienia nie widać żadnej wzmianki o odprawie, ani emeryturze, ani figuruje w ogóle żaden powód zwolnienia. Pismo doręczone przez wójta brzmi w języku polskim i niemieckim o jednakowej treści „Z dniem 31 grudnia na tej podstawie wymieniona przestała pełnić obowiązki służbowe w tutejszej szkole.”
Dnia 3 stycznia wypłacone zostały pobory za grudzień ub. r. Pobory zmniejszone o 40 % co w porównaniu ze siłą kupna pieniędzy nie wynosi ani 20% poborów z okresu Polski, n. p. z miesiąca sierpnia ub. r.
Obecny okres niewoli najbardziej odczuwają ludzi żyjący z pieniędzy t.j. inteligencja i robotnik gdyż wobec zastraszającej drożyzny wprost przymierają z głodu i chłodu. Chłop, rolnik mający własne zapasy żywności i opał, przeżywa ten ciężki paskarski okres normalnie, a wielu jest takich którzy są zadowoleni z obecnego stanu rzeczy.
Z dniem 10 stycznia zwolniona została zarządzeniem Insp. Szk. w Brzesku od tymczasowego pełnienia obowiązków p. Stefania Wołek. Z tym dniem zostały mianowicie przez władze niemieckie do tutejszej szkoły nauczycielkami p. Stefania Marzec42 naucz. kontr. z pow. Częstochowskiego oraz p. Maria Płaneta43 naucz. z pow. Pińskiego na Polesiu. Nauczycieli te jako „uciekinierki” zamieszkałe tymczasowo w Jadownikach i Dębnie zostały na swą prośbę zatrudnione na wniosek Inspektora w Brzesku przez wł. niemieckie w tutejszej szkole na czas nieokreślony. Obowiązki służbowe objęły z dniem 17 marca 1940 r.
Do bardzo ciężkich warunków życiowych dochodzą jeszcze ostre mrozy mające - 25 -38 ⁰ C skutkiem czego nauka już to wcale się nie odbywa, już to odbywa się anormalnie przy bardzo lichej frekwencji.
Maj. Od 10 maja Niemcy robią ofensywę na zachodzie. W krótkim czasie zajmują Holandię, Belgię oraz wkraczają do północnej Francji.
Dnia 24 maja zwizytował tutejsza szkołę insp. szk. p. Józef Groele. Zastał słabą frekwencję zwłaszcza w klasach wyższych, czemu dał wyraz niezadowolenia.
Dnia 1 czerwca wzięła urlop zdrowotny nau. kontr. St. Marzec na mocy świadectwa lekarskiego do końca b.r. szkolnego t.j. do dnia 28 czerwca. Nauka za tym odbywa się przy dwóch siłach nauczycielskich t.j. od 3 czerwca b.r.
Od 15 kwietnia b.r. na mocy rozp. Rady szkolnej Okręgowej w Tarnowie zostały zabrane dzieciom klas od VII – VI wszystkie czytanki polskie oraz podręczniki do historii, geografii, wszystkie pomoce naukowe dotyczące historii, geografii polskiej, jak mapy, obrazy, godło Polski, emblematy, portrety itp.
Dzieciom klas I i II pozostawiono czytanki polskie z tym, że część kartek z tych czytanek została wyrwana. Wyżej wymienione przedmioty zostały odesłane w myśl rozkazu sołtysa gromady. Wskutek panującej biedy we wsi, oraz akcji werbunkowej, wyjechało na roboty rolne do Niemiec w dwu turnusach 48 chłopców i kilka dziewcząt na zarobek.
Dnia 22 czerwca b.r. Francja poddała się Niemcom pod podanymi przez nich warunkami. W ten sposób pozostało jeszcze tylko jedno państwo t.j. Anglia do pokonania.
Lipiec. Sierpień. Przez lipiec i sierpień pomiędzy obu państwami odbywają się walki nieustanne powietrzne jako też morskie.
Na wskutek zarządzenia Generał Gub. Dra Franka44 w Krakowie kier. tutejszej szkoły meldował się jako oficer rezerwy dnia 28 sierpnia b.r. w Urzędzie Okręgowym w Tarnowie.
Rok szkolny 1940/41
Wrzesień. Początek roku szkolnego. Grono naucz. Rok szkolny rozpoczął się uroczystym nabożeństwem dnia 2 września. Grono nauczycielskie nie w komplecie, gdyż nauczycielka p. Marzec Stefania w dalszym ciągu na urlopie macierzyńskim. Z tego powodu nauka w klasach wyższych odbywa się tymczasowo w skróconym wymiarze godzin gdyż kier. szk. p. Józef Łucarz prow. klasy V i VI w zastępstwie uczy kl. II-gą. Klasę I oraz III i IV w połączeniu uczy p. Sadecka (d. Płaneta).Nauki religii udziela ks. Smoła miejscowy proboszcz.
Październik. Zmiana w Gronie naucz. Z dniem 1 października objął posadę nauczycielską na mocy nominacji rady szk. w Tarnowie w miejsce p. Marii Sadeckiej jej mąż p. Paweł Sadecki. Nauka odbywała się w tym samym trybie jak we wrześniu gdyż p. Stefania Marzec przedłużyła urlop do 31 października b.r. Frekwencja uczniów szczególnie klasy IV V i VI-ej b. słaba. Na co się składają różnorakie przyczyny jak brak rąk do pracy polnej, wreszcie brak odzieży, obuwia itp.
Badanie dzieci przeciwjaglicze. Dnia 31 października odbyło się indywidualne badanie wszystkich dzieci szkolnych przez Komisję przeciwjagliczą. W wyniku badania nie stwierdzono wymienionej choroby u żadnego z dzieci szkolnych.
Wprowadzenie do szkoły czasop. „Ster45”.Od nowego roku szkolnego wprowadzone zostało jako pomoc naukowa do jęz. polskiego dla klas III – VI-tej czasopismo (miesięcznik) „Ster”- wydawane w Krakowie. Każdy uczeń zobowiązany jest co miesiąc pisemko sobie nabyć w cenie 25 gr. W klasie I i II pozostały czytanki z lat ubiegłych – po usunięciu niektórych kartek.
http://www..pgooglel/
Akt. wiadomości z wojny. Wojna europejska trwa nadal. Niemcy wkroczyli na Bałkany zajmując w swój zarząd Rumunię, szczególnie wielkie kopalnie nafty i niektóre porty n[ad] Morzem Czarnem.
Listopad. Powrót z urlopu do służby naucz. kontr. p. Marzec. Z dniem 1 listopada powróciła do służby po 3 miesiącach urlopu macierzyńskiego nauczycielka p. St. Marzec. W myśl okólnika Inspektoratu Szkolnego w Brzesku nr 3 wysłano wykaz dzieci nieuczęszczających do szkoły, celem podniesienia frekwencji, do grzywny.
Wykazy rodziców do kary za nieposyłanie dzieci. Kierownictwo szkoły wysłało jeden egz.-wykaz dzieci mających przypuszczalnie warunki uczęszczania do szkoły, drugi wykaz obejmujący dzieci nieuczęszczające, które nie posiadają odpowiednich warunków jako to: odzieży, obuwia lub ogólnie nędza.
Grudzień. Klasyfikacja za I okres. Dnia 28 grudnia dokonano klasyfikacji uczniów za I okres. Około 25% dzieci nie było klasyfikowanych z powodu nieuczęszczania do szkoły już to z braku obuwia, względnie odzieży i ogólnej nędzy.
„Bezugsscheing46” dla dzieci szk. Władze powiatowe przydzieliły dla dzieci szkolnych 5 par obuwia i 10 szpulek nici jedwabnych dla szycia w cenie 15 gr za sztukę. Buty oraz nici na wysławione „Bezugsscheing” rozdano uczniom najbardziej potrzebującym. Bezugsscheinów na odzież w ogóle dzieci szkolne nie otrzymały.
Styczeń. Organizacja nauki w styczniu. Nauka po feriach odbywała się w skróconym wymiarze godzin od 8 stycznia do 1 lutego z powodu silnych mrozów i zawieji śnieżnych. Przez kilka dni w ogóle nauki nie było z powodu niskiej temperatury zew. wynoszącej poniżej 20⁰C.Frekwencja w II półroczu nieco się poprawiła, szczególnie w klasach wyższych.
Zniesienie przydziału chleba dla nauczycielstwa. Od połowy stycznia zaprzestano przedzielać środki żywności oraz chleb dla pracującego nauczycielstwa skutkiem czego nauczycielstwo boryka się z nędzą i znajduje się [w] bardzo ciężkim położeniu, gdyż za otrzymane pobory nie jest w stanie wyżyć z powodu trudności nabycia jakichkolwiek środków żywności oraz wysokich cen paskarskich. Jedynym i głównym pożywieniem pozostały ziemniaki które nauczycielstwo otrzymało jeszcze w jesieni po cenie umiarkowanej, kontyngentowej w ilości po 300 kg na osobę.
Luty. Podjęcie normalnej nauki w 3-ech salach. Z powodu podwyższenia się zewnętrznej temperatury nauka od 1 lutego odbywa się normalnie w 3-ech salach, gdyż poprzednio w czasie silnych mrozów nie można było ogrzać do poziomu należytej temperatury sal szkolnych z powodu wadliwości pieców oraz nieszczelności okien. Liczba dzieci prenumerujących „Ster” wzrosła do 94 biorąc pod uwagę i okoliczności, że z czasopisma jednego korzysta w rodzinie dwoje lub troje dzieci.
Stosunek ludności do szkoły. Stosunek ludności do szkoły na ogół przychylny. Rodzice interesują się dziećmi, czego dowodem jest dosyć liczna frekwencja rodziców na tak zw. wywiadówkach, urządzanych co drugi miesiąc, oraz nie skąpienie grosza na przybory szkolne czy też gazetkę.
Stosunek Zarządu Gminy do kier. szk. Stosunek Zarząd gminy do szkoły jest zupełnie nieprzyjazny. Poza zaopatrzeniem szkoły w opał, wójt gminy nie wyasygnował ani grosza na inne rzeczowe potrzeby szkoły jak: kredę, papier, itp. Ze składkowych pieniędzy groszowych dzieci zakupują kredę do szkoły. Szczególnie nieprzyjemny stosunek wójta jest odnośnie do kierownika szkoły. Uwidacznia się to w tem chociażby, że pomimo zabiegów kierownika szkoły o karty (Bezugsschein) na odzież czy buty, p. wójt dotychczas nie przydzielił mu ani jednego Bezugsscheimu, a przecież to jest zarządzenie władz, że nauczyciele mają prawo do zakupów dla siebie i swych członków rodziny na t.z. Bezugssch. Rodzina zatem kier. szkoły składająca się [z] 5 osób jest szczególnie w b. ciężkim położeniu, bo nie jest w stanie zaopatrzyć się w artykuły pierwszej potrzeby po cenach umiarkowanych z powodu braku kart na odzież czy obuwie.
Marzec. Bezugsscheing dla dzieci szk. Po raz drugi przydzielono 5 t.zw. Bezugsscheinów dla najuboższych uczniów na obuwie po cenach umiarkowanych.
Odżywianie dzieci szkolnych. Odżywianie dzieci szkolnych jest bardzo marne. Na podstawie ankiety sporządzonej przez opiekunów klasowych ponad 40 dzieci nie jada chleba, około 60 dzieci je chleb raz dziennie, a tylko około 30 dzieci ma chleb do sytości. Około 50 dzieci w ogóle nie pije mleka, reszta używa mleka w małej ilości. Głównem pożywieniem w większości t.j. ponad 100 dzieci są ziemniaki, kapusta, żur spożywane 2 i 3 razy dziennie.
„Wywiadówka” Dnia 30 marca odbyła się konferencja indywidualna z rodzicami (wywiadówka) z tytułu zakończenia II okresu.
Dziennik Urzędowy. Władze szkolne wprowadziły od 1 stycznia b.r. „Dziennik Urzędowy”. „Wissenschaft –Erziehungund Volksbildung” który to dziennik każda szkoła zaprenumerowała. Treść dziennika ma znać z obowiązku każdy nauczyciel, a wychodzić ma z początkiem każdego miesiąca. Koszty prenumeraty dla szkół w gminie ponosi Zarząd gminy wpłacając prenumeratę na c. rok z góry (5,80 zł). Dnia 31 marca zakończono II-gi okres. Odczytano uczniom wyniki z ocen z nauki i sprawowania się.
Kwiecień. Zawieszenie nauki w szkołach. Od dnia 1 kwietnia zarządzeniem Kreishauptmana w Tarnowie zawieszono naukę we wszystkich szkołach powszechnych na czas nieograniczony w całym obwodzie tarnowskim, z tym że nauczycielstwo winno pozostać na swych miejscach służbowych.
Zebranie naucz. w Brzesku. Dnia 3 kwietnia odbyło się zebranie wszystkich czynnych nauczycieli z pow. brzeskiego w Sali Rady Miejskiej w Brzesku. Po przemówieniu Insp. Sz. p. Graelego oraz Landrata pow. każdy nauczyciel podpisał „zobowiązanie” o jednakowym tekście w jęz. polskim i niemieckim, poczem Starosta podał dłoń każdemu koledze który położył podpis.
Zajęcie b. szkoły na kwatery. Z dn. 1 kwietnia b. szkolny został zajęty na kwatery wojskowe 5 sal szkolnych, kancelaria, pokój na pomoce naukowe. Kompania wojska kwaterowała w b. szkolnym, jak i w b[udynku]. Straży Pożarnej do 13 kwietnia; potem znów od 21 kwietnia, po wyczyszczeniu zakwaterowały się ponownie inne oddziały wojskowe na czas nieograniczony.
„Bezugsscheing” W połowie kwietnia przesłano 2 „Bezugsscheiny” na obuwie dla dzieci szkolnych.
Wznowienie nauki w szkołach. Zarządzeniem p. Kreishauptmana z dn. 24 kwietnia, została dopuszczone wznowienie nauki w miejscowościach, w których budynki szkolne są wolne od wojska. O ile w danej miejscowości są odpowiednie izby, może je gmina wynająć tymczasowo i naukę również wznowić. Kier. szkoły porozumiał się bezzwłocznie w tej sprawie ze sołtysem gromady który przyobiecał wyszukać o ile można przynajmniej dwie duże izby wiejskie, gdyż wszystkie możliwe lokale zajęto zostały już to na kwatery wojskowe, już to przez rodziny wysiedlonych.
Zaległe pensja za październik 1939. Na podstawie próśb względnie wykazów odpowiednich otrzymało nauczycielstwo zaległe pobory za październik 1939r. Zaległe pobory z tego tytułu otrzymał kier. szk. J. Łucarz oraz jego żona naucz. p. Władysława Łucarz. Pobory te wobec b. ciężkich warunków materialnych i życiowych, ogromnie się przydały na opłacenie szczególnie długów zaciąganych na kupno artykułów spożywczych. Wszelkie artykuły spożywcze są ogromnie drogie i nauczycielstwo szczególnie stoi w obliczu głodu, o ile już ciężko nie głoduje zwłaszcza mające liczne rodziny. Ciężki ten okres powiększa jeszcze brak pogody i nadziei na urodzajniejszy rok (cały marzec i kwiecień stale co dzień deszcze i zimno, brak światła i ciepła słonecznego) Poza tem gromada wyżywić musi 20 żołnierzy kwaterujących bezpłatnie i opiekować się wysiedlonymi.
Polecenie starosty powiat. wydane gminom zaopatrzenia nauczycielstwa w żywność. Starosta powiatowy wydał pismo do gmin, aby te zaopatrzyły nauczycielstwo w żywność, ale wg oświadczenia sołtysa Wojdaka Stanisława – na tym piśmie się skończy. Gdyż obecnie więcej przemówić można do uczuć ludzkich siła i rozkaz niż w tym wypadku zachęcające pismo p. Starosty. Wobec powyższego nauczycielstwo tutejszej gromady stoi w obliczu skrajnej nędzy (o ile się ten stan nie zmieni – na co się nie zanosi).
Maj. Wznowienie nauki szk. w izbach na wsi wynajętych. Na skutek zarządzenia Radcy szkolnego w Tarnowie o rozpoczęciu nauki kierownik szkoły z miejscowym sołtysem wynajął duże izby na wsi na naukę. Nauka po przerwie rozpocząć się miała 12 maja jednak w międzyczasie izby zostały zajęte również na kwatery wojskowe, wobec czego musiano poszukać i wynająć inne izby i nauka została wznowiona 18 maja. Kierownik zorganizował pracę szkolną przystosowaną do nowych, nieprzyjaznych warunków pracy.
Klasyfikacja uczniów kl. VI. Na podstawie okólnika Insp. Szkolnego dokonano do dnia 15 maja klasyfikacji uczniów kl. VI kończących naukę szkolną.
Czerwiec. Nauka w budynku szk. Z dniem 9 czerwca kwaterujący oddział wojskowy opuścił budynek szkolny wobec czego od dnia 10 czerwca nauka odbywa się normalnie w budynku szkolnym.
„Bezugsscheing”. Dostarczono 4 kartki zaopatrzenia na buty dla dzieci szkolne, które rozdzielono pomiędzy potrzebujących obuwia. Po raz pierwszy otrzymał karty na bieliznę i buty szkolne kier. szk. Józef Łucarz.
Frekwencja. Frekwencja uczniów klas wyższych w miesiącu czerwcu znacznie się pogorszyła, co jest objawem znamiennym z lat ubiegłych z powodu używania dzieci do robót polnych, posług domowych, a obecnie przyczyną poważną jest ogólna bieda na „przednówku”.
Stosunek ludności do kier. szkoły. Ludność miejscowa odnośnie do kierownika szkoły odnosi się bardzo życzliwie i przyjacielsko, a przysłowie „Prawdziwego przyjaciela poznajemy w biedzie” uwydatnia się pozytywnie. Podkreślić należy, że bardzo wiele serca okazują, sami często nie mając za wiele, dzielą się tem, co mają mało, przysyłając po cenie umiarkowanej już to bezinteresownie, różne artykuły środków żywności, pomagając w ten sposób przetrwać ciężki okres kierownikowi szkoły i jego rodzinie. W ten sposób kierownik szkoły zaciąga u ludności dług moralny, który również sercem będzie spłacał.
Wybuch wojny rosyjsko-niemieckiej. Dnia 21 czerwca wybuchła wojna rosyjsko-niemiecka. Wydano na terenie Gubernatorstwa odpowiednie zarządzenia. Kierownik szkoły jako komendant O.P.L. otrzymał do obrony przeciwpożarowej b. szkolnego: 4 wiaderka, kilofy, siekierę i łopatę. Zostało zarządzone zaciemnianie mieszkań przez całą noc.
Zbieranie ziół leczniczych. W myśl polecenia władz szkolnych dzieci szkolne zbierały zioła lecznicze które maja być odesłane do Małop. Tow. Rol. w Brzesku. W tym celu zostały omówione na lekcjach szkolnych pogadanki na powyższy temat posługując się spisem nadesłanych ziół leczniczych.
Zakończenie roku szkolnego. Dnia 28 czerwca zakończono rok szkolny 1940/41 uroczystym nabożeństwem. Po powrocie do szkoły opiekunowie klasowi odczytali wyniki z ksiąg ocen – (gdyż świadectwa z drukarni państwowej zamówione 6 VI b.r. jeszcze nie nadeszły i nie mogły zostać dzieciom rozesłane w terminie). Świadectwa zatem otrzymają dzieci zależnie od otrzymania blankietów szkolnych – na wakacjach ewentualnie po wakacjach.
Rok szkolny 1941/1942
Wrzesień. Początek r. szk. Nowy rok szkolny 1941/42 rozpoczął się dnia 1 września uroczystym nabożeństwem. W tymże dniu zostały zdjęte z wieży kościelnej w miejscowym kościele 3 dzwony zarekwirowane przez władze okupacyjne na cle wojenne.
Przeniesienia. Pismem Kreishauptmanna ABL. VII Zl.606/41 został kierownik tutejszej szkoły p. Józef Łucarz przeniesiony do Radłowa47 i (nieczytelne) szkoły, zatrudniony tamże jako nauczyciel w Jego zaś miejsce mianowany został nauczyciel szk. powsz. w Zakliczynie p. Michał Szeliga48. Termin przeniesienia z ważnością od 1 września b.r. opóźni się gdyż pisma nadeszły pocztą dopiero 8 września b.r.
Dalsze zmiany osobowe. Równocześnie ze zmiana kierownika szkoły została przeniesiona kontraktowa nauczycielka p. Stefania Marzec do Łysej Góry pow. Brzesko, na jej zaś miejsce przeniesiona została naucz. Emilia Wajdowicz z Sufczyna pow. Brzesko.
Frekwencja. Frekwencja dzieci szkolnych zwłaszcza w klasach wyższych była bardzo niska (w kl. VI 32 %). Grono nauczycielskie robiło wielkie wysiłki, by podnieść frekwencje tym bardziej, że władze groziły karami za nieposyłanie dzieci do szkoły. Grzywną zostało ukaranych 4 rodziców [w] wysokości od 25 – 40 zł.
Akcja zaopatrzenia grona w środki żywności. Sołtys gromady w porozumieniu z wójtem ogłosili zbiórkę na: wysiedlonych, najbiedniejszych i nauczycielstwo miejscowe – bez porozumienia się z kierownikiem szkoły jako przedstawicielem nauczycielstwa. Zebrano w całej gromadzie 7 q ziemniaków i 39 kg żyta. Wobec tak nikłego wyniku zbiórki postanowiono żebrany prowiant rozdzielić tylko między nauczycielstwo z pominięciem wysiedlonych i najbiedniejszych. Nauczycielstwo jednomyślnie odmówiło przyjęcia, motywując swe stanowisko tym, że należy rozdzielić między wszystkich wymienionych w zapowiedzi zbiórki. Wobec odmowy przydziału ziemniaków przez gminę nauczycielstwo znalazło się bez zaopatrzenia na zimę.
Zebranie rodzicielskie. Z końcem października zwołano zebranie rodzicielskie, na którym omówiono sprawę frekwencji dzieci szkolnych i skutków nieposyłania dzieci do szkoły. W końcu zebrania omówiono sprawę zaopatrzenia nauczycielstwa w środki żywności. Rodzice wyrazili natychmiastową chęć przyjścia z pomocą. Ustalono, że rodzice złożą w kierownictwie szkoły dobrowolną zsypkę, za zebrane zaś środki żywności nauczycielstwo zapłaci ustalone urzędowo ceny. Zebrane w ten sposób pieniądze rodzice przeznaczyli na pomoce naukowe. Na prośbę kierownika szkoły obeszli te domy, których dzieci do szkoły nie chodzą p.p. Duda Jan i Staniec Franciszek. Zbiórka dała następujące wyniki:144 kg żyta, 103,50 kg pszenicy, 4,70 q ziemniaków, 6 kg fasoli, 8 kg jagieł49 oraz 54 główki kapusty.
Grono zapłaciło za powyższe prowianty 150 zł na ręce kierownika szkoły. Z tych pieniędzy zakupiono jedno wieszadło dla dzieci szkolnych, 4 wieszadła do klas dla grona, 3 termometry dla klas i jeden termometr zewnętrzny oraz 100 sztuk kałamarzy, co jeszcze nie wyczerpało całego funduszu. Z funduszu tego zakupuje się atrament dla dzieci i kredę oraz gwoździ na naprawę ławek.
Remont ustępów szkolnych. W ramach zajęć praktycznych przystąpiono do remontu ustępów szkolnych. Ustępy miały pojedyncze kabiny oraz wąskie korytarzyki, które przy każdym otwarciu drzwi kabiny zatarasowane bywały. Kabiny rozebrane, szpary zabito oraz sporządzono rynnę z desek na pisuar dla chłopców. Pozostała jedna kabina jako ustęp dla grona, którego dotychczas brak.
Karty zapotrzebowania. Kierownictwo szkoły otrzymało 18 kart zapotrzebowania na nici, 1 kartę na ubranie i 1 na buty. Dzieci szkolne wybrały najbardziej potrzebujących z pośród siebie, którym kierownictwo przydzieliło karty.
Grudzień. Klasyfikacja za I półrocze. Dnia 17 grudnia odbyto konferencje klasyfikacyjną za I okres. Nie klasyfikowano 9 dzieci (4,2%) którzy późno zaczęli do szkoły uczęszczać, w tym dwoje wcale nieuczęszczających.
Na skutek usilnych starań grona nauczycielskiego oraz kar wymierzonych przez władze szkolne frekwencja w listopadzie i grudniu polepszyła się. Ogólnie w I półroczu frekwencja wynosi 78%.
Styczeń 1942. Wolne z powodu mrozów. Naukę rozpoczęto 5 stycznia, lecz z powodu wielkich mrozów kierownictwo zarządziło przerwę już 12 stycznia. Z powodu braku szyb nie można było nagrzać sal.
Zamknięcie szkoły z powodu epidemii tyfusu. W dniu 14 stycznia zarządzeniem Kreihauptmanna zostały szkoły w gminie Borzęcin zamknięte do odwołania. Zamknięcie szkól zostało spowodowane epidemia tyfusu plamistego.
Z tych samych względów zostały zamknięte kościoły w dniu 18 stycznia. Kościoły otwarto w dniu 9 lutego.
W Bielczy w tym okresie nie było wypadków zachorowań na tyfus. Wprawdzie dwie chore osoby wywieziono do szpitala w Brzesku ze względów profilaktycznych, lecz po 10 dniach powróciły zdrowe.
Marzec. Otwarcie szkoły i wznowienie nauki. Zarządzeniem władz zostały szkoły powszechne otwarte z dniem 13 marca. Z powodu małej ilości opału nauka odbywa się w skróconym wymiarze godzin w dwóch salach.
Kwiecień. Naukę w pełnym wymiarze godzin wznowiono z dniem 8 kwietnia.
Spowiedź wielkanocna. W dniach 14 i 15 kwietnia dzieci szkolne odbyły spowiedź i przystąpiły wspólnie do komunii św. Podczas mszy świętej dzieci śpiewały przygotowane pieśni kościelne.
Maj. Wywiadówka. W niedzielę dnia 2 maja odbyła się wywiadówka celem poinformowania rodziców o postępach dzieci szkolnych, zwłaszcza dzieci, którym grozi niepromowanie.
Czerwiec. Pierwsza komunia św.11 Czerwca przystąpiły dzieci do pierwszej komunii św. W związku z tym kl. II miała dzień wolny od nauki. 24 czerwca dzieci szkolne przystąpiły do wspólnej komunii św.
Zakończenie roku szkolnego. Rok szkolny zakończono dnia 30 czerwca wspólnym nabożeństwem. Po nabożeństwie rozdano dzieciom świadectwa oraz grono nauczycielskie pożegnało dzieci wychodzące ze szkoły.
Usilne starania grona nauczycielskiego o podniesienie frekwencji doprowadziły do tego, że nieklasyfikowanych było tylko 4%, zaś frekwencja roczna wyraża się w 82 %.
Wrzesień 1942/43
Rozpoczęcie roku szkolnego. Rok szkolny rozpoczęto nabożeństwem odprawionym przez ks. proboszcza. Po nabożeństwie odbyły się wstępne zajęcia w klasach. Skład grona nie uległ zmianom.
Komunia św. Dnia 26 września dzieci szkolne przystąpiły do wspólnej komunii św.
Oddanie zebranych ziół leczniczych. W wrześniu (25/IX) oddano zebrane przez dzieci szkolne zioła lecznicze, które zebrano zarządzeniem władz szkolnych. Ilość ziół wynosiła 67,95 kg suszu. Zbierano skrzyp, bratek polny, bez czarny, babkę lancetowatą, korę kruszyny i tatarak. W dalszym ciągu zbiera się kasztany i zołędzie.Za zioła odebrano kwotę 49, 82 zł.
Październik. Zamknięcie szkoły z powodu czerwonki. Zarządzeniem władz szkolnych zostały szkoły na terenie gminy Borzęcin zamknięte od 21 do 28 października włącznie. Drugim pismem zostało zamknięcie przedłużone aż do odwołania. Powodem zamknięcia jest epidemia czerwonki.
Listopad. Podjęcie nauki. Zarządzeniem władz podjęto naukę z dniem 11 listopada. Na terenie naszej wsi nie było zachorowań na czerwonkę.
Oszczędność opału. Zarząd gminy zaopatrzył szkołę w węgiel jeszcze w maju. Jednak w dniu 10 listopada odebrał zarząd gminy 1 tonę węgla, którą przydzielił komendantowi policji oraz posterunkowym. Na skutek tego wprowadzono skrócony wymiar godzin. Nauka odbywa się w dwóch salach. Kancelarii się również jak w ub. roku nie opala.
Rok szkolny 19 …
Kronika w tym miejscu urywa się …
Część druga 1946 - 1967
Rok szkolny 1946/47
Zmiana osoby piszącej kronikę.
Rozpoczęcie roku szkolnego. Rok szkolny 1946/47 rozpoczęto dnia 3 września 1946 r. uroczystym nabożeństwem w kościele parafialnym w Bielczy. Skład grona nauczycielskiego uległ zmianie: w miejsce Ob. Trytek Franciszki Marii, która czasowo pełniła obowiązki kierownika szkoły po ś.p. Kawie Franciszku, Inspektoriat Szkolny pismem z dnia (...)/1946 roku powierzył obowiązki Ob. Piaseckiemu Tadeuszowi kierownikowi szkoły w Porąbce Uszewskiej, powiat Brzeski. Obywatel Piasecki Tadeusz objął swoje obowiązki z dniem 1VIII. 1946 roku. – Ob. Bożkowa Stefania została przeniesiona na własną prośbę do Pleśnej k/Tarnowa z dniem 1.IX.1946 roku. Pozostały w tej szkole Ob. Ob. Wajdowicz Emila , Bugajska Julia i Trytek Franciszka Maria.
Poświęcenie mostu na Uszwicy. 12 września 1946 roku odbyło się poświęcenie mostu na rzece Uszwicy. Na poświęcenie mostu przybył Ob. starosta Kowalik z Brzeska, pracownicy Urzędu drogowego z Brzeska, pracownicy przy budowie mostu: (…) i dziatwa szkolna. Ks. kanonik Smoła Stanisław poświęcił most, a starosta Ob. Kowalik oddał go do publicznego użytku. Dziatwa szkolna powitała Ob. starostę. Wystawiono most w miejsce zniszczonego mostu w roku 1945 przez Niemców w czasie odwrotu armii niemieckiej.
Tydzień spółdzielczości. 29 września obchodzono „Tydzień Spółdzielczości”. W ramach obchodu urządzono pogadankę o spółdzielczości i rozprowadzono znaczki na odbudowę Warszawy.
25 lecie P.C.K. W obecnym roku przypada 25 rocznica Polskiego Czerwonego Krzyża. W dniu 20 października urządzono uroczystą akademię poświęconą pracy Polskiego Czerwonego Krzyża.
Wybory do Sejmu. W dniu (...) stycznia 1947 roku odbyły się wybory do Sejmu. Ludność tutejsza żywo zainteresowała się wyborami do Izby Ustawodawczej. Nie głosowali tylko chorzy, którzy nie mogli przyjść do urny wyborczej i pozbawieni prawa głosu na podstawie artykułu 2-go.
Wybór Prezydenta Rzeczpospolitej. W dniu 10 lutego 1947 r. odbył się wybór Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej. Sejm wybrał Ob. Bolesława Bieruta byłego Prezydenta Krajowej Rady Narodowej Prezydentem Rzeczpospolitej Polskiej, który wybór przyjął i złożył przysięgę.
Amnestia. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej uchwalił amnestię, by każdy obywatel mógł powrócić do normalnej pracy. Z tej gromady skorzystało kilka osób i ujawnili się i powrócili do domów, aby spokojnie pracować.
Dzień lasu. 26 kwietnia przypada „Święto Lasu”. W tym dniu dziatwa sadziła drzewka owocowe, była na wycieczce w lesie i oglądała szkółkę drzew szpilkowych.
Święto Pracy. Dzień 1 maja był wolny od nauki. Przypadające „Święto Pracy” obchodziła dziatwa szkolna bardzo uroczyście. Urządzono uroczystą akademię 1 majową. Po przemówieniu Ob. Piaseckiego Tadeusza, odbyły się deklamacje i śpiewy, a także inscenizacje i tańce krakowskie.
Święto Oświaty 3 maja. W dniu Święta Oświaty urządzono akademię i zbiórkę pieniężną na bibliotekę publiczną. W dniu 3 maja urządzono uroczystą akademię w związku ze świętem Konstytucji Trzeciego Maja. Ludność pracowała na kolei i po fabrykach.
Święto Wolności i Zwycięstwa. Wizytacja dekanalna. Zakończenie roku szkolnego. W dniu 9 maja w święto wolności i zwycięstwa urządzono uroczystą akademię. W dniu 27 czerwca 1947 r. zwiedził tutejszą szkołę i przeprowadził wizytację nauki religii ks. Jan Rzepka dziekan i proboszcz z Wojnicza. W dniu 28 czerwca 1947 r. został zakończony rok szkolny 1946/47. Dziatwa słuchała mszy św. w kościele a później rozdano świadectwa szkolne.
Rok szkolny 1947/48
Rozpoczęcie roku szkolnego. Rok szkolny 1947/48 rozpoczęto w dniu 3 września nabożeństwem w kościele parafialnym . Skład grona nauczycielskiego nie uległ zmianie. Nauki religii udziela tutejszy proboszcz ks. Stanisław Smoła.
Dzień spółdzielczości. W dniu 27.IX. b.r. przeprowadzono we wszystkich klasach pogadanki na temat roli spółdzielczości w życiu narodu i państwa. W myśl polecenia władz szkolnych przeprowadzono we wszystkich klasach pogadanki o bitwie pod Lenino i doniesiono do Inspektoratu Szkolnego, że takie pogadanki zostały przeprowadzone.
Wymiana kulturalna z ZSRR. Poranek z okazji 30-lecia wielkiej rewolucji w Rosji 1 XII. Uroczystość szkolna poświęcona 3-letniemu istnieniu Milicji Obywatelskiej. Pogadanki wskazały na rolę jaka odgrywa Milicja Obywatelska w życiu społecznym. W myśl rozporządzenia Ministerstwa Oświaty urządzono w szkole poranek z okazji 30–lecia wielkiej rewolucji październikowej w Rosji. Na poranek złożyły się pogadanki, deklamacje i śpiewy. W pogadankach zwrócono uwagę na wielkie przemiany w Rosji Sowieckiej50 i uprzemysłowienie kraju.
Wizytacja szkoły. W dniu 29 /XI zwiedził tutejsza szkołę Ob. Bonczar Józef inspektor szkolny w Brzesku.
Rocznica oswobodzenia Polski. W dniu 26 stycznia 1948 roku przypada 3-rocznica oswobodzenia Polski. W tym dniu przeprowadzono we wszystkich klasach pogadanki w myśl polecenia władz szkolnych.
30 lecie istnienia Armii Radzieckiej. W dniu 24 lutego 1948 r. w myśl polecenia władz szkolnych przeprowadzono we wszystkich klasach pogadanki o Armii Radzieckiej. Władze szkolne dostarczyły na te pogadanki egzemplarz „Żołnierza Polskiego”.
Wizytacja szkoły. W dniu 4 grudnia b.r. zwiedził tutejsza szkołę podinspektor szkolny Ob. Stebnicki Alfred.
Przyjaźń polsko czechosłowacka. W dniu 17 III br. przypadła pierwsza rocznica zawarcia paktu przyjaźni i wzajemnej pomocy między Polską, a Czechosłowacją. W dniu tym przeprowadzono pogadanki na ten temat we wszystkich klasach .
Akademia w rocznicę śmierci gen. Broni Świerczewskiego. W myśl polecenia Władz Szkolnych urządzono akademie przypadającą w pierwszą rocznicę śmierci gen. broni Karola Świerczewskiego „Waltera” który zginął w walce z bandami U.P.A./12 IV 1948r./
Ob. Trytek Franciszka urlop. Od dnia 24 stycznia 1948 tutejsza nauczycielka Ob. Trytek Franciszka odeszła do szpitala na dłuższe leczenie. Przyczyną choroby nie była praca zawodowa, gdyż za czasów sanacji nie pracowała zawodowo lecz choroby kobiece (macica). Inspektorat szkolny pismem z dnia (…) IV 1948 r. L: (…)/48 udzielił wymienionej nauczycielce urlopu zdrowotnego na czas 4 IV do 9 V. Po tym dniu nie zgłosiła się do pracy przynosząc podanie o urlop z ominięciem drogi służbowej wprost do Inspektoratu Szkolnego.
Święto Pracy, Oświaty i Trzeci Maj. Dnia 1 maja 1948 r. w Święto Pracy urządzono uroczysty poranek. Szkoła była przybrana choiną i chorągiewkami. Młodzież zebrała się w udekorowanej kl. VII. Przybyła również ludność robotnicza z tutejszej gromady. Do zebranych przemówił Ob. Piarecki Tadeusz. Na poranek złożyły się pogadanki, śpiewy, deklamacje. W dniu 2 maja 1948 r. odbył się uroczysty poranek jako w dniu Oświaty. Poranek odbył się w sali klasy VII. Na poranek przybyło dużo gości. Dziatwa szkolna pokazała tańce: Krakowiaka i inscenizację „Kaliny”. W dniu 3 maja przeprowadzono pogadanki o znaczeniu konstytucji 3 maja.
Dzień Wolności i Zwycięstwa. W dniu 8 maja 1948 roku przeprowadzono pogadanki we wszystkich klasach na temat „Dzień Wolności i Zwycięstwa”.
Święto Ludowe. W dniu 15 maja urządzono ognisko na „Górkach”. Do zebranych przemówił Ob. Szafraniec Jan sołtys tutejszej gromady podkreślając rolę święta ludowego w Polsce jako kraju w ustroju demokracji ludowej. Podkreślił wypadki w Łapanowie koło Bochni, gdzie od kul policji granatowej polegli chłopi w chwili kiedy chcieli urządzić święto ludowe i wiec. Zarazem zachęcił licznie zebrana ludność masowego udziału w święcie ludowym w Bochni. Dziatwa szkolna pod kierownictwem swoich wychowawczyń poszła w pochodzie na ognisko. Po przemówieniu Ob. Szafrańca Jana tutejszego sołtysa popisywała się dziatwa szkolna śpiewem chóralnym, deklamacjami, i inscenizacja specjalnie na ten dzień przygotowanymi. Na święto ludowe do Bochni wyjechał Obywatel Szafraniec z grupa gospodarzy, Straż Pożarna pod komendą Ob. Wójcika Stanisława komendanta Straży Pożarnej w Bielczy, a także młodzież zorganizowana w Służbę Polsce pod komenda Ob. Hujora Józefa robotnika Kolejowego. Nauczycielstwo nie mogło być na uroczystościach w Bochni, gdyż z 4 osób grona nauczycielskiego 3 osoby maja złamane prawie nogi i nie mogą być dłużej w pozycji stojącej.
Jan Szafranie, sołtys w Bielczy w latach 1945-195451.
Zakończenie roku szkolnego 1947/48. Rok szkolny zakończono w dniu 20 czerwca 1948 r. nabożeństwem i akademią w związku z rocznicą śmierci Moniuszki.
Rok szkolny1948/49
1 IX 1948 r. Rozpoczęcie roku szkolnego. Rok szkolny 1948/49 rozpoczęto w dniu 1 września nabożeństwem, a później w szkole odbyło się uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego. Skład Grona Nauczycielskiego nie uległ zmianie. Ob. Trytek Franciszka Maria powróciła do pracy z dniem 1 września 1948 r.
25 X 1948 r. Przyjaźń polsko radziecka. Miesiąc październik jest miesiącem przyjaźni polsko – radzieckiej. Na podstawie zarządzenia Władz przeprowadzono pogadanki na temat znaczenia i celów przyjaźni miedzy Związkiem Radzieckim a Polską.
29 X 1948. Zbiórka na strajkujących robotników we Francji. W myśl zarządzenia Starostwa Powiatowego w Brzesku przeprowadzono zbiórkę pieniężną wśród dziatwy szkolnej na rzecz strajkujących robotników we Francji i we Włoszech. Zbiórka pieniężna wyniosła 379 złotych. Nauczycielstwo złożyło 245 złotych.
15 1948 r. Akademia z okazji zjednoczenia obu Partii. W tym dniu nastąpiło zjednoczenie obu Partii Robotniczych. P.P.R. i P.P.S. Nauka w szkole odbywała się przez 3 godziny, a potem urządzono poranek - akademię dla dzieci szkolnych. Później nauki nie było. Rodzice nie przyszli ponieważ o godz. 3-ciej w Remizie Strażackiej odbyła się uroczysta akademia poświęcona zjednoczeniu obu Partii. Do zebranych dzieci przemówił kierownik szkoły Piasecki Tadeusz przedstawiając rozwój klasy robotniczej od chwili rozwoju przemysłu do dnia dzisiejszego. Na akademię złożyły się deklamacje, śpiewy i odczytywanie wyjątków z pism codziennych. Dziatwa szkolna wzięła udział w akademii w remizie strażackiej.
21. I 1949 r. Pogadanka w 25 rocznicę śmierci Lenina. W dniu 21 I 1949 r. Ob. Piasecki Tadeusz wygłosił odczyt w związku z 25 rocznica śmierci Włodzimierza Lenina. Udział wzięło Grono Nauczycielskie i cała dziatwa szkolna.
23 II 49 r. Akademia ku czci Adama Mickiewicza. W dniu 23 lutego 1949 r. odbyła się w Sali szkolnej uroczysta akademia ku czci Adama Mickiewicza w związku z 150 rocznicą urodzin autora. Na akademie przybyła prócz dzieci szkolnych młodzież męska i żeńska „Służby Polsce” Przemówienie do zebranych wygłosił Pieracki Tadeusz, który omówił krótko życiorys poety i całość twórczości Mickiewicza podkreślając jego przekonania demokratyczne. Dziatwa szkolna recytowała wyjątki z twórczości poety. Ze starszych ludzi nikt nie przybył na akademię. Ludność nie interesuje się życiem szkoły.
23 II 1949 Ob. Trytkowa, choroba. Od miesiąca Ob. Trytkowa Franciszka ciągle wyjeżdża do lekarza i nauka nie może się odbywać regularnie, bo są ciągle zastępstwa. Brak całkowitej kontroli nieobecności ze strony Inspektoratu Szkolnego. W innych instytucjach chory pracownik ma pisemne polecenie zgłoszenia się do lekarza.
Uczniowie klasy VIII Szk. Podst. w Bielczy –1973 r. ,w środku siedzi Maria Trytek. Ze zbiorów Sławomira Baryczki
28 II 1949 r. Akademia. Akademia ku uczczenia 31 rocznicy utworzenia Armii Czerwonej. Akademia odbyła się w Sali szkolnej. Z miejscowej gromady nikt nie przyszedł. Przemówienie wygłosiła Ob. Bugajska Julia. Na akademie złożyły się śpiewy, deklamacje i inscenizacje.
28 II 49 r. Trytkowa urlop. Z dniem 28 lutego 1949 r. Ob. Trytkowa Franciszka Maria na podstawie ustnego polecenia Ob. podinspektora Szkolnego Słabnickiego Alfreda opuściła prace w szkole i otrzymała ustny urlop. Pozostawiła klasy w najgorszym stanie. W ciągu 5 miesięcy przerobiła w klasie I dodawanie i odejmowanie do 10. Nauczycielka wprowadza w pracę szkolną zamieszanie ciągłymi udawanymi chorobami, chce sobą zainteresować całe otoczenie. Pismem Insp. Szkolnego z dnia 16 III 49 otrzymuje 2 miesięczny urlop aż na podstawie świadectwa lekarskiego lekarza powiatowego w Rzeszowie.
1 V 49. W dniu 30 IV 49 r. odbyła się Akademia pierwszomajowa. Przemówienie wygłosił kierownik szkoły Piasecki Franciszek. Na uroczystość przybył tylko obywatel sołtys Szafraniec Jan. Na akademię złożyły się pieśni, deklamacje i inscenizacje.
W dniu 1 maja b.r. odbył się obchód pierwszomajowy w Borzęcinie. Grono Nauczycielskie prócz Ob. Trytkowej, która jest na urlopie i dziatwa klasy V.VI i VII wzięła udział w obchodzie „Święta Pracy”. Z gromady Bielcza byli obecni na obchodzie: Straż Pożarna, hufiec żeńskiej „Służby Polsce”, hufiec męski „Służby Polsce” i Koło Związku Młodzieży Polskiej.
Urlop Ob. Trytkowej. Z dniem 28 lutego b.r. naucz tutejszej szkoły Ob. Trytkowa Franciszka Maria pozostaje na urlopie do 30 VI 1949 r.
Zakończenie roku szkolnego. Rok szkolny zakończono z dniem 26 dla klasy siódmej, a 28 czerwca b.r. dla reszty klas. Rok szkolny zakończono uroczyście. Na popisy dzieci przyszli rodzice.
Zmiana osoby piszącej kronikę.
Rok szkolny1949/1950
Rozpoczęcie roku szkolnego 1949/50.Rok szkolny 1949/50 rozpoczęto w dniu 1 września br. o godz. 9-tej. Część dziatwy szkolnej była przedtem w kościele na nabożeństwie. Na uroczystość rozpoczęcia roku szkolnego przybył Ob. Palej Antoni sekretarz pow. PZPR. Oprócz Ob. Paleja nikt więcej nie przybył mimo zaproszenia „Służby Polsce”, „Straży Pożarnej” i Z.M.P. Przemówienie wygłosił Ob. Piasecki Tadeusz kier. tut. szk. w Bielczy. Szkoła była udekorowana. Na uroczystość złożyły się śpiewy, deklamacje i inscenizacja.
4 X 49r. Zbiórka na Warszawę. W dniu 4 września odbyła się zbiórka na odbudowę Warszawy. W zbiórce wzięło udział nauczycielstwo tutejszej szkoły prócz ob. Trytkowej Franciszki która jednak w tym dniu była w kościele, a zbiórka odbywała się przed kościołem.
25 IX 1949 r. zbiórka na odbudowę Warszawy. W dniu 25 IX odbyła się zbiórka na odbudowę Warszawy. W zbiórce wzięło udział dziatwa szkolna oraz nauczycielstwo. Udziału w zbiórce nie brała Ob. Wajdowicz Emilia, gdyż uważała, że musi na niedzielę do Tranowa.
Skład Grona Naucz. Skład Grona Nauczycielskiego od 3 lat niezmienny. Uczą w tutejszej szkole Ob. Ob. Piasecki Tadeusz, kierownik szkoły, Piasecka Anna, Bugajska Julia, Wajdowicz Emilia i Trytkowa Franciszka. Ob. Trytkowa Franciszka ciągle choruje i z tego powodu już od 1 IX b.r. do 28 IX b.r. opuściła 4 dni nauki. Obecnie jest chora z powodu przekwitania - jak się sama tłumaczy.
Kronika …, s.137.
1 X i 2 X Święto Pokoju. W dniu 1 października b.r. udekorowano budynek szkoły. Obok wsi urządzono ognisko. Na ognisku było około 300 osób. Obywatel sołtys przemówił kilka słów. Resztę uroczystości zorganizowała szkoła. W dniu 2 października b.r. dziatwa szkolna i nauczycielstwo wzięli udział w obchodzie Święta Pokoju. Na uroczystości przemawiał Ob. Podolański Stefan delegat Powiatowego Komitetu PZPR.
9 X 1949r. Akademia. W dniu 9X 1949r. szkoła zorganizowała uroczystą Akademię poświęconą przyjaźni polsko – radzieckiej. Na uroczystość szkolną nikt ze starszych społeczeństwa nie przybył.
21 XII 1949. Wieczornica. W dniu 21 grudnia 1949 roku szkoła zorganizowała uroczysta wieczornicę poświęconą 70 letniej rocznicy urodzin Generalissimusa Józefa Stalina. W pięknie udekorowanej sali szkolnej dzieci wygłaszały wierszyki, śpiewały pieśni okolicznościowe. Przemówienie wygłosił kierownik szkoły Piasecki Tadeusz.
23 II 1950 r. Armia Czerwona. Akademia w związku z 33 rocznicą powstania Armii Czerwonej. Na uroczystość nikt ze starszych nie przybył. Na akademii dzieci popisywała się deklamacjami, śpiewami, inscenizacjami i tańcami. Akademia odbyła się w sali szkolnej. Przemówienie wygłosił kier. szkoły Piasecki Tadeusz.
28 III 1950 r. Światowy Tydzień Młodzieży. W dniu 23 marca 1950 roku odbyła się Akademia w związku z zakończeniem Światowego Tygodnia Młodzieży i rocznicy śmierci Generała Waltera – Świerczewskiego. Akademia składała się z dwóch odrębnych części. Przemówienie wygłosił kier. szkoły Piasecki Tadeusz. Akademia odbyła się w sali szkolnej.
29 IV 1950 r. Dzień lasu. Na „dzień lasu” ob. Sołtys Szafraniec nie chciał za 70 zł kupić 10.000 sztuk sadzonek na zalesienie nieużytków. Wobec tego dziatwa poszła do lasu, gdzie do zebranych przemówił Ob. Kałamarz, leśniczy z Bielczy. Wskazał dzieciom czym jest las i jakie korzyści daje społeczeństwu.
30 IV 1950. 1 Maj. W dniu 30 kwietnia szkoła zorganizowała uroczysta Akademię z okazji Święta Państwowego w dniu 1 maja. Akademia odbyła się w sali remizy strażackiej. Ludność wzięła udział w liczbie 300 osób. Akademie zorganizował Ob. Szafraniec Jan sołtys z Bielczy. Przemówienie wygłosił Ob. Latocha Piotr sekretarz Z.S.L. w Bielczy. Dzieci odegrały ładną inscenizację z jednodniówki „SP”.
6 V 1950 r. W dniu 6 maja b.r. odbyła się Akademia w związku z Tygodniem Oświaty, Kultury i Książki. Akademia odbyła się w szkole. Przemówienie wygłosił Szafraniec Stanisław.
4 VI 1950. Dzień Dziecka. Na Dzień Dziecka prócz śpiewów, deklamacji i inscenizacji nic nie można było przygotować wobec sprzeciwu wsi, a także dwóch osób z Grona Nauczycielskiego. Uroczystość odbyła się w sali szkolnej. Uroczystość obchodzono pod znakiem walki o pokój.
23 VI 1950. Zakończenie roku szkolnego. Rok szkolny zakończono w dniu 23 czerwca 1950 r. Młodzież zebrała się w szkole o godz. 8-mej rano. W ciągu godziny rozdano świadectwa szkolne. O godz. 9 tej mimo zaproszenia przyszło 15 matek. Brak było w komplecie Komitetu Rodzicielskiego. Dziatwa i rodzice zebrani w sali szkolnej, pięknie ubranej. Przemówienie wygłosił kier. szkoły Piasecki Tadeusz. Uczeń kl. VII Szafraniec Stanisław pożegnał młodszych kolegów i koleżanki, podziękował nauczycielstwu za sumienną pracę. Z rodziców nikt nie chciał wygłosić przemówienia. Po przemówieniach odbyły się deklamacje, śpiewy, inscenizacje i tańce dzieci szkolnych. Sala była ubrana i ozdobiona napisami na czerwonym płótnie i na czerwonym papierze. Dzieci poszły zadowolone, gdyż nauczycielstwo przez czyn pierwszomajowy pracując przez 2 miesiące po jednej godzinie lekcyjnej dziennie nadrobiło zaległości i pomniejszyło drugoroczność o 50 %.
Rok szkolny 1950/51
Rozpoczęcie r. szk. 1950/51. Rok szkolny rozpoczęto dnia 1 września br. O godzinie 9-ej uroczystą akademią, na która złożyło się przemówienie Ob. Wajdowicz E., naucz. tut. i występy młodzieży szkolnej składające się z deklamacji, śpiewów i inscenizacji. Po akademii, która odbyła się w remizie mieszczącej na piętrze salę ze sceną, odbyło się śniadanie, które zorganizowało dla młodzieży szkolnej Koło Gospodyń Wiejskich przy udziale nauczycielstwa52. Zauważyć należy, że dnia poprzedniego wieczorem szkoła była wspaniale iluminowana, przy czym zebrana w szeregi młodzież przemaszerowała przez wieś. Wspomnieć jeszcze należy, że w czasie akademii odczytana została rezolucja zobowiązująca młodzież szkolna do pracy większej nad podniesieniem wyników nauczania w bieżącym roku szkolnym, do większej pilności, grzeczności, uszanowania starszych osób, posłuszeństwa dla nauczycielstwa, poszanowania dobra szkolnego, włączając się w ten sposób do realizacji plan 6 – letniego i wszechświatowej akcji pokoju sił demokratycznych.
Skład grona nauczycielskiego. Zarządzeniem Wydziału Oświaty (b. Inspektoratu Szkolnego) w Brzesku przyznanych zostało szkole 5 etatów. Prace w szkole rozpoczęły tylko 3 nauczycielki: Ob. Bugajska Julia i Ob. Wajdowicz Emilia. Pierwsza pracuje w szkole tut. kilka lat, zaś druga lat dziesięć, jeszcze od czasów okupacji niemieckiej. Dotychczasowy kierownik szkoły Ob. Piasecki Tadeusz został wraz z żoną Ob. Piasecką Anną, naucz. tut. w czasie okupacji na kilka dni przed początkiem roku szkolnego zarządzeniem Wydziału Oświaty w Brzesku i w ścisłej łączności z K.P. P.Z.P.R. w Brzesku w drodze kary odwołany z posady w Bielczy i przeniesiony wraz z żoną na posadę w charakterze nauczyciela szkoły podstawowej w Wojakowej (gmina Iwkowa), wsi położonej w górach, w pół. części pow. brzeskiego, w odległości około 38 km od Słotwina Brzesko. Kierownictwo szkoły w Bielczy powierzył Wydział Oświaty w Brzesku po uzgodnieniu z K.P.P.Z.P.R53. w Brzesku pismem z dnia 2 IX 1950 L.dz. 477/50 ob. Janikowi Józefowi, b. dyrektorowi Państw. Koed. Liceum Admin.-Handl. i Spółdzielczego w Szczurowej, który zmuszony został do dobrowolnej rezygnacji z posady dyrektora na skutek ciężkiej atmosfery duchowej po zainstalowaniu się w budynku handlówki dyrektora „metalowi” Ob. Chmiela Jana. Zgodnie z zarządzeniem Wydziału Oświaty Ob. Piasecki J. winien był nowemu kierownikowi szkoły oddać akta i inwentarz szkolny po spisaniu protokołu zdawczo-odbiorczego, którego odpis należało przesłać do Wydz. Ośw. do Brzeska. Tymczasem Ob. Piasecki T. wraz z żoną usunął się do Wojakowej, pozostawiając zdewastowany ogród szkolny i zabierając ze sobą klucze od mieszkania służbowego. Na czas przejściowy Wydział Oświaty polecił zdać akta i inwentarz szkolny Ob. Bugajskiej J., lecz Ob. Piasecki T. zrobił to bardzo pośpiesznie niedokładnie i chaotycznie, przy czym Ob. Bugajska J. porobiła sobie dokładne zapiski z przejęcia aktów i inwentarza szkolnego. Wreszcie na usilne starania Ob. Janika J. sołtysa Ob. Szafrańca Jana, Gmin. Rady Narodowej w Borzęcinie klucz od mieszkania służbowego odebrała M.O. u Ob. Piaseckiego T. w Wojakowej. Około dnia 11 wzgl.12 września sprowadził się Ob. Janik J. do Bielczy i po ustaleniu się na miejscu przystąpił dn. 14 września do pracy.
Janik Józef54
Przejęcie szkoły. Pod wpływem starań Ob. Janika J. w Wydziale Ośw., Ob. Piasecki T. zmuszony został dnia 17 września zjawić się w Bielczy, by zdać akta i inwentarz szkolny w obecności Ob. Bugajskiej J. i Ob. Kapuścińskiego jako członka Komitetu Rodzicielskiego nowemu kierownikowi szkoły, Ob. Janikowi J. Niestety Ob. Kapuściński, mimo wezwań nie czuł obowiązku zjawić się; przyszła tylko Ob. Bugajska J. Rozpoczęto bardzo pośpieszne, chaotyczne, bezładne i bezmyślne zdawanie szkoły i telegraficznym stylem zapisanie protokołu, przy czym stale przyglądał się Ob. Piasecki T. na zegarek tłumacząc się, że spieszy się do pociągu. Wreszcie przerwał dalsze zdawanie i oświadczył, dając Ob. Janikowi J. przy Ob. Bugajskiej J. słowem honoru przez podanie ręki, że do tygodnia prześle książkę kasową. Tymczasem minęły bez echa 3 tygodnie i wówczas Janik J. wysłał dokładne sprawozdanie z przejęcia szkoły, dołączając niedokończony i niepodpisany protokół w opisie dosłownym do Wydziału Oświaty w Brzesku. Pismo pozostało bez żadnej odpowiedzi. Dnia 1 XII 1950 r. Ob. Janik J. otrzymał z Wydz. Oś. pismo z dn. 11XI 1950 r. nr 5879/50 którym zaznaczono, że z dn. 1 IX 1950 r. powierzone zostało mu kierownictwo Publ. Szkoły Powsz. w Bielczy i zarazem wyrażone było żądanie przyjęcia inwentarza szkolnego oraz agend kierownika od poprzednika swojego po spisaniu protokołu zdawczo-odbiorczego, którego odpis należy przedłożyć do Wydz. Ośw. W Brzesku. I wówczas po raz wtóry kierownik skierował pismo wyjaśniające do Wydz. Ośw. Które i tym razem pozostało bez żadnej odpowiedzi. Należy zauważyć , że kierownik szkoły interpelował bezskutecznie Inspektora Szk. Ob. Stebnickiego A., który nie zajął jasno określonego stanowiska w tej sprawie. Od dnia 14 IX 50 r. praca w szkole odbywała się we trójkę aż do dnia 20 IX 50 r., w którym to dniu zjawiła się Ob. Kowalczyk Maria, przydzielona do tut. szkoły w charakterze nauczycielki (pismo z dn. 19 .9. 1950 Nr 4724/50/H) przy czym dołączona została prośba Ob. Stebickiego A. Insp. Szk. udzielenia jej urlopu do dnia 24/9 50 r. włącznie. Od dna 25IX 50 r. nauka w szkole odbywała się we czwórkę aż do 30 IV 51 r. bez zmiany mimo ciągłych sygnałów, iż przydzielony zostanie do tut. szkoły od dnia 1 XI wzgl. od dnia 1 XII 50 r. Ob. Ignasiak Franciszek, b. kierownik Szkoły w Szczurowej. Ob. Kowalczyk M. pracowała w ub. r. szk. w Wojakowej, a następnie w czasie wakacji została przeniesiona do Szczepanowa, skąd z dniem 1 IX 50 r. na własna prośbę została przeniesiona na stanowisko nauczycielki do tut. szkoły (podług pisma Wydz. Ośw. Z dnia 3 VIII 50r. Nr 4935/50) które wpłynęło dnia 28/9 50 r. L.dz 131/50). Praca w szkole przy 4 siłach zaczęła wchodzić na normalne tory , doznała jednak pewnego zahamowania przez chorobę Ob. Wajdowicz E. od dnia 4 X do dnia 21 X 50 r. włącznie.
Organizacja pracy szkolnej: tymczasowy plan naukowy, organizacje szk. Największe trudności nastręczało w pracy szkolnej brak stałego tygodniowego planu godzin naukowych, który by uwzględniał życzenia wszystkich członków grona nauczycielskiego i dostosowany był do zdolności i zamiłowań naukowych poszczególnych sił nauczycielskich. Kierownik szkoły nie orientujący się w tych sprawach i pozostawiony sobie samemu podjął się w osamotnieniu pracy przerastającej siły jednego człowieka, obeznanego ze sprawami kierownictwa szkoły, opracowania dobrego pod względem technicznym, metodycznym planu tygodniowego godzin naukowych, który by zaspokajał zarazem pragnienia wszystkich członków grona nauczycielskiego, uwzględniający wszelkie wymagania i upodobania naukowe każdego nauczyciela oraz redukujący do minimum tzw. okienka, których nikt nie chce mieć. To jednak trud syzyfowy i tego jedna osoba, nawet wyrobiona w tych sprawach, nie wypracuje w ten sposób, by wszystkich zadowolić, nawet gdyby chciała siebie skrzywdzić. Dużo kłopotu sprawiła sprawa rozdziału organizacji szkolnych, gdyż każda siła tłumaczyła się, że nie jest wstanie prowadzić dwóch organizacji, powołując się na słabe zdrowie. Ob. Janik J. podjął się prowadzić T.P.Ż i T.P.P.R., lecz zorientowawszy się w pracy kierownika absorbującej bardzo wiele czasu w kancelarii szkolnej i przez rozliczne wyjazdy w reprezentacjach na rozmaitych konferencjach, zmuszony był zgodnie zresztą z zarządzeniem Władz Szkolnych dla dobra szkoły poświęcić się jedynie czynnościom administrowania szkołą, nadzorowania nauczania w szkole i reprezentowania szkoły na zewnątrz – z uwagi na przeciążenie, tym bardziej dające się we znaki, iż kierownictwo szkoły była to dziedzina dla niego zupełnie nie znana i wszystkiego musiał uczyć się u postronnych kierowników szkoły, zmuszony więc był zrezygnować zarówno z prowadzenia T.P.Ż55. i T.P.P.R56. nie przydzielając na razie nikomu tych organizacji. Dopiero po niejakim czasie zlikwidowana została Szk. Kasa Oszczędności, która prowadziła w ubiegłym roku szk. Ob. Wajdowicz E. , gdyż jak wyjaśniła nikt nie chciał należeć do SKO, zwłaszcza po zmianie waluty. Obowiązkiem wobec tego Ob. Wajdowicz E. było przedłożyć do przeliczenia książeczkę oszczędnościową szkoły urzędowi pocztowemu, a następnie wypłacić oszczędności uczniom. Tego nie dopilnowała Ob. Wajdowicz E. I dopiero sprawa ta wypłynęła z końcem roku szkolnego i wówczas przez pewien czas trwały poszukiwania za książeczką oszczędnościową, gdyż Ob. Wajdowicz E. nie umiała wytłumaczyć, gdzie się podziała ta książeczka .Dopiero podczas wakacji wyszło na jaw, ze książeczka oszczędnościowa leżała na poczcie w Biadolinach Szlacheckich, skąd zapomniała Ob. Wajdowicz E. ściągnąć tę książeczkę, podaną do przeliczenia. Wobec tego Ob. Wajdowicz objęła agendy T.P.Ż. przemianowanego na L.P.Ż. i ponadto z wielkim zastrzeżeniem PC.K. prowizorycznie, dopóki nie zjawi się w szkole oficjalnie zapowiedziany Ob. Ignasiak Fr. kierownik szkoły w Szczurowej. Kiedy jednak stało się jasnym, że Ob. Ignasiak Fr. do szkoły nie przyjdzie, Ob. Wajdowicz E. objęła agendę P.C.K. od II półrocza i odtąd prowadziła dwie organizacje: P.C.K. i L.P.Ż. objęła dnia 2 V 1951 r. Ob. Strychała Wanda, świeżo mianowana do tut. szkoły nauczycielka, b. kierowniczka szkoły w Niwce k./Radłowa. Ob. Bugajska J. objęła bibliotekę szkolną, która prowadziła w ubiegłym roku szkolnym, Ob. Kowalczyk zaś Z.H.P. Jeśli idzie o czynności pozaszkolne Ob. Kowalczyk M. zobowiązał się prowadzić punkt Gminnej Biblioteki w budynku szkolnym i zajęła się urządzeniem gromadzkiej świetlicy w remizie i zorganizowaniem zespołów czytelniczych. Do składu grona nauczycielskiego należy Ob. Trytek Franciszka Maria, nauczycielka, pozostająca na urlopie chorobowym. Ob. Trytek Fr. M. przyczyniła się wielce ku zadowoleniu kierownika szkoły do usunięcia trudności związanych z organizacją pracy w szkole przez wypracowanie dwóch planów tygodniowych nauki na 4 i 5 sił w I półroczu oraz na 4 siły w II półroczu. Oba wypracowania były doskonałe pod każdym względem, ponadto Ob. Trytek Fr. M. zajęła się całkiem bezinteresownie uporządkowaniem aktów szkolnych, które były pozostawione przez Ob. Piaseckiego T. w wielkim nieładzie Ob. Trytek Fr. M. nie pracowała w szkole z powodu poważnej choroby, ciągnącej się od kilku lat, a choroba ta była rzekomo wynikiem pobytu w obozie koncentracyjnym za czasów okupacji niemieckiej. Z tego powodu leczyła się przez szereg lat i wreszcie po badaniach rozmaitych lekarzy stanęła w październiku 1950 r. przed Wojew. Komisją Lekarską w Krakowie, która orzekła, iż jest ona zupełnie niezdolna do pełnienia obowiązków nauczycielki. Na podstawie orzeczenia tej komisji Prezydium Wojew. Rady Narod. Wydział Oświaty w Krakowie przeniosło ją na emeryturę z dniem 1 XII 1950 r. Z tym dniem opróżnił się w tut. szkole jeden etat, który mimo zapewnień czynników oficjalnych nie został obsadzony aż do dnia 30 IV 1951 r. Dopiero od dnia 1 V 1951 r. etat ten został obsadzony przez przydzielenie do tut. szkoły Ob. Strychały W. b. kierowniczki szkoły podst. w Niwce.
Dotychczasowy poziom naukowy i moralny dzieci. Kiedy kierownik szkoły zorientował się ku swemu wielkiemu zdumieniu, że poziom naukowy uczniów jest bardzo niski zwołał w obawie przed konsekwencjami zebranie dla rodziców posyłających swe dzieci do kl. VI i VII dnia 22 X 1950 r. Ponadto młodzież była wysoce zaniedbana moralnie, absentowała się57, nie wychowana: stwierdzono, że źle wyrażają się o sobie, obrzucając się wstrętnymi przezwiskami, używają bez zażenowania niecenzuralnych wyrażeń, przeklinają, kradną w szkole i poza szkołą, piją wódkę i palą papierosy. Niestety bardzo niewielu z rodziców wzięło udział w tym zebraniu, nie doceniając doniosłości sprawy. Kierownik szkoły po zreferowaniu sprawy i dokładnym omówieniu wszystkich niedomagań wskazał na konieczność roztoczenia baczniejszej uwagi ze strony rodziców na swe dzieci i następnie nawoływał do współpracy rodziców ze szkołą, gdyż jak zaznaczył sami nauczyciele bez pomocy rodziców nie są w stanie dokonać zmiany na lepsze. Niezależnie od tego kierownik szkoły wyjaśnił, że zgodnie z postanowieniami ustawy o przestrzeganiu socjalistycznej dyscypliny pracy nie należy w czasie lekcji załatwiać sprawy czy to z kierownikiem, czy z gronem naucz: rozprasza to uwagę uczącego, działa to szkodliwie na jego system nerwowy i szkodliwie odbija się to na wynikach nauczania, rozpraszając również uwagę uczniów. W dyskusji zabierali głos Ob. Szafraniec J. i Ob. Kowalczyk M. poruszając szczegółowo palące zagadnienia wychowawcze. Na zebraniu tym poruszona była sprawa mieszkania po utraceniu mieszkania u niejakiego Wojdaka. Mieszkanie to utraciła z własnej winy, bo wyjeżdżając na wakacje zabrała swoje rzeczy i nie zastrzegła wyraźnie sobie tego mieszkania przed wynajęciem. Wobec tego, że mieszkanie to podobno miało być utrzymane w stanie niechlujnym, właściciel mieszkania oświadczyć miał, że nie wynajmie już tego mieszkania tej Ob. Wajdowicz E., gdyż jakoby miał wynająć w międzyczasie komu innemu. To był tylko pozór, lecz Ob. Wajdowicz E., nie tylko nie mogła wrócić na dawne mieszkanie, ale każdy bał się ją przyjąć do siebie na mieszkanie w obawie przed niechlujstwem. Sprawa mieszkaniowa Ob. Wajdowicz E. zaprzątała przez wrzesień i październik oraz listopad 1950 r. umysły wszystkich mieszkańców, źle usposobionych do Ob. Wajdowicz E. zatruła życie kierownikowi szkoły i odbiła się nawet głośnym echem w Wydziale Oświaty w Brzesku, skąd przyjechał na miejsce w połowie października ub. r. aż zastępca inspektora szkolnego Ob. mgr. Kowal Władysław, który chodził dom w dom za mieszkaniem dla Ob. Wajdowicz E. Niestety, nie pomogła tu interwencja Ob. Kowala Wł., kierownika szkoły. Ob. Wajdowicz E. i Ob. Kowalczyk M. nie przyjął potem Ob. Wajdowicz E. Na nic się zdały zabiegi kierownika szkoły, Ob. Szafrańca J. sołtysa, Komitetu Rodzicielskiego, interwencja G.R.N. w Borzęcinie. Ob. Wajdowicz E. jeszcze z początkiem grudnia ub. r. brodziła po błocie i śniegu przez pola, odbywając 3-kilometrową drogę do Biadolin, skąd udawała się na mieszkanie do Tarnowa. Dopiero śmierć Kurowskiej, zajmującej osobny domek w pobliżu mieszkania Ob. Bugajskiej J. umożliwił jej zdobycie mieszkania na zimę. Trzeba było niemałej siły przekonywania, żeby nakłonić Ob. Wajdowicz E. ze wszystkiego niezadowoloną, pragnącą mieć wszelkie wygody Tarnowa w Bielczy, do objęcia tego mieszkania na zimę. Z nastaniem wiosny i przez lato Ob. Wajdowicz E. wolała odbywać w obydwie strony – do stacji i ze stacji drogę 3 kilometrową, aby mieszkać w Tarnowie. Oczywista takie dojazdy do Tarnowa nie były korzystne dla szkoły tutejszej i nie mogą być korzystne dla żadnej szkoły, gdyż dla dobra szkoły, a zarazem dla dobra swojego zdrowia nauczyciel powinien mieszkać w danej miejscowości, a osobliwie w pobliżu szkoły.
Sprawa podręczników szkolnych. Zarządzeniem Władz Szkolnych i Wydawniczych celem równomiernego, proporcjonalnego i sprawiedliwego rozprowadzenia podręczników szkolnych po wszystkich szkołach zabroniono sprzedaży detalicznej książek po księgarniach stronom, przeznaczono odpowiednia ilość książek ścisłe ograniczoną („limit”) szkołom, po które dla swojej szkoły należało zgłaszać się co pewien czas do „Domu Książki” w Brzesku. Zbierane pieniądze na książki od dzieci za pośrednictwem nauczycielstwa, ciągłe udawanie się w tej sprawie do Brzeska i dopytywanie się o książki, ciągłe rozliczanie się i obawa przed oszukaniem się lub zgubieniem pieniędzy, szukanie okazji do sprowadzenia do Bielczy dużych tobołów z książkami, sprowadzanie fiakrem58 do Słotwiny, a potem koleją do Biadolin, wszystko to przysparzało dużo kłopotów kierownikowi szkoły i dało mu się dobrze we znaki. W związku z tym pozostawały ciągłe wykazy statystyczne, wymagane przez Wydział Powiatowy w Brzesku.
Ubezpieczenia od wypadków dzieci. W związku z koniecznością ubezpieczenia dzieci szkolnych od wypadków z początkiem r. szkol. Kierownictwo Szkoły przeprowadziło tę akcję w październiku 1950 r. na podstawie upomnienia Wydziału Oświaty w Brzesku, wszelako wyjaśniło, że nie było urzędowego wezwania do przeprowadzenia tej akcji. Akcja dzięki wysiłkom kierownika szkoły dała dobre rezultaty, zebrano trzy razy tyle co w poprzednim roku, lecz niestety przeprowadzona zmiana walutowa59 spowodowała, że trzeba było dopłacić jeszcze ⅔ części, składano 40 zł, które przeliczono na 40 gr. I trzeba było jeszcze 80 gr., a ponieważ na dopłatę zgodziło się tylko 11 uczniów, więc reszta uczniów otrzymała zwrot po 40 gr.
Sprawy gospodarcze szkoły. Kierownik szkoły stwierdził po rozejrzeniu się i głębokim zbadaniu, że szkoła która z daleka robi dobre wrażenie, jest bardzo zaniedbana, zniszczona i wymaga koniecznie niezbędnego remontu. Spisał zatem w obecności sołtysa i czynnika społecznego wszystkie braki i usterki większe i mniejsze, protokół podpisali obecni na komisji delegaci i sprawę przedłożył do Prezydium Grom. w Borzęcinie. Niestety, kilkakrotne przedkładanie sprawy do Borzęcina i równocześnie sygnalizowanie do Wydziału Oświaty w Brzesku nie dało żadnego rezultatu, pozostawało pustym dźwiękiem bez echa. Jedynie udało się Kierownictwu Szkoły doprowadzić do stanu użyteczności studnię szkolną, gdyż dzieci szkolne chodziły w sąsiedztwie szkoły po wodę, chlapały i wyrządzały różne uszkodzenia w studniach, tak, że właściciele tych studzien byli niezadowoleni. Jednocześnie i kierownik szkoły miał kawałek drogi do studni, którą musiał sam nosić, gdyż starał się nie posługiwać w czasie nauki dziećmi, po południu zaś nie miał nigdzie pod ręką dzieci. W szkole zauważono wybite szyby lub brak szyb, brak kluczy do drzwi, a te, które pozostały, otwierają się i zamykają z trudem, strasznie ciężko otwiera się szkołę kluczem kierownika szk. do drzwi wejściowych, drzwi i okna bardzo niedopasowane, brak rygielków przy oknach, brak dobrych klamek, a w kl. VII brak zupełnie klamki i trzeba było z przechodnich drzwi do kramika szk. przerzucić klamkę, jednym słowem, wszystko to jest w stanie opłakanym. Nadmienić należy, że poprzedni Komitet Rodzicielski nie użyczył najmniejszej pomocy i nawet do odbioru szkoły w obecności Ob. Piaseckiego T., Ob. Boguckiej J. i Ob. Janika J. nie zjawił nikt, przy czym Ob. Kapuścińskiego wezwano i nie raczył dać nawet usprawiedliwienia, dlaczego nie przyszedł w niedzielę dnia 17 IX 1951 r. Wielką bolączką było i jest dalej brak porządnego, zamkniętego zbiornika na śmieci, gdyż psujące się i butwiejące nieczystości zatruwają powietrze, stając się wylęgarnia zarazków roznoszonych przez muchy, których całe roje unoszą się od wczesnej wiosny do późnej jesieni w obrębie szkoły. Mimo rozmaitych komisji, począwszy od gromadzkich, a skończywszy na powiatowych pod wpływem wysiłków energicznych kierownika szkoły stan ten został niezmieniony wskutek odpowiedniej polityki gospodarczej gminy Borzęcin, która stale zasłania się brakiem funduszów na ten cel.
Budynek szkoły. Stan z 1990 r. Ze zbiorów Władysława Kurtyki.
Sprawy gospodarcze nauczycielstwa. Jeśli idzie o zaopatrzenie gospodarcze nauczycielstwa, to stan ten przedstawił się bardzo źle z winy czynników gospodarczych terenowych - gromadzkich i gminnych. Nauczycielstwo zostało upośledzone, jeśli idzie o zaopatrzenie go w opał na zimę i stale było upośledzone odnośnie zaopatrzenia w żywność i w artykuły tekstylne, które były rozdawane rozmaitym ludziom, cieszących się sympatią czynnika społecznego, kontrolującego prawidłowe zaopatrzenie towarów nadesłanych do sklepu spółdzielczego w Bielczy szwankowało. Jeśli idzie o opał, to każda siła nauczycielska zdołała dostać zaledwie po 1 tonie węgla i następnie na skutek wielkich wysiłków jeszcze dodatkowo po 200 wzgl. 300 kg, przy czym nie obeszło się bez scysji. Co do drzewa opałowego, to każda siła nauczycielska otrzymała po 2 metry drzewa opałowego z polecenia Nadleśnictwa Państwowego w Wierzchosławicach, dokąd wystosował kierownik szk. pismo dzięki poparciu leśniczego Kałamarza. Sprawę węgla załatwiła nieudolnie spółdzielnia gminna w Borzęcinie. Stan zaopatrzenia gospodarczego w artykuły spółdzielcze nie uległ żadnej zmianie, mimo zgłoszenia energicznej interpelacji w tej sprawie na sesji G.R.N. w Bielczy w budynku szkolnym z końcem stycznia 1951 r.
Praca społeczna nauczycielstwa. Mimo traktowania po macoszemu nauczycielstwa przez terenowe czynniki gospodarcze i społeczne, wkład społeczny nauczycielstwa był zdumiewający. Wszelkie akcje społeczne wykonywało nauczycielstwo tut. bezinteresownie i ochotnie i tylko samo nauczycielstwo wykonywało wszelkie czynności społeczne, wymagające bardzo dużo czasu, mimo iż samo przepracowane było zajęciami szkolnymi, imprezami okolicznościowymi, konferencjami nauczycielskimi w Brzesku i uczęszczaniem 2 razy w miesiącu na M.O.Z. do Wokowic, odległych o 3 km od Bielczy.
Wybory Komitetu Rodzicielskiego. Dnia 26 XI 1950 r., w niedzielę odbyły się wybory nowego Komitetu Rodzicielskiego spośród licznie zebranych rodziców uczniów. Przedstawiciel ustępującego Komitetu Rodzicielskiego podał krótki sprawozdanie z działalności za r. szk. 1949/50. Wybrano następnie Komitet Rodzicielski na podstawie obowiązującego regulaminu w składzie 14 osób. Przewodniczącym został Ob. Pilch Jan, sekretarzem Ob. Badowski Stanisław, skarbnikiem Ob. Borowiec Jan. Najbardziej czynnymi i pomocnymi w pracach szkolnych okazali się ci trzej członkowie Komitetu Rodzicielskiego.
Dożywianie dzieci szkolnych. Dzięki staraniom ks. Mroza Walentego, księdza – patrioty60 i wielkiego społecznika, proboszcza parafii w Bielczy, została uruchomiona na terenie tut. szkoły akcja dożywiania dzieci szkolnych, finansowana przez wydział Oświatowy w Brzesku, częściowo oparta na odpłatności rodziców dzieci. Akcja ta napotykała na duże trudności z braku naczyń, opału i nierównomiernych i stale zmniejszających dotacji pieniężnych i żywnościowych i trwała wskutek tego od połowy listopada 1950 do końca marca 1951 r.
33-letnia rocznica Wielkiej Socjal. Rewolucji Październ. Dnia 5 XI 1950 r. odbyła się uroczysta akademia w związku z obchodami 33-letniej rocznicy Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej. Akademia została urządzona w pięknie udekorowanej przez młodzież szkolną remizie strażackiej. W akademii wzięła udział ludność gromady Bielcza.
II Kongres Pokoju. Z okazji odbywającego się w Warszawie II Kongresu Pokoju została urządzona staraniem szkoły tut. „masówka” w której wzięła liczny udział młodzież tut. gromady zorganizowana w Z.M.P. i S.P. Na tę masówkę złożył się okolicznościowy referat kierownika szkoły, śpiewy i deklamacje młodzieży szkolnej, zakończone odśpiewaniem przez zebraną młodzież Hymnu Światowej Federacji Demokratycznej.
„Choinka” w szkole. Zgodnie z zaleceniem Władz Szkolnych odbyła się dnia 6 I 1951 r. „Choinka” w szkole, staraniem Komitetu Rodzicielskiego i (Ligi Kobiet) Koła Gospodyń Wiejskich. „Choinka” połączona z przemówieniem kierownika szkoły, przedstawiciela życia politycznego, gospodarczego, samorządu, z deklamacjami i śpiewami młodzieży szkolnej. Urządzono loterię fantową zorganizowaną dzięki inicjatywie Ob. Trytek Franciszki Marii, b. nauczycielki tut. przez młodzież szkolną; dochód z loterii fantowej w wysokości blisko 300 zł przeznaczono na cele szkolne i potrzeby młodzieży. Dzieci zostały obdarowane ciastkami i cukierkami.
Rocznica wyzwolenia Ziemi Krakowskiej. Dnia 24 I 1951 r. odbyła się w szkole uroczystą akademia w związku z rocznicą wyzwolenia powiatu brzeskiego spod okupacji hitlerowskiej przez Armię Czerwoną i Wojsko Polskie. Na akademię złożyły się śpiewy, deklamacje, przemówienie kierownika szkoły i stosowny obraz sceniczny w 2 częściach (zaczerpnięty z materiałów świetlicowych).
Półrocze. Z okazji ukończenia półrocza szkolnego dnia 31 I 1951 r. będącego przeglądem osiągnięć tudzież niedociągnięć szkoły, rozdane zostały uczniom świadectwa szkolne z półrocza w połowie lutego 1951 r. W ogólności można powiedzieć, że dzięki gorliwej pracy nauczycielstwa tutejszego młodzież szkolna, wysoce zaniedbana pod względem umysłowym i moralnym na pocz. r. szk. 1950/51, jak to stwierdził kierownik szkoły odnośnie kl. VI i VII wobec rodziców, posyłających swe dzieci do tych klas, na specjalnie w tym celu zwołanym posiedzeniu dnia 22X 1950 r., co zostało zaprotokołowane, podciągnęły się nieco od względem umysłowym i moralnym. Z przykrością stwierdzić trzeba, że na tym zebraniu, do którego kierownik szkoły przywiązywał duże znaczenie, było reprezentowanych zaledwie 15 rodziców i że w ogólności dała się odczuwać u rodziców do końca roku szkolnego obojętność i apatia odnośnie wychowania i wykształcenia swoich dzieci, a w łączności z tym zabezpieczenia przyszłości swych dzieci. Biorąc pod uwagę całość pracy naukowo-wychowawczej do końca roku szkolnego 1950/51 można powiedzieć że przeważnie, w większości wypadków, dom nie współpracował ze szkołą i dlatego szkoła osamotniona w swej pracy naukowo - wychowawczej i zdana w tym względzie na własne wycieńczone siły, zmuszona była borykać się zarówno z dziećmi jak i z ich rodzicami, którzy stale zwracali się do kierownictwa szkoły z nieuzasadnionymi dosyć często pretensjami, żalami na nauczycielstwo pod wpływem inspiracji dzieci. W większości wypadków rodzice zamiast ulżyć i pomóc w mozolnej pracy nauczycielskiej wychowawcom, czynili niepotrzebne różne utrudnienia dla fałszywej ambicji, nie wybadawszy uprzednio, czy maja rację. Spośród całego szeregu tego rodzaju spraw na wspomnienie zasługuje wypadek, kiedy matka pewnego ucznia kl. III (Hujar Józef) zgłosiła się z wielkimi żalami na nieusprawiedliwione, krzywdzące klasyfikowanie jej syna w zakresie tabliczki mnożenia przez nauczycielkę Ob. Wajdowicz E., gdy tymczasem kierownik szkoły w danej chwili kiedy matka zgłosiła się, mimowolnie przepytywał tabliczki mnożenia wszystkich uczniów kl. III i stwierdził, że właśnie jej syn wcale nie umie tabliczki mnożenia, co zresztą kierownik szkoły bezzwłocznie udowodnił matce, ku niemałemu jej zamieszaniu, przepytując przy niej chłopca. Matka owa mimo to nawet śmiała twierdzić, że to jest mało ważne i że on na inne pytania z tabliczki mnożenia odpowiedziałby bez zająkania. Czyli wynikało z tego, że matka chce po prostu kierować pytaniami nauczyciela i w następstwie klasyfikacją ucznia. Podobnych wypadków można by więcej przytoczyć. Świadczą one ujemnie o stanie etycznym rodziców uczniów i lekceważeniu sobie pracy nauczycielskiej.
Otwarcie świetlicy gromadzkiej. Dnia 4 II 1951 r. odbyło się uroczyste otwarcie świetlicy gromadzkiej, mieszczącej się w sali na I piętrze w budynku remizy strażackiej. Uczniowie kl. VI i VII wzięli czynny udział w otwarciu, wykonując deklamacje, śpiewy i inscenizacje. Czynnie wzięło udział Koło Gospodyń Wiejskich.
Międzynarodowy Dzień Kobiet. Na dzień 8 marca przypada Międzynarodowy Dzień Kobiet. W związku z tym odbyła się w tym dniu w sali świetlicowej remizy strażackiej w Bielczy staraniem szkoły akademia. Na program tej akademii złożyły się: przemówienie kierownika szkoły, śpiewy, deklamacje, recytacje i inscenizacje.
Święto Lasu. Dnia 28 IV 1951 r. z okazji przypadającego w ostatnich dniach święta Lasu urządzona została wycieczka do lasu bieleckiego po uprzednim uzyskaniu zezwolenia ze strony leśniczego Ob. Kałamarza, który towarzyszył wycieczce, udzielał zapytywany wyjaśnień oprowadzał w ciekawe miejsca lasu i nad stawy, wreszcie na zakończenie wygłosił ciekawy odczyt na temat znaczenia lasów w gospodarstwie Państwa i konieczności ochrony lasów i przyrody leśnej.
Zapowiedz przybycia nowej siły nauczycielskiej. W ostatnich dniach marca 1951 r. wpłynęło z Wydziału Oświaty w Brzesku zawiadomienie, że do szkoły w Bielczy przydzielona została nowa siła, piąta: jest nią Strychała Wanda, b. kierowniczka szkoły podstawowej w Niwce pod Radłowem, obowiązki służbowe miała pełnić od dnia 1 IV 1951 r., lecz pełniła - po uprzednim zawiadomieniu Wydz. Oświaty w Brzesku z braku mieszkania dwuizbowego w Bielczy, jako że posiada 2 dzieci i męża chorego na swym utrzymaniu - od dnia 2 V 1951 r., w którym przystąpiła do pracy.
Akademia pierwszomajowa. W związku z zarządzeniem władz odbyła się akademia pierwszomajowa dla gromady Bielcza, urządzona w remizie strażackiej staraniem szkoły przy czynnym udziale nauczycielstwa miejscowego, po czym dnia następnego w niedzielę 29 IV 1951 r. młodzież szkolna wraz z nauczycielstwem wzięła udział w akademii gminnej urządzonej przez szkołę podstawową w Borzęcinie.
Święto Pracy. W związku ze świętem Międzynarodowego Dnia Pracy młodzież szkolna została przewieziona do Borzęcina na organizowane tam uroczystości pierwszomajowe. Młodzież wzięła wpierw udział w wiecu, a następnie wystąpiła w defiladzie, po defiladzie przyglądała się meczowi między drużyną sportową Bielczy i Borzęcina.
Tydzień Oświaty Książki i Prasy w szkole. Z okazji Tygodnia Oświaty, Książki i Prasy urządzona została w budynku szkolnym staraniem młodzieży szkolnej i nauczycielstwa w ramach nauki szkolnej poranek poświęcony zagadnieniom oświaty, książki i prasy w Polsce.
Piąta siła nauczycielska. Od dnia 1V 1951 r. zaczęła pełnić obowiązki służbowe w szkole zapowiadana uprzednio Ob. Strychała Wanda, która z braku mieszkania odpowiedniego w Bielczy zmuszona została stale dojeżdżać koleją z Niwki poprzez Bogumiłowice.
Tydzień O.K. i P. dla gminy. Dnia 13 V 1951 r. w niedzielę, odbyła się akademia z okazji Tygodnia O.K. i P. w remizie strażackiej urządzona dla gromady Bielcza staraniem szkoły. Na program złożyły się odpowiednio dobrane okolicznościowe utwory.
Międzynarodowe Dni Dziecka. W ramach Międzynarodowych Dni Dziecka od 1 do 3 czerwca młodzież szkolna wysłuchała dnia 1 VI 1951 r. o godz. 8.⁵⁵ okolicznościowej audycji szkolnej przez radio w świetlicy szkolnej, a następnie o godz. 10-tej przemówienia Ministra Oświaty. Dnia 2 VI br. było składane przyrzeczenie harcerskie po południu, po zajęciach szkolnych. Dnia 3 VI br. odbyła się uroczysta akademia w remizie strażackiej z obfitym programem okolicznościowym, po czym nastąpiło gościnne przyjęcie młodzieży w szkole urządzone przez Komitet Rodzicielski.
Zakończenie roku szkolnego. Dnia 23 VI 1951 r. nastąpiło zakończenie roku szkolnego, na które złożyła się uroczysta akademia urządzona w remizie strażackiej, po czym w szkole nastąpiło rozdanie świadectw szkolnych, po czym każdy opiekun udzielił ważnych wskazań i przestróg dzieciom na okres wakacji letnich i pożegnał się z nimi. Na akademię przybyli zaproszeni przedstawiciele miejscowych organizacji społecznych, których udział był słaby ze względu na pogodę i prace w polu. Program akademii był niezwykle obfity, składał się z deklamacji, śpiewów, recytacji i inscenizacji. Na wstępie kierownik szkoły powitał zebranych i wygłosił dłuższe przemówienie, w którym podsumował osiągnięcia szkoły w zakresie nauczania i wychowania, omówił trudności gospodarcze szkoły, a którymi zmuszona jest borykać się, następnie w gorących słowach podziękował za szczera współpracę Komitetowi Rodzicielskiemu, a szczególnie trzech jej niezwykle czynnym przedstawicielom, a mianowicie Ob. Pilchowi Janowi, przewodniczącemu, Ob. Borowcowi Janowi sekretarzowi oraz Ob. Badowskiemu Stanisławowi skarbnikowi. Na szczególną uwagę zasługuje część pożegnalna programu złożona z przemówienia pożegnalnego kierownika szkoły do całej szkoły i do uczniów klasy VII, której był opiekunem z przewidzianego lecz nie zrealizowanego na skutek wielkiego wzruszenia i łez u niektórych uczniów kl. VII pożegnania szkoły przez kl. VII. Uroczystości związane z zakończeniem roku szkolnego, na skutek wystąpienia w nim momentów emocjonalnych, pozostawiły niezatarte wspomnienie w umysłach młodzieży i życiu gromady. Po rozdaniu świadectw opiekunowie klas zwrócili kierownikowi szkoły dzienniki lekcyjne, dokładnie uzupełnione, następnie księgi ocen i akta odnoszące się do spraw, prowadzonych przez nich organizacji szkolnych do przechowania w kancelarii szkolnej.
Rok szkolny 1951/52
Rozpoczęcie r. szk. 1951/52. Dnia 1 września 1951 r. obyła się akademia z okazji uroczystego rozpoczęcia roku szkolnego o godz. 8-mej. W akademii wzięli udział przedstawiciele Komitetu Rodzicielskiego i czynnik społeczny61. Przemówienie wygłosił kierownik szkoły Ob. Janik Józef. Sala na akademie była udekorowana. Na akademie złożyły się deklamacje i śpiewy.
Zbiórka na Odbudowę Warszawy. W miesiącu wrześniu br. odbyła się zbiórka na odbudowę Warszawy przeprowadzona w każda niedzielę przez inna organizacje społeczną. Akcja była prowadzona pod nadzorem tut. nauczycielstwa. W zbiórce wzięła również udział i dziatwa szkolna pod kierunkiem nauczycielstwa tut.
Skład grona naucz. W składzie grona naucz. nastąpiły pewne nieznaczne zmiany. Ob. Kowalczyk Maria została skierowana na całoroczny kurs W.K.N. do Krzeszowic pod Krakowem i dlatego otrzymała płatny roczny urlop, w miejsce zaś jej zastępstwa nie dano żadnej siły; ponadto dano szkole przewodnika D.H. na pełnym etacie Ob. Maciejowskiego Juliana z Borzęcina, który obijał jako kontraktowy nauczyciel niekwalifikowany 10 godzin lekcyjnych nadliczbowych wynikających z siatki godzin lekcyjnych o 4 nauczycielach. Ob. Maciejowski J. prowadzi zatem harcerstwo w tut. szkole, a ponadto uczył w kl. VII matematyki i nauki o Polsce i świecie współczesnym oraz rysunków, prac ręcznych w kl. IV i w.f. we wszystkich klasach, za wyjątkiem kl. I gdzie prowadziła ten przedmiot Ob. Strychała W.
Film w szkole. Dnia 19 IX i 6 X br. wyświetlone zostały filmy o charakterze pouczającym dostosowane do programów nauczania w poszczególnych klasach. Bilety wstępu od ucznia wynosiły 45 groszy, wyświetlenia dokonano w remizie strażackiej z uwagi na istniejące instalacje elektryczne, niezbędne przy zastosowaniu aparatu projekcyjnego. Na wyświetlanych filmach była obecna wszystka młodzież.
Przyjaźń Polsko-Radziecka. W ramach miesiąca października poświęconego sprawie pogłębienia przyjaźń polsko-radzieckiej zorganizowane były w poszczególnych klasach pogadanki i cała tematyka nauki j. polskiego, historii, geografii, biologii i fizyki oraz zagadnień odbywała się pod kątem widzenia, większego poznania obu krajów i zbliżenia ich do siebie. W związku z tym dnia 27 X br. wyświetlony był film atrakcyjny pt.: „Nowa Wieś - Czarodziejska Torba” w remizie dla młodzieży szkolnej. Wyświetlenia dokonał Kino Objazdowe Nr 1. W związku z okólnikiem Nr. 247/51 Woj. Rady Narodowej Wydział Oświaty w Krakowie. Na tym filmie była obecna wszystka młodzież szkolna.
Rewolucja Październikowa. Dla uczczenia 34 rocznicy Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej odbyła się staraniem szkoły uroczysta akademia w remizie strażackiej dnia 10 XI br. Na program akademii złożyło się treściwe przemówienie kierownika szkoły Ob. Janika J. i obfita część artystyczna (śpiewy, deklamacje, inscenizacje). Na akademii był obecny jedynie przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego Ob. Pilch Jan, brak natomiast było spośród zaproszonych osób: sołtysa, przewodniczącego ZSCH, prezeski Ligi Kobiet i Koła Gospodyń oraz przedstawicieli gromadz. ZMP i Straży Pożarnej.
Dzień Górnika. Wobec tego, że Polska Ludowa poświęca dużo uwagi rekrutacji do zajęcia w górnictwie, zorganizowana została z polecenia Władz Szkolnych przy udziale Drużyny Harcerskiej przy tut. szkole i tut. nauczycielstwie uroczysta akademia w szkole, na pierwszej lekcji dnia 4 XII r. z okazji Dnia Górnika. Na program tej akademii złożyły się śpiewy, dobrane odpowiednio deklamacje indywidualne i zespołowe oraz zespołowa recytacja.
Oswobodzenie Ziemi Krakowskiej. Dnia 21 I br. z okazji 7 rocznicy oswobodzenia terenu Bielczy spod okupacji hitlerowskiej przez Armię Czerwoną i Wojsko Polskie odbyła się uroczysta akademia z bogatym programem.
Półrocze 1951/52. Dnia 31 I 1952 zakończone został pierwsze półrocze nauki szkolnej. W związku z tym zostały wydane świadectwa w okresie dwóch tygodni pierwszych lutego b.r. ze względu na przeciążenie pracą społeczną nauczycielstwa, nie można było wydać wszystkich świadectw dnia 31 I br. Świadectwa te po przeczytaniu przez rodziców zostały zwrócone opiekunowi klas, gdyż zawierały drugą rubrykę do wypełnienia na końcu roku szkolnego.
Dzień Armii Czerwonej. Dnia 23 lutego br. w związku z 35 rocznicą powstania Armii Czerwonej urządzona została przy udziale tut. harcerstwa i nauczycielstwa uroczysta akademia z bogatym programem.
Bohaterska śmierć gen. Waltera Świerczewskiego. Dla uczczenia 5 rocznicy bohaterskiej śmierci Generała – Robotnika Karola Waltera Świerczewskiego urządzony został staraniem tut. nauczycielstwa i harcerstwa poranek w szkole. Na program poranku złożyły się przemówienie kierownika szkoły, śpiewy i część artystyczna.
Apel Drużyny Harcerskiej. Dnia 9 kwietnia br. odbył się Apel Drużyny Harcerskiej urządzony na polecenie Wydziału Harcerskiego przy Pow. ZMP w Brzesku. W apelu mimo niesprzyjających warunków domowych (pilne prace w polu) wzięła udział prawie cała młodzież harcerska. Na apelu był obecny z pow. ZMP z Brzeska Ob. Sobczyk, biorący wówczas udział w akcji społecznej (sporządzanie statystyk gospodarczych) na terenie gromady Bielcza. Z apelu tego oraz ze specjalnej narady przed tym apelem, prowadzonej pod kierunkiem Ob. Sobczaka został sporządzony protokół.
60 – lecie urodzin Prezydenta R.P. Dla uczczenia 60 rocznicy urodzin pierwszego obywatela Polski Ludowej, Prezydenta R.P. Ob. Bolesława Bieruta , budowniczego socjalizmu w Polsce została urządzona w szkole przy dziale Komitetu Rodzicielskiego i czynnika społecznego staraniem tut. nauczycielstwa i harcerstwa uroczysta akademia dnia 18 kwietnia br. w szkole. Na program akademii złożyło się przemówienie kierownika szkoły i bogata część artystyczna. W miesiącu tym odbyły się w związku z tym pogadanki i cała tematyka nauczania poszczególnych przedmiotów była ułożona pod tym kątem widzenia, biorąc za centrum zainteresowania osobę Prezydenta RP. Również gazetki szkolne ścienne w klasach i na korytarzach uwzględniały 60 –lecie urodzin Prezydenta R.P.
Święto Lasu. Z uwagi na konieczność sadzenia sosny w lesie oraz pilna potrzebę sadzenia specjalnie przygotowanych sadzonek drzewnych dla zalesienia odpowiednich terenów przy lesie bieleckim zamiast ostatniego dnia kwietnia urządzono dnia 22 kwietnia br. Święto Lasu. Było ono poświęcone wykonaniu pracy produkcyjnej z zakresie leśnictwa na terenie tut, przez młodzież szkolną. Wykonana praca rękoma dzieci szkolnych spotkała się z przychylnym przyjęciem przez władze powiatowe, o czym pomieszczone zostały w prasie odpowiednie notatki.
18 IV 1952. 1 V 1952. W związku ze zbliżającym się Świętem 1 Maja odbyła się z polecenia Partii i Władz Powiatowych akademia pierwszomajowa gromadzka w remizie staraniem nauczycielstwa i harcerstwa tut. W akademii gromadzkiej wzięli udział: przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego i miejscowy czynnik społeczny. Dał się jednak zauważyć brak miejscowego społeczeństwa, mimo iż było dobrze uwiadomione przez sołtysa Ob. Szafrańca Jana i przez młodzież szkolną. Na program akademii złożyło się przemówienie kierownika szkoły i bogata część artystyczna programu.
Była to jakby generalna próba do występu młodzieży tut. z produkcjami tanecznymi na akademii gminnej w Borzęcinie w dniu 30 kwietnia br. Dnia 1 maja br. młodzież tut. od kl. V udała się na furmankach pod opieką nauczycielstwa do Borzęcina dla wzięcia udziału w defiladzie i w wiecu politycznym. Dał się zauważyć brak większej liczby furmanek potrzebnych do przewiezienia dzieci do Borzęcina.
Dni Oświaty Książki i Prasy. Dni od 3 V – 18 V br. poświęcone były zorganizowaniu różnorakich imprez na terenie szkoły, poświęconych Dniom Oświaty, Książki i Prasy. Dnia 3 maja br. urządzona została staraniem nauczycielstwa i harcerstwa impreza poświęcona Dniom Oświaty, Książki i Prasy. Na imprezę ta złożyło się okolicznościowe przemówienie Podinsp. Szkol. Ob. Podolańskiego, który przybył do szkoły oraz przemówienie delegowanego z ramienia ZMP Ob. Boracy, przybyłego z Borzęcina. Po przemówieniach została wykonana przez młodzież część artystyczna. W tej imprezie wziął udział przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego oraz czynnik społeczny. Dało się zauważyć parę osób z tut. gromady. Impreza odbyła się w pięknie, odpowiednio do okoliczności udekorowanej sali harcerskiej (świetlicy harcerskiej).
Międzynarodowy Dzień Dziecka. Z uwagi na trudności organizacyjne zamiast 1 czerwca odbyła się 31 maja br. akademia z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka. Na akademii wygłosił przemówienie kierownik szkoły i przewodnicząca Ligi Kobiet Ob. Więcek Julia, a następnie odbyła się część artystyczna z uwzględnieniem aktualnych zagadnień, z dodatkiem humorystycznym. Zgodnie z zarządzeniem Ministerstwa Oświaty rok szkolny 191/52 zakończono dnia 25 czerwca. Młodzież zebrała się w tym dniu o godz. 8 rano. Na uroczystość zakończenia roku szkolnego wysłano zaproszenia w zapieczętowanych kopertach do sołtysa Ob. Szafrańca Jana, prezesa ZSCH62 (Ob. Latocha Piotr), prezeski Ligi Kobiet (Ob. Więcek Julia), Prezeski Koła Gospodyń Wiejskich (Ob. Bogusz Julia), komendanta Straży Pożarnej (Ob. Rzeszut) przewodniczącego ZMP (Ob. Wójcik); zaproszono przewodniczącego Komitetu Rodzicielskiego i rodziców dzieci. Z wymienionego czynnika społecznego nikt się nie zjawił. I nie usprawiedliwił swej nieobecności; również nie przybył nikt z rodziców dzieci. Przybył jedynie przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego Ob. Pilch Jan, który wziął udział w uroczystej akademii, jaką zagaił kierownik szkoły Ob. Janik J., który wygłosił następnie obszerne sprawozdanie z działalności szkoły za rok 1951/52. Niestety brak właściwego audytorium do wysłuchania owego sprawozdania, które było przystosowane dla dorosłych, a nie dzieci hałasujących podczas tego odczytu. Ob. Pilch Jan podziękował nauczycielstwu za całoroczną pracę. Po części artystycznej odbyło się rozdanie świadectw szkolnych.
Rok szkolny 1952/53
Rozpoczęcie r. szkolnego 1952/53. Dnia 1 IX 1953 r. odbyła się uroczysta akademia na otwarcie roku szkolnego o godz. 8-ej. W akademii uwzględniono powitanie nowoprzybyłych uczniów kl. I-ej. W akademii wziął udział Komitet Rodzicielski i czynnik społeczny miejscowy. Sala w której odbyła się akademia i korytarze były udekorowane i ozdobione odpowiednimi napisami.
Odbudowa Warszawy. Dnia 29 IX 1953 r. urządzona została akademia w związku z miesiącem odbudowy Warszawy. Młodzież szkolna klas wyższych (VI-VII) wzięła udział w zbiórce na rzecz odbudowy Warszawy, zorganizowanej dnia 28 IX 1953 r. pod kościołem.
Skład grona naucz. W składzie grona nauczycielskiego nastąpiły pewne zmiany: odpadł Maciejowski Julian, naucz. kontraktowy uczący w ramach 10 godzin lekcyjnych i prowadzący harcerstwo. Zrezygnował z nauczycielstwa mimo iż dokształcał się zawodowo na kursach pedagogicznych w Bochni (egzamin z uwagi na brak sił nauczycielskich, choroby Strychały W. i z uwagi na wynikłe stąd trudności w pracy szkolnej na życzenie Kierownictwa Szk. i Maciejowskiego J. odłożono do jesieni) udał się na wyższe studia górnicze. Kowalczyk M. ukończyła kurs i czekała u siebie w domu na przydział pracy w Domu Dziecka. Ponieważ jednak Wojew. Wydział Oświaty w Krakowie nie powiadomił Pow. Wydziału Oświaty w Brzesku, że Kowalczyk M. nie wraca do szkodnictwa podstawowego, gdyż otrzyma przydział do Domu Dziecka w Nowym Sączu, Pow. Wydział Oświaty w Brzesku wezwał Kowalczyk M. do objęcia swoich obowiązków w Bielczy. Wobec tego powróciła do Bielczy Kowalczyk M. dnia 15 IX i uczyła do dnia 20 IX, po czym została odwołana przez Wojew. Wydział Oświaty dla objęcia posady w Domu Dziecka w Nowym Sączu. Wskutek tego dotkliwie dawał się odczuwać brak przew. Harcerstwa i jednej siły nauczycielskiej, na czym ucierpiała organizacja pracy szkolnej. Od 10 X 1953 r. zaangażowana została do harcerstwa miejscowa osoba Kubala Franciszka aprobowana przez wydział Harcerski ZMP. Również w charakterze nauczyciela zaangażowany został człowiek miejscowy Latocha Józef. Zarówna Kubala Fr. Jak i Latocha J. pracowali jako siły kontraktowe. Kierownictwo Szkoły dokładało wielskich starań, aby te osoby zaangażowano gdyż:
1) Wydział Oświaty i ZMP nie dysponowali ludźmi.
2) Dla osób tych jako miejscowych odpada sprawa mieszkaniowa, tak ciężka w Bielczy.
Kubala Fr. ukończyła rzekomo gimnazjum krawieckie, złożyła podobno mała maturę tego gimnazjum w Gliwicach, Latocha J. zaś ukończył rzekomo liceum ogólnokształcące w Bartoszycach (olsztyńskie) i podobno by słuchaczem II roku na wydziale humanistycznym w Krakowie, gdzie rzekomo przerwał studia ze względu na zły stan zdrowia.
Akcja przedwyborcza. Dnia 25 X 1953 r. młodzież szklona pod opieką grona nauczycielskiego przeszła z transparentami agitacyjnymi przez wieś i wznosiła wskazane okrzyki na cześć Polski Ludowej i ZSRR. Wieczorem urządzona została w remizie strażackiej staraniem szkoły uroczysta przedwyborcza akademia dla gromady. Przez cały okres kampanii przedwyborczej szkoła tut. stale włączała się do akcji w tym kierunku.
W drodze na pochód pierwszomajowy w Brzesku. Ze zbiorów Lucjana Kołodziejskiego
Rewolucja Październikowa. Dnia 9 XI 1953 r. dla uczczenia 35–ej rocznicy Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej odbyła się w remizie strażackiej dla szkoły i dla gromady uroczysta akademia, urządzona staraniem szkoły, na który złożyło się przemówienie kierownika szkoły, deklamacje, śpiewy i tańce ludowe. Zaznaczyła się pewien udział czynnika społecznego i mieszkańców gromady tut.
Ubezpieczenie od wypadków. Doceniono w szkole znaczenie ubezpieczenia od wypadków nieszczęśliwych i dołożono dużych starań ze strony Kierownictwa Szkoły i nauczycielstwa, że ubezpieczono od wypadków większą liczbę niż w roku ubiegłym dziatwy szkolnej.
Choinka. W okresie świątecznym zorganizowano i wzorowo prowadzono zajęcia świetlicowe prowadząc jednocześnie przygotowania do imprezy choinkowej. Choinka została urządzona dnia 6 I 1953 r. Do zorganizowania przyczynił się w znacznej mierze i dała poważny wkład Strychała Wanda nauczycielka tut. szkoły. Przygotowała ona imprezy choinkowe i kolędy będące parafrazami politycznymi więzionych przed wojną bojowników o wyzwolenie społeczne. Uroczystość ta zgromadziła przeważnie młodszą generację wsi.
Wyzwolenie Warszawy i Ziemi Krakowskiej. Dnia 17 I 1953 r. urządzono w szkole poranek z okazji 9-ej rocznicy wyzwolenia Warszawy i Ziemi Krakowskiej. Na program złożyło się przemówienie kierownika szkoły, deklamacje, recytacje, śpiewy i tańce ludowe.
Śmierć Lenina. Z okazji 29-ej rocznicy zgonu Lenina został urządzony w szkole poranek, na którym wygłosił przemówienie kierownik szkoły, wygłoszono kilka deklamacji i zakończono odśpiewaniem Międzynarodówki.
Śmierć Stalina. W związku z zarządzeniem Wydziału Oświaty dnia 7 III 1953 r. został urządzony w szkole apel żałobny dla uczczenia śmierci Stalina.
Dzień Żałoby Narodowej. Na zarządzenie Władz Szkolnych dzień 9 III 1953., w którym odbył się w Moskwie pogrzeb Generalissimusa Józefa Stalina, Dniem Żałoby Narodowej. W zawiązku z tym został urządzony w szkole poranek, na którym dłuższe przemówienie wygłosił kierownik szkoły. O godz. 10-ej w tym dniu rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe w Moskwie, zarządzono zgodnie z zarządzeniem 5-minutowa ciszę dla uczczenia pamięci Zmarłego.
Śmierć Karola Marksa. Na polecenie Ministerstwa Oświaty z okazji 70-tej rocznicy śmierci Karola Marksa został urządzony w szkole poranek, na którym przemówienie wygłosił kierownik szkoły, na zakończenie odśpiewano Międzynarodówkę, dnia 14 III 1953.
J. Stalin /wspomnienie pośmiert./ Z polecenia Władz Szkolnych odbyły się we wszystkich klasach pogadanki na temat życia i działalności Józefa Stalina dnia 18 marca 1953 r.
K. Świerczewski. W związku z 6-ta rocznicą śmierci gen. Karola Świerczewskiego został urządzony w szkole apel poranny.
1 Maja: Akademia Gromadzka. Z polecenia Władz Szkolnych i administracyjnych powiatowych dnia 25 kwietnia 1953 r. szkoła urządziła w remizie OSP o godz. 19 w pięknie przybranej sali tamtejszej akademię pierwszomajową dla tut. gromady. Koszty związane z dekoracją pokryła szkoła z światłem elektrycznym. Na program złożyła się część oficjalna i artystyczna. W części oficjalnej wygłosił przemówienie kierownik szkoły i członek Prezyd. GRN Ob. Więckowa Julia, po czym odśpiewano Międzynarodówkę. W części artystycznej były uwzględnione aktualne deklamacje, recytacje zespołowe, inscenizacje, śpiewy odpowiednio dobranych piosenek.
Akademia Gminna. Dnia 29 kwietnia 1953 r. została przewieziona młodzież klas starszych (od kl. V do VII) do Borzęcina na akademię gminną na godz. 16-a. W akademii tej wzięły udział tylko te dzieci, które miały wystąpić na scenie w ramach opracowanego programu akademii gminnej.
1 V Wiec, defilada w Borzęcinie. Na dzień 1 maja szkoła została udekorowana wewnątrz, w klasach i korytarzach i na zewnątrz. Młodzież kl. VI-VII oraz częściowo kl. V (grupa czerwonokrzyska) została autem uzyskanym od pracującej w terenie grupy geodezyjnej przewieziona do Borzęcina, gdzie dnia 1 maja odbyły się wiec i defilada.
Międzynarodowy Dzień Dziecka. Na dzień 1 czerwca przypada Międzynarodowy Dzień Dziecka. W dniu tym została urządzona w szkole uroczysta akademia.
Egzaminy kl. VI i VII. Dnia 9 czerwca 1953 r. rozpoczęły się egzaminy pisemne kl. VI i VII, a od 15 czerwca egzaminy ustne i trwały do dnia 22 czerwca włącznie. Odbywały się one w sali nr 3 tj. w sali kl. VI , jako najbardziej odpowiadającej sali na urządzenie egzaminu. Sala została udekorowana wstęgami koloru białoczerwonego, czerwonego i niebieskiego, napisami z uwzględnieniem odpowiednich haseł, chorągiewek białoczerwonych, czerwonych gołąbków pokoju. Na ścianie frontalnej umieszczono kilim, a na jego tle portrety dostojników Państwa. Stół składany, zielone nakrycie stołu i klosze na kwiaty pożyczyła Ob. Strychała W., która – co na podkreślenie zasługuje – poświęciła dużo zdrowia i czasu, przy dekorowaniu tej sali i przyczyniła się łącznie z Ob. Kubala Fr. Przewod. D.H. do efektownego wyglądu Sali. Egzaminy miały na ogół przebieg spokojny i pomyślny wynik. W kl. VI złożyli egzamin wszyscy uczniowie za wyjątkiem jednego, Jarosza Bolesława, który zachorował na nogę i musiał być poddany zabiegowi operacyjnemu dla usunięcia ropy z kolana. Zdawał będzie ten egzamin po wakacjach. W kl. VII nie dopuszczono dwóch uczniów: Kubalę Wandę, gdyż dłuższy czas nie chodziła do szkoły z powody obłożnej choroby i miała wielkie braki, Dudę Władysława, który dłuższy czas w jesieni i na wiosnę nie chodził do szkoły, wałęsa się po wsi za wiedzą rodziców, którzy nie potrafili przeciwdziałać temu, nie interesowali się jego wychowaniem przez zbytnią pobłażliwość jako do jedynaka. Chłopiec nie umiał dobrze pisać i czytać, nie umiał prostych rachunków wykonać i w ogóle miał wielkie braki. Otoczenie, sąsiedzi jawnie na wywiadówkach skarżyli się , że chłopiec ten psuje im synów. Chłopiec miał w jesieni duże absencje, a na oficjalne wezwanie Kierownictwa Szkoły nikt z rodziców nie zjawił się, wobec tego sprawa została skierowana do Prezydium GRN w Borzęcinie. Rodzice zapłacili 100 zł kary i chłopiec w styczniu 1953 r. znowu nie chodził kilkanaście dni do szkoły, gdyż chodził z księdzem po kolędzie, łakomił się podobno na pieniądze, za które kupował papierosy, palił i uczył drugich palić. Dlatego trzymał się podobno ministrantury w kościele, choć z religii otrzymała stopień dostateczny. Sprawą jego wagarów zajął się specjalnie Ob. Latocha Józef, nauczyciel, który w maja wyłapał go, jak w sposób drastyczny wyciągnął ze szkoły na wagary swego sąsiada Czernka Eugeniusza, ucznia lasy VI. Ob. Latocha J. sprawę tę wykrył i dokładnie tego samego dnia zbadał, przy czym powiadomiono bezzwłocznie rodziców Czernka E. i matka jego zaraz się w szkole zjawiła, wyjaśniając, że stale chłopca psuje Duda Wł. Z tych wszystkich względów Dudę Wł. do egzaminu kl. VII nie dopuszczono. Wobec tego, że matka Dudy Wł. wysoce uwłaczająco wyrażała się wśród ludzi o szkole, a osobliwie o Ob. Latosze J. pomawiając go o osobistą nienawiść z wyimaginowanych przez nią, prywatnych względów i wyrażając się, że przedstawi sprawę swojej rzekomej krzywdy partii, do urzędu bezpieczeństwa, milicji, do gazet o wszystkim opisze, w tym do Chłopskiej Drogi i Trybuny Ludu itd. Kierownik Szkoły zarządził egzamin sprawdzający z Dudą Wł. Przed rozpoczęciem egzaminów ustnych kl. VII, września 18 czerwca, na który został wezwany on, jego rodzice, powiększony o czynnik społeczny i komisja naucz. kl. VII w komplecie. Wezwano również emeryt. naucz. tut. Szkoły Ob. Tytek, Fr. Marię. Egzamin wykazał, że wiadomości ucznia są na poziomie ucznia kl. III. Z egzaminu zrobiono protokół, który został podpisany przez czynnik społeczny i nauczycielstwo. Egzamin ten wykazał zupełną bezpodstawność zarzutów matki chłopca, który następnie miał możność przysłuchać się, jak uczniowie wcale nie najlepsi, odpowiadają na egzaminie kl. VII. Egzaminy kl. VII przebiegały w atmosferze spokoju i miały wynik pomyślny, złożyli egzamin wszyscy uczniowie dopuszczeni.
Spisy rolne. W początkach czerwca przeprowadziło nauczycielstwo spisy rolne, akcję, która wymagała dużo zdrowia i cennego czasu, nie mając do pomocy z gromady nikogo. Odbyło się to jak zaznaczono w pocz. czerwca 1953 r.
Zakończenie r. szk. 1952/3. Koniec roku szkolnego został naznaczony przez Ministerstwo Oświaty na dzień 25 czerwca. Uroczyste zakończenie roku szkolnego odbyło się tego dnia w szkole, w sali w której odbywały się egzaminy kl. VI i VII.Z zaproszonych gości spośród czynnika społecznego zjawiła się przewodniczący Komitetu Rodzicielskiego Ob. Pilch Jan i Ob. Bogusz Julia, członek PZPR. W swym przemówieniu sprawozdawczym kierownik szkoły wyraził żal za brak wszelkiej współpracy rodziców ze szkołą, gdzie nikt nie zjawił się na zakończenie. Potem odbyła się część imprezowa, po czym w klasach rozdano świadectwa. Ze względu na to, że dziewczęta kl. VII w niesłychanie złośliwy sposób zbrukały swoją salę, kierownik szkoły jako opiekun tej klasy nie rozdał świadectw i nie pożegnał tej klasy, lecz dokonał rozdania świadectw i przeprowadził dłuższą reprymendę po uprzednim uporządkowaniu (…)
Rok szkolny 1953/54
Rozpoczęcie r. szk. 1953/53. We wtorek dnia 1I X 1954 urządzona została uroczysta akademia z okazji otwarcia roku szkolnego. Przemówienie okolicznościowe wygłosił kierownik szkoły, który powitał w serdecznych słowach nowoprzybyłych uczniów klasy I-ej. Szkoła wewnątrz i na zewnątrz była odpowiednio udekorowana.
Odbudowa Warszawy. Wrzesień jest poświęcony odbudowie stolicy. Szkoła tut. wzięła czynny udział w akcji Odbudowy Stolicy, przeprowadzając zbiórki pod kościołem w niedzielę i zbiórkę wśród uczniów.
Remont szkoły. Remont szkoły powinien z zasady być przeprowadzony w okresie wakacyjnym. Ponieważ jednak ob. Podobański Stefan, podinspektor szk. stanął na stanowisku, że szkoły tut. gminy winny być nie bielone, lecz malowane, gdyż w ten sposób lepiej prezentują się sale, a przy tym są odpowiednie kwoty w budżecie szkolnym na pokrycie nie bielenia, lecz malowania, sprawa malowania była przesądzona w Prezyd. GRN w Borzęcinie. Ob. Kubalowa M., sprzątaczka szkolna, która zawsze z pomocnicą dobraną przeprowadzała bielenie wnętrza szkoły w terminie do końca sierpnia, w tym wypadku odpadła. Gmina rozpoczęła żmudne poszukiwania za malarzem, którego wreszcie zaangażowano i skierowano do miejscowej szkoły w Borzęcinie Górnym gdzieś około 20 VIII 1954 r. Dopiero dnia 4 IX 1954 r. zjawił się ów malarz wraz z sprzętem i materiałem. Na skutek tego w szkole zostały przerwane normalne zajęcia od dnia 7 IX do dnia 19 IX 1954 r. Takie zorganizowanie remontu w okresie nauki szkolnej było poważnym błędem organizacyjnym, który szkodliwie odbił się w późniejszych miesiącach na wyczerpywaniu przypisanego na dane miesiące materiału naukowego. W tym okresie zorganizowano wycieczkę naukową (dnia 5 IX 1954 r.) do zakładów wodociągowych w Tarnowie. Skład grona naucz. W tym roku nastąpiły pewne zmiany w składzie grona nauczycielskiego. W miejsce zatrudnionego w ub. r. szk. Ob. Latochy Józefa w charakterze nauczyciela (niekwalifikowanego), który dobrowolnie zrezygnował z dalszego dokształcania się w kierunku pedagogicznym i ze zdobycia kwalifikacji nauczycielskich i poszedł do pracy w geodezji, przyszła skierowana przez Wydział Oświaty z nakazu pracy ob. Bajda Katarzyna pochodząca ze wsi Krzeczów (pow. Bochnia) absolwentka Liceum Pedagogicznego w Bochni, jako siła kwalifikowana w charakterze nauczycielki . W miejsce Ob. Kubali Fr. , która wycofała się, została zamieniona na przewodnika drużyny harcerskiej harc. Ob. Baniak Wanda, pochodząca z Bratucic (pow. Bochnia), która świeżo opuściła jako absolwentka Technikum Finansowe w Okocimiu. Obie siły jako nowicjuszki w zawodzie nauczycielskim napotykały w swej pracy pedagogicznej na duże trudności jako nie mające doświadczenia i rutyny w tym zawodzie i dlatego często zniechęcały się do pracy
Dzieci upośledzone umysłowo. Duże trudności w pracy wychowawczej i dydaktycznej nastręczały nauczycielstwu tutejszemu dzieci umysłowo upośledzone, które według zarządzenia Min. Oświaty bez podstawy prawnej nie mogą być skreślone z listy uczniów: wymagana jest w tym wypadku opinia lekarza, która jest bardzo oględna w tym wypadku, zawłaszcza że lekarz przeprowadzający badanie w Ośrodku Zdrowia w Borzęcinie nie jest specjalistą pedologiem63 lub psychiatrą, opinia ta oparta jest także na zdaniu rodziców, czy życzą sobie posyłać dziecko do szkoły i w tym wypadku lekarz skłania się do życzenia rodziców w zasadzie, wreszcie orzeczenie lekarskie jest ważne tylko na 1 rok. Idzie tu o: Trytek Krystynę, ur. 24 V 194 r. w Bielczy, cierpiącą na wodnicę mózgu, nadmiernie powiększoną głowę i z bezmyślnym wyrazem twarzy; Wodkę Józefa ur. 11. XI 1943 r. w Bilczy, umysłowo nienormalnego, który już trzeci rok chodzi do I klasy i nie robi żadnych postępów: Buja Annę ur. 1942 w Bielczy, umysłowo niedorozwiniętą /kretynizm/ i Bujaka Stanisława ur. 27 V 1945 r. w Bielczy głuchoniemego i anormalnego. Dzieci te winny być oddane na wychowanie i ewent. naukę do zakładów specjalnych. Kierownictwo szkoły zainteresowało się tą sprawą jeszcze w r. szk. 1952/53 i zgodnie z zarządzeniem władz szkolnych poleciło rodzicom przygotować odpowiednie dokumenty, lecz rodzice tych dzieci ustosunkowali się negatywnie do tej propozycji. Wobec tego z akcji tej należało zrezygnować, o czym Wydział Oświaty został dokładnie poinformowany. Bolączka ta dalej trapi szkołę, gdyż dzieci te musiały być powołane do szkoły. Akceptując orzeczenie lekarskie z ub. r. szk. Rada Pedagogiczna tut. szkoły za zgodą Wydziału Oświaty została uprawniona do zwolnienia tych dziecina 1 rok od obowiązku szkolnego.
Sprawy bytowe nauczycieli. Jeśli idzie o sprawy bytowe, nauczycielstwo licho uposażone, napotykało na różne trudności w związku z brakiem artykułów pierwszej potrzeby w miejscowych sklepach, jak chleb i in., gdzie z G.S. albo ich nie dostarczono, albo dostarczono w niedostatecznej ilości, tak, że ludność miejscowa wykupiła je i nauczycielstwo musiało udawać się do Brzeska lub Tranowa na zakup tych artykułów. Również trudno było coś kupić u miejscowej ludności, która bagatelizowała sobie nauczycielstwo i wolała sprzedać coś żywności w najbliższych miastach lub handlarzom miejskim zaglądającym do wsi. Wszystkie mieszkania nauczycieli wymagały remontu, gdyż miały różne usterki. Formalnie czynsze za mieszkanie nauczyciela płaci Państwo, lecz ponieważ nikt z Bielczy spośród właścicieli mieszkań nauczycielek nie chciał podpisać spisanej mowy w gminie w Borzęcinie, więc gmina nie chciała płacić czynszów. Również przewóz opału dla nauczycielstwa miało pokryć Państwo, tzn. na podstawie wystawionego rachunku przez dostawcę na gminę, gmina zwracała wypłacone pieniądze nauczycielowi w związku z dostawą węgla. Od 1. IX 1953 r. dostawa opału dla nauczycielstwa odbywać się miała sposobem szarwarkowym64. Mimo to Prezyd. GRN w Borzęcinie robiło wielkie trudności i nie chciało wypłacić zwrotu rachunków za przewóz węgla w styczniu 1953 r. i przewóz drzewa opałowego w sierpniu 1953 r. po 50 zł, razem 100 zł dla każdego nauczyciela. Kierownik szkoły zaznał dużych nieprzyjemności, że z pomocą Redakcji Głosu Naucz. przed zamknięciem roku budżetowego każda nauczycielka wraz z kierownikiem szkoły otrzymała swoją należność zgodnie z przepisami – 100 zł. Mimo to Prezyd. GRN w Borzęcinie przez dłuższy czas odnosiło się z dużym uprzedzeniem do tut. nauczycielstwa w osobie kierownika szkoły.
„Powitanie W.P.” i wybory Komitetu Rodzicielskiego. Dnia 11 X 1953 r. nastąpiło uroczyste spotkanie z delegatem Lud. Wojska Polskiego w remizie: powitanie wygłosił kierownik szkoły, następnie powitał uczeń, wręczając wiązankę kwiatów biało-czerwonych, wygłoszone zostały deklamacje, recytacje, a na zakończenie dano śpiew i tańce ludowe w wykonaniu dzieci szkolnych. Następnie odbyły się wybory Komitetu Rodzicielskiego , pospiesznie ze względu na mające się odbyć zebranie gromadzkie i dlatego nierozsądnie, bez zastanowienia się nad obowiązkami ciążącymi na członkach Komitetu Rodzicielskiego, które pragnął omówić kierownik szkoły. Również nie pomyślano nad wyborem ludzi właściwych i odpowiednich, mogących istotnie pomóc szkole, to znaczy konkretnie kierownikowi szkoły w całym szeregu ważnych spraw społecznych i gospodarczych, a następnie dydaktycznych i wychowawczych: członkowie Komitetu Rodzicielskiego winni interesować się żywo podług pojmowania władz szkolnych problemami dydaktycznymi i wychowawczymi szkoły, programami naukowymi, postępami dzieci w szkole, hospitować powinni klasy i jednocześnie roztaczać w związku z tym opiekę nad dziećmi zaniedbanymi z racji stosunków domowych, usuwać przeszkody tamujące normalny rozwój dziecka, przeszkody i odrywanie dziecka od nauki, zwrócić uwagę na szkodliwe wpływy i usuwać je od dziecka, oddziaływać wychowawczo na rodziców dziecka, wpływać na wytworzenie się odpowiedniej atmosfery moralnej w domu dziecka i na wytworzenie się poprawnego stosunku do nauczycielstwa między rodzicami dziecka a szkołą. Komitet Rodzicielski winien dążyć do wytworzenia współpracy domu ze szkołą, czego w dalszym ciągu (od 1950/51 obserwuję) brak w Bielczy, co daje się dotkliwie odczuć w pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczycielstwa. Bezmyślnie z racji pośpiechu i z wygodnictwa, byle pozbyć się obowiązków jako przykrych ciężarów społecznych, wysuwano lekkomyślne osoby nieodpowiednie, z pozoru robiące dobre wrażenie, nie zastanawiając się nad tym, czy rzeczywiście będzie jakąś pomoc ze strony danej osoby dla szkoły. Dlatego w związku z tym zareagował kierownik szkoły, przypominając, że mówi się bez zastanowienia – iż ten będzie dobry i tamten, uwzględniając tylko dobry wyraz twarzy, lecz nie bierze się pod uwagę tego, czy będzie ktoś pomocny szkole kierownikowi szkoły. W tym przypadku kierownik szkoły znając trochę miejscowe społeczeństwo, mógłby wskazać z większą dozą prawdopodobieństwa kto będzie „dobry”. W rezultacie weszło w skład Komitetu Rodz. 9 osób, które właściwie nic pozytywnego nie zrobiły dla szkoły, a jedynie zbierały się z inicjatywy i na zaproszenie Kierownictwa Szkoły, kiedy trzeba było przydzielić odpowiednia kwotę we formie zapomóg przyznawanych przez Wydział Oświaty, dla uczniów w rodzinach własnych. Zbierano się wtedy na narady i to w szczupłym gronie 3-4 osób dla podpisania protokołu w 2 egzemplarzach, przy czym z inicjatywą występował zazwyczaj kierownik szkoły wskazując na różnych uczniów, którym należałoby przyznać zapomogę z racji postępów w nauce i biedy w domu, gdyż Komitet Rodz. zwracał się do kierownika o podanie uczniów. Prócz tego zaznaczyć należy dla dopełnienia obrazu pracy Komitetu Rodz., że przewodniczący dotychczasowy ob. Pilch Jan (od 1950 r.) który stosunkowo dużo udzielał się w szkole, na własne życzenie ustąpił z tego stanowiska, na które wszedł teraz ob. Borowiec Jan, drogomistrz, który z racji swych obowiązków służbowych bywa więcej poza domem i szkole nic czasu poświęcić nie mógł.
Marsze Jesienne. Wzorem lat ubiegłych zorganizowane zostały w tutejszej szkole „Marsze Jesienne” na trasie Bielcza – Wojkowice /2500m/. Wykazały one pewne osiągnięcia młodzieży szkolnej w zakresie sportu. Wyróżniły się dziewczęta pokonując w marszu chłopców. Odbyły się 13 X 1953 r.
Trudności przeszkody. Na tok pracy szkolnej, na jej sprawne funkcjonowanie odbił się szkodliwie brak pełnej obsady nauczycielskiej. Wprawdzie w miejsce młodych sił przyszły dwie nowe siły, lecz szkoła została zaskoczona chorobą ob. Wajdowicz, która wcale nie sygnalizowała uprzednio swej spodziewanej nieobecności z powodu choroby, choć nagle nie zachorowała, ani w czasie choroby nie pozwoliła zorientować się, jak długo ta choroba (cukrzyca) potrwa. Pozwoliłoby to Kierownictwu Szkoły postarać się o zastępstwo względnie rozłożyć czynności i podział godzin według siatki o 4 siłach naucz. Z tego powodu była zaniedbana bardzo nauka w klasie VI nauka pewnych przedmiotów (np. geografii) w pozostałych klasach: jest to poważna strata, której w niektórych klasach jak geografii w kl. VI nie dało się już nadrobić do końca roku szkolnego. Ob. Wajdowicz E. wróciła do pracy dnia 9 XII 1953 r.
Choinka noworoczna. Jak w ubiegłych latach urządzano w szkole choinkę noworoczną przy pięknie przystrojonym drzewku. Poprzedziły ją przygotowania świetlicowe. Urządzono ją dnia 5 I 1954 r. , miała ona charakter swobodny, w programie przeważały śpiewy.
Międz. Dzień Kobiet. Dnia 7 III 1954 r. szkoła nasza urządziła dla gromady tut. w remizie wieczornicę w związku z Międzynarodowym Dniem Kobiet (dnia 1 III) imprezę połączoną z tzw. „Akcją Siewną”. Na program złożyło się przemówienie ob. Bogusz Julii, przewod. miejscowego Koła Ligi Kobiet, deklamacje, recytacje, śpiewy, występy sceniczne, tańce ludowe.
Apele. Innowację pewną stanowi wprowadzenie apeli przed godziną 8 rano, względnie przed 10.³⁰ przy zmianie uczniów klas niższych. Na apelach podaje się ważne zarządzenia szkolne, komunikaty, omówienie krótkie rocznic historycznych lub bieżących ważnych wydarzeń.
Święto Lasu. Święto Lasu przypada corocznie na 30 IV, względnie na ostatnie dnie kwietnia. Wyjątkowo w tym roku z uwagi na pilne sadzenie drzewek naznaczone z góry dla Bielczy, akcję związaną z tą imprezą, na dzień 13 IV 1954, dzień chłodny i deszczowy. Mimo niesprzyjających warunków atmosferycznych szkoła (uczniowie klas III- VII) zdołała pod opieką grona naucz. i pod kierunkiem gajowego Ob. Trytka obsadzić piaszczysty teren w obrębie lasu bieleckiego obszarze 1½ ha realizując w ten sposób podjęte uprzedni o zobowiązanie.
Festiwal artystyczny. Wybrany zespół uczniów z klas I-III wziął udział pod opieką Ob. Strychały W. i Ob. Baniak W. w dniu 9 V 1954 r. w pow. eliminacjach szkolnych zespołów artystycznych w pawilonie w Okocimiu, gdzie dzieci szkolne wystąpiły w efektownych strojach baletowych w dwóch starannie przygotowanych tańcach, dostosowanych w rytmie i w ewolucjach do fizycznych możliwości dzieci w tym wieku, zyskując uznanie jury. Ob. Baniak W. otrzymała ponadto nagrodę w postaci wyboru pism Balzaka. Pochlebne wzmianki o występie tego zespołu podał w komunikatach radiowęzeł Brzesko-Okocim w tym czasie.
Wizytacja szkoły. Dnia 4 czerwca odbyła się zwyczajna wizytacja szkoły, przeprowadzona przez Ob. Marosz-Jakubowska Barbarę, podinspektora szkolnego. Ob. Marosz-Jakubowska B. wizytowała lekcję nauczycielek i zbiórkę drużyny harcerskiej, akta szkolne i kancelarię szkolną, zwróciła uwagę na stronę wizualną, na stan sanitarny i wygląd estetyczny sal szkolnych i na konferencji powizytacyjnej wyraziła się z wielkim uznaniem o skoordynowanej i dużej pracy nauczycielstwa, apelując na zakończenie do nie ustawania w wysiłkach dalszych twórczego podnoszenia wzwyż poziomu szkoły.
Zakończenie roku szk. Po odbytych szczęśliwie egzaminach promocyjnych (kl. IV-VI) i ukończenia szkoły, w których 1 uczeń z kl. IV i 1 uczeń z kl. V zostali zatrzymani – odbyło się uroczyste zakończenie roku szkolnego dnia 25 VI 1954 r., połączone z wręczeniem nagród wyróżnionym dzieciom (na łączną kwotę 150 zł otrzymana w tym celu z Wydz. Ośw.) i ze wspólnym fotografowanie się razem z gronem naucz., po czym nastąpiło rozdanie świadectw szkolnych.
Zmiana osoby piszącej kronikę.
Rok szkolny 1960/61
Bolesław Burzawa65
10 IX 1960 r. Z polecenia Inspektoratu Oświaty z dniem 1 IX 1960 r. nastąpiła zmiana na stanowisku kierownika szkoły. W dniu 31 VIII 1960 r. były p.o. kier. szk. ob. Józef Janik przekazał dokumentację szkoły oraz inwentarz nowemu p.o. kier. szk. ob. Bolesławowi Burzy w obecności przewodniczącego Prezydium GRN w Bielczy ob. Józefa Jurka oraz nauczycielki tut. szkoły ob. Julii Bugajskiej. Przekazanie nastąpiło na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego. Nie odebrano, ani zdano żadnych rachunków, ob. J. Janik stwierdził, że budżet szkoły na rok 1960 został wyczerpany w już czerwcu b.r.
Szkoła nie ma Komitetu Rodzicielskiego ani opiekuńczego. Brak stołów nauczycielskich, ławki zużyte, zniszczone, brak pomocy naukowych. Obejście szkoły zaniedbane, brak ogrodzenia, śmietnika, ustępy nie dostosowane do użytku dzieci. We wsi jest od szeregu lat radiowęzeł, a szkoła nie posiada radia ani głośnika. Rynny zniszczone, wyloty rynien zerwane, fundamenty bez tynków, okna niekitowane. Dokumentacja szkoły prowadzona chaotycznie.
W dniu 1I X 1960 rozpoczęto uroczyście rok szkolny, obecna była p. inspektor Jakóbowska. Po przemówieniu kier. szk. ob. B. Burzy uczniowie odśpiewali szereg pieśni i recytowali wiersze, następnie przemówiła do dzieci p. insp. Jakóbowska. O godz. 9⁰⁰ wysłuchano przemówienia p. ministra ośw. W. Tułedzieckiego .
13 IX 60 r. Odbył się apel w związku z miesiącem Odbudowy Warszawy.
15 XI 60. Przeprowadzono wybory do Rad Narodowych i ukonstytuowano Komitet Rodzicielski, który postanowił zająć się sprawami gospodarczymi szkoły.
23 XI 60. Drużyna Zuch Zuchów i SKKT. W szkole zorganizowano gromadę zuchów pod opieką kol. J. Oćwieji oraz Szkolne Koło Krajoznawczo-Turystyczne pod opieka kier. szk. B. Burzy.
5 XII. 60. Zorganizowano uroczysty poranek ku czci M. Konopnickiej.
22 I 61. Choinka w szkole. Odbyła się „Choinka” dla dzieci zorganizowana przez Komitet Rodzicielski. Podarki przygotowali rodzice, część artystyczną kol. Oćwieja J. i Bogusz A. Po rozdaniu podarków przez Gwiazdora66 odbyła się zabawa dla dzieci. Staraniem Komitetu Rodz. odbyła się w szkole zabawa młodzieżowa dla klas V-VIII połączona z uroczystością zuchów „Obietnicą Zuchów”. B. piękną część artystyczną przygotowała kol. J. Oćwieja. Rodzice przygotowali dzieciom podwieczorek oraz muzykę t.j. radio i adapter (od Pilch S.).
Skład Grona Nauczycielskiego. W r. szk.1960/61 skład grona nauczycielskiego jest następujący:
p.o. kier. szk. Bolesław Burza nauczyciele ob. Anna Bogusz -/-/- ob. Julia Bugajska nauczyciel Józef Janik -/-/- Julia Oćwieja -/-/- Emilia Wajdowicz
Wycieczka do kina na „Krzyżaków” Kierownictwo szkoły zorganizowało wycieczkę do kina w Tarnowie na film „Krzyżacy” w dniu 22 II 1961 r. W wycieczce wzięli udział: nauczyciele, członkowie Kom. Rodz. w liczbie 21 osób oraz 85 uczniów z klas: VII, VI, V i kilku uczniów z kl. IV. W Tarnowie zwiedzano Muzeum Ziemi Tarnowskiej, Muzeum pieniądza polskiego wystawione przez Lublin, zabytki starego Tarnowa. Po wycieczce rodzice i uczniowie wyrazili pełne zadowolenia oraz pragnienie dalszych wycieczek kulturalnych.
Wycieczka do Tarnowa. W dniu 17 V 1961 zorganizowano wycieczkę do huty szkła oraz drukarni w Tarnowie. Udział wzięły klasy IV-VII w liczbie 94 osób. Uczniowie zapoznali się z produkcją szkła oraz wyrobów szklanych. Następnie udano się do drukarni, gdzie uczniowie zapoznali się z nowoczesnymi maszynami drukarskimi oraz pracą w drukarni.
Zmiana osoby piszącej kronikę.
Rok 1965
Pożegnanie ob. Bolesława Burza kier. tut. Szkoły. 1 II 1965 r na wniosek Wydziału Oświaty i Kultury w Brzesku ob. Burza Bolesław kier. tut. szkoły został przeniesiony na własną prośbę na stanowisko kierownika Szkoły Podstawowej w Biadolinach Radłowskich. Obowiązki kierownika zlecono ob. Bartosz Stanisławie nauczycielce tut. Szkoły. Grono nauczycielskie oraz młodzież szkolna bardzo przeżyła ten moment. Wiązanki kwiatów oraz serdeczne życzenia młodzieży bardzo mocno pokreśliły przywiązanie do kierownika szkoły.
Remont szkoły. W 1964 r. rozpoczęto remont tut. szkoły. Koszt remontu wynosił 150.000 Dokumentacja remontu była opracowana przez Biuro Projektów w Krakowie. Remont szkoły miał tragiczny przebieg. Rozpoczęty w październiku 1964 na skutek nieuwagi kier. budowy oraz majstra został przerwany w listopadzie. Po licznych staraniach kier. szkoły ob. Bartosz Stanisławy od kwietnia 1965 był dalej kontynuowany. W 80% remont szkoły został zakończony w czerwcu 1965.W wyniku remontu szkoła została odnowiona. Okna, drzwi, klasy, korytarze zostały wymalowane farbami olejnymi, została dokonana wymiana podłóg, pieców. Wybudowano nowy ustęp i śmietnik.
Bartosz Stanisława kier. szkoły.
Nauczycielka Bogusz Anna ze swoja klasą (u dołu jej małe córki). Rok szkolny 1965/66 Kucają od lewej: Pałach Zbigniew, Wodka Kazimierz, Sacha Wanda, Latocha Maria, Wojdak Stanisława, Curyło Jan. Stoją od lewej: Knap Stanisław, Wyczesany Józef, Szczecina Józef, Madej Alicja, Chudyba Zofia, Lech Helena, Bielerzewska Bogumiła, Łabno Maria, Byrtek Grażyna, Nauczycielka Bogusz Anna, Dziaduła Kazimiera, Baryczka Alicja, Latocha Jerzy, Niedojadło Julian, Kurtyka Władysław, Knap Tadeusz, Duda Stanisław, Folak Mieczysław, Słowik Jan, Rychlicki Antoni. Ze zbiorów Władysława Kurtyki.
Rok szkolny 1966/67
Tysiąclecie w naszej szkole. W obchodach 1000-lecia „Państwa Polskiego” szkoła nasza brała czynny i aktywny udział. Młodzież szkolna pracowała przy posadzeniu drzewek w „parku 1000-lecia”. Zorganizowano liczne uroczystości z udziałem społeczeństwa: 175 rocznica Konstytucja 3 Maja, „Spotkanie z oficerem Wojska Polskiego”, „Pochód bohaterów i postaci historycznych”.
Wycieczka do teatru na „Robinsona Kruzoe”. Listopad. Uczniowie klasy V, VII, VII, VIII pod opieką wychowawców i członków Rad Klasowych pojechali na wycieczkę do Państwowego Teatru Ziem Tarnowskiej im. L. Solskiego w Tarnowie na sztukę „Robinson Kruzo”. Mimo niepogody listopadowej każdy był wesoło i zadowolony.
Mamy szkołę 8-klasową. Rok 1966 zapoczątkowała w naszych murach szkolnych naukę klasy VIII. Klasa VIII liczy 18 uczniów. Wychowawcą kl. VIII jest ob. Bartosz Stanisława. Miło i przyjemnie płynie nauka w kl. VIII.
Bartosz Stanisława kier. szkoły.
Ciąg dalszy kroniki w egz. Nr 2.
Uczniowie i nauczyciele szkoły w Bielczy. Lata 60. XX w. Ze zbiorów Dawida Więcka.
Opracowanie Kroniki - przepisanie, przypisy i zdjęcia - Lucjan Kołodziejski
1 Józef Zgłobisz był kierownikiem szkoły w latach 1920 – 1921. K.Pilch, Szkoła w Bielczy, 1999, s.114.
2 Józef Matczyk kierowaniem szkoły w latach 1921 – 1922. Ibidem.
3 Anna Bartoszkówna nauczycielka w latach 1915 – 1924. Ibidem.
4 Zofia Billówna nauczycielka w latach 1914 – 1932. Ibidem.
5 Emilia Gawron nauczycielka w latach 1925 – 1929.Ibidem.
6 Stanisława Wildówna nauczycielka w latach 1926 – 1928.Ibidem.
716 Pułk Piechoty Ziemi Tarnowskiej.
8 12 Pułk Piechoty.
9Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
10 Bogumiła Szydełkówna, nauczycielka w latach 1929 – 1930. K. Pilch …, s.114.
11 Andrzej Tadeusz Hałaciński, oficer z Pierwszej Kadrowej Kompanii, współautor słów do pieśni Legionistów „My pierwsza Brygada”, w okresie międzywojennym był starostą powiatu brzeskiego i członkiem Rady Browaru Okocim. http://www.brzesko.ws
12Autorem sztuki jest Henryk Zbierzchowski (1881 - 1942) – polski poeta, prozaik, dramatopisarz, bard Lwowa, laureat nagrody literackiej miasta Lwowa. http://pl.wikipedia.org/wiki/
13 Kolaudacja - komisyjny odbiór robót budowlanych, stwierdzający ich zgodność z planem i kosztorysem. https://www.google.pl/
14 Por. Łabuz Marek ks., Duchowieństwo Diecezji tarnowskiej w latach 1886-1918, Tranów 2007, s.167, 375.
15Döllinger Zygmunt Antoni (1899-1949).
16Rsp. – Rada szkolna powiatowa.
17 Helena Machajówna nauczycielka w latach 1931 – 1933.K.Pilch …, s.115..
18 Gmina Niewachlów (od 1973 gmina Miedziana Góra) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. kieleckim. http://pl.wikipedia.org/
19Franciszek Żwirko z Stanisławem Wigurą zdobył w 1932 w zawodach "Challenge" pierwsze miejsce i puchar międzynarodowy dla Polski. Zginęli 11 września 1932 w katastrofie lotniczej pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna.
20 Od 26 lutego 1927 oficjalnym hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej jest Mazurek Dąbrowskiego.
21 RWD-5bis.
22 Nauczycielka w latach 1933- 1934. K. Pilch …, s.115.
23 9 października 1934 – w Marsylii zamordowano w zamachu króla Jugosławii Aleksandra I oraz Louisa Barthou, francuskiego ministra spraw zagranicznych, zwolennika twardej polityki wobec Niemiec. http://pl.wikipedia.org
24 Oddział Związku Strzeleckiego.
25 Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej.
26 Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej.
27 BBWR- Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem Józefa Piłsudskiego – organizacja polityczna okresu międzywojennego w Polsce utworzona w roku 1927 przez Walerego Sławka.
28 P.K.C. - Polski Krzyż Czerwony.
29 Gustaw Orlicz – Dreszer - zginął śmiercią tragiczną 16 lipca 1936 w katastrofie lotniczej samolotu RWD-9 nad Gdynią, w trakcie lotu w kierunku statku MS "Piłsudski", którym wracała z USA jego druga, amerykańska żona. Do katastrofy doszło o godz. 14:14. http://pl.wikipedia.org/wiki/
30 Aniela Żechowska, nauczycielka w latach 1926 – 1939. Ibidem, s.115.
31 T.S.P. - Tydzień Szkoły Powszechnej.
32Towarzystwo Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych (TPBPSP) - powołane w 1933 r. w celu gromadzenia z różnych źródeł funduszy, które następnie miały zostać obrócone w nieoprocentowane 20-letnie pożyczki, udzielane gminom na budownictwo szkolne w wysokości 25% kosztów budowy. Na podstawie: http://pl.wikipedia.org/
33 Tutaj: ostrzeżeniem.
34 TSL - Towarzystwo Szkoły Ludowej - organizacja, której celem był rozwój oświaty wśród ludu. Towarzystwo zostało założone w Galicji w 1891 dla uczczenia 100-lecia Konstytucji 3 Maja. Pierwszym prezesem Towarzystwa Szkoły Ludowej został Adam Asnyk. TSL działało do 1939 roku. http://pl.wikipedia.org/
35ZS - Związek Strzelecki, paramilitarna organizacja społeczno-wychowawcza .
36 PW - Przysposobienie Wojskowe, młodzieżowa organizacja wojskowa w Polsce w latach 1927-1960. Celem był nabór młodzieży do wojska. http://pl.wikipedia.
37 Por.: http://spgimdzialoszyce.friko.pl/historiap.html
38 Protektorat Czech i Moraw autonomiczna jednostka administracyjna utworzona 16 marca 1939 przez niemiecką Rzeszę z okupowanych od 15 marca 1939 Czech, Moraw i Śląska Czeskiego, nie przyłączonych w konsekwencji układu monachijskiego do III Rzeszy 30 września 1938 jako Kraj Sudecki. http://pl.wikipedia.org/
39 FON - Fundusz Obrony Narodowej.
40 Stefania Wołek, nauczycielka w latach 1937 – 1940 i 1944 – 1945. Ibidem, s. 115.
41 Volksdeutsch - w okresie okupacji hitlerowskiej: osoba znajdująca się na liście ludzi pochodzenia niemieckiego na której obecność gwarantowała wiele przywilejów w stosunku do pozostałej ludności polskiej. Były kierownik szkoły w Zakliczynie i Szczepanowie.
42 Stefania Marzec, nauczycielka w latach 1940 – 1941. K. Pilch … , s.115.
43 Maria Płaneta, nauczycielka w latach 1940 – 1941. Ibidem.
44 Hans Franka, gubernator Generalnej Guberni, osobiście nadzorował eksterminację Żydów i prześladowania Polaków. Tępił polską inteligencję i kulturową tożsamość, urzędował na Wawelu. Wyrokiem Trybunału Norymberskiego został stracony na szubienicy (16 października 1946 r.).
45 Ster – ilustrowany polskojęzyczny miesięcznik. Powszechne i obligatoryjne czasopismo dla młodzieży szkół podstawowych pod redakcją kolaboranta F. Burdeckiego wydawane w latach 1940-1944 przez Wydział Nauki Wychowania i Oświaty Ludowej przy rządzie Generalnego Gubernatorstwa w Krakowie. Zastępowało podręczniki szkolne do nauki języka polskiego. http://pl.wikipedia.org/
46 Bezugsschein, kupon na zakup towaru reglamentowanego.
47 Łucarz Jan, aresztowany przez gestapo w Radłowie 28 czerwca 1942 r. Zginął w Oświęcimiu 27 lutego 1943 r.
48 Michał Szeliga, nauczyciel w latach 1941- 1944. K. Pilch … , s.115.
49 Kasza jaglana, jagły – kasza z łuskanego ziarna prosa. W/g: https://www.google.pl/#q
50 Rosja sowiecka – przymiotnik sowiecki (ros. sowietskij 'radziecki', od sowiet 'rada') w języku polskim nie jest neutralny – ma odcień lekceważący lub pogardliwy – i nie tworzy nazw własnych. Dlatego powinniśmy ten wyraz napisać małą literą: Rosja sowiecka 'Rosja w okresie władzy sowieckiej (radzieckiej)'. http: Por.//poradnia.pwn.pl/
51Kazimierz Pilch, Bielcza wieś galicyjska, Brzesko 2007, s. 336.
52 Po raz pierwszy rozpoczęcie roku szkolnego nie było poprzedzone nabożeństwem w kościele parafialnym.
53 Objęcie/utrata funkcji kierownika szkoły było ściśle uwarunkowane z pozytywna/negatywną opinią władz powiatowych czy wojewódzkich Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Cofnięcie przez „partię” rekomendacji pełniącemu swoje obowiązki kierownikowi wiązało się z natychmiastową utratą stanowiska.
54 K. Pilch …, s.18.
55 Towarzystwo Przyjaciół Żołnierza - stowarzyszenie powstałe w roku 1945, w okresie Polski Ludowej jako organizacja paramilitarna. Organizacja społeczna działająca w państwowym systemie obrony cywilnej kraju w celu upowszechniania idei obronności kraju przez akcje szkoleniowe i wychowawcze. W roku 1950 przekształcona została w Ligę Przyjaciół Żołnierza. http://pl.wikipedia.org/
56 Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (TPPR) – stowarzyszenie powstałe w 1944 roku, które koncentrowało się na organizowaniu głównie imprez propagandowych, takich jak obchody rocznic rewolucji październikowej, wycieczek do ZSRR, dni radzieckiej kultury, techniki, książki, filmu. Do lat 80. TPPR liczyło ok. 3 miliony członków, głównie poprzez masowe zapisywanie uczniów i pracowników przedsiębiorstw i instytucji państwowych. http://pl.wikipedia.org/
57 Absentowała się – tutaj: opuszczała lekcje.
58 Fiakr, fiakier, dorożka (fr. fiacre) – lekki 1- lub 2-konny pojazd służący do wynajmu w celach zarobkowych. www.google.pl/
59 Reforma walutowa w Polsce w 1950 roku – dokonana 30 października 1950 roku. Wymiana z roku 1950 była równocześnie denominacją. Będące w obiegu w latach 1948–1950 złotówki wymieniono w ciągu kilku dni na nowe, przy czym wymiany dokonano tak, że pieniądze zdeponowane w bankach wymieniano, tak jak równocześnie przeliczono wszystkie ceny i płace pracownicze, w proporcjach 100 zł starych na 3 zł nowe, a gotówkę w stosunku 100 zł starych na 1 zł nowy. Ta trzykrotna dysproporcja skierowana była przeciw tym, którzy (nie ufając bankom) obracali gotówką lub trzymali ją w domu. Technika wymiany – z zaskoczenia, w krótkim czasie – utwierdziła przedsiębiorczych obywateli w braku zaufania do gospodarczej rzetelności "władzy ludowej". W 1950 roku osoby przedsiębiorcze, a także rolnicy indywidualni, często nie przechowywali pieniędzy w bankach, ale dokonywali wzajemnych rozliczeń w gotówce i w nich głównie godził mechanizm tej wymiany. (…) http://pl.wikipedia.org.
60Księża patrioci – określenie duchownych wspierających ustrój komunistyczny w Polsce. Określenie "księża patrioci" wywodzi się od oficjalnej dewizy ruchu, która brzmiała: "niezłomna wierność Polsce Ludowej". Ruch księży patriotów działał szczególnie aktywnie w okresie stalinizmu. http://pl.wikipedia.org.
61 Czynnik społeczny- obywatele, społeczeństwo, ludność cywilna. I. Dojka, Zakłamany Słowik czyli żargon funkcjonariuszy bezpieczeństwa PRL, Kraków 2011, s.51.
62 Związek Samopomocy Chłopskiej (ZSCh),powstał w grudniu 1944 r. Przy pomocy tego związku władze przejęły kontrolę nad tradycyjną chłopską spółdzielczością i kółkami rolniczymi. Jednym z zadań ZSCh było zastępowanie dotychczasowych wiejskich spółdzielni nowym (…) http://pl.wikipedia.org
63 Zapewne psychologiem w dzisiejszym tego słowa znaczeniu.
64 Czyli kolejno według numeru domu.
65 K. Pilch …, s.18.
66 Od 1961 r. jednym z elementów pracy wychowawczej ówczesnej szkoły polskiej było „socjalistyczne wychowanie” dzieci polegające na usuwaniu ze szkół lekcji religii, krzyży i wszelkich elementów dotyczących tradycji katolickich (np. św. Mikołaja). W ich miejsce wprowadzano laicką , obca naszej kulturze zwyczajowość – „gwiazdora”.